اهمیت «دوسکومی» خاطره‌انگیز روبه‌روی مسجد
نام: سقاخانه حصاربوعلی
موقعیت: خیابان شهید باهنر، حصاربوعلی
روزگاری در آبادی‌های شمیران که اکنون به محله‌های شمال شهر تبدیل شده‌اند، تا چشم کار می‌کرد باغ و بوستان وجود داشت و نهرهایی که در دل کوچه‌باغ‌هایش جاری بود. اگرچه دسترسی آسان به آب گوارا در آبادی‌ها و گذرها موجب می‌شد در قیاس با معابر مرکز شهر سقاخانه‌های کمتری در این محدوده ساخته شود، اما در نزدیکی تکایا، حسینیه‌ها و امامزادگان پرشمار شمیران هم می‌شود از سقاخانه‌های قدیمی سراغ گرفت. سقاخانه نونوار محله حصاربوعلی که با نمای آجری و کاشی‌های فیروزه‌ای چند سالی است در این محله و همسایگی ساختمان شهرداری ساخته شده، یادآور سقاخانه کهن مسجد حصاربوعلی است؛ همان سقاخانه کوچک که اگرچه نشانی از آن باقی نمانده، اما اهالی حصاربوعلی با تماشای ظرف مخصوص این سقاخانه که به «دوسکومی» (ظرف بزرگ مسی پایه‌دار که در آن نوشیدنی می‌ریختند و در مجالس می‌گذاشتند) معروف بود و اکنون در تکیه پایین حصاربوعلی نگهداری می‌شود به یاد آن سقاخانه خاطره‌انگیز می‌افتند. حسن خان‌سفیدی، عضو هیأت امنای تکیه حصاربوعلی، دراین‌باره می‌گوید: «در آبادی‌های شمیران قنات و آب گوارای فراوان وجود داشت و اگر رهگذری یا یکی از اهالی نیاز به آب پیدا می‌کرد کوزه‌ای برمی‌داشت و تشنگی‌اش را فرومی‌نشاند. با وجود این، سقاخانه قدیمی هم در شمیران کم نبود، مثل سقاخانه مسجد حصاربوعلی در مجاورت تکیه‌پایین که در زمان تخریب بیش از 100سال قدمت داشت. سقاخانه مسجد حصاربوعلی که با نیت اهالی قدیمی محله ساخته شده بود در ایام محرم رونق بیشتری داشت. اهالی در این سقاخانه کوچک برای حاجت‌روا‌شدن شمع روشن می‌کردند و دخیل می‌بستند. آب این سقاخانه هم که از قنات تامین می‌شد بسیار گوارا بود؛ همان آبی که اکنون از دل تکیه حصاربوعلی می‌گذرد و یادآور آن روزهاست. محرم که می‌شد 4ظرف مسی بزرگ را که شبیه گلدان‌های پایه‌دار بود در چهارسوی سقاخانه می‌گذاشتند. اهالی محله به این ظرف‌ها دوسکومی می‌گفتند. متولیان مسجد ظرف را با یخی که از یخچال نیاوران تهیه می‌شد پر می‌کردند. آبی که در دوسکومی می‌ریختند چنان گوارا می‌شد که محال بود رهگذری از مقابل مسجد بگذرد و با کاسه‌های برنجی کوچکی که در دوسکومی‌ها قرار داشت گلویی تازه نکند و صلواتی نفرستد.» سقاخانه مسجد حصاربوعلی در روند بازسازی مسجد تخریب شد اما اکنون سقاخانه دیگری با نیت اهالی محله به‌عنوان جایگزین آن سقاخانه خاطره‌انگیز در مجاورت مسجد و در دل تکیه‌پایین حصاربوعلی در حال ساخت است.
