تهران در شرایط اضطراری بیش از چند ساعت آب ندارد

عضو شورای اسلامی شهر تهران بسیاری از مشکلات امروز در حوزه آب را ناشی از بی‌دقتی یا ناهماهنگی خواند و گفت: پیش از آنکه تهران در حوزه آب دچار موقعیت اضطراری شود باید توجه ویژه‌ای به این موضوع شود.

احمد مسجدجامعی که روز جمعه 16تیرماه تهرانگردی خود را به موضوع مدیریت بهینه منابع آب در تهران اختصاص داده بود، با بیان این مطلب افزود: امروز به‌خاطر مشکلات و مصایبی که در سطح ملی پیرامون تامین و مصرف آب ایجاد شد به این نتیجه رسیدیم قبل از اینکه تهران هم گرفتار این مسائل شود به این موضوع توجه کنیم. به همین‌خاطر تهرانگردی را به این موضوع اختصاص دادیم. جایی که امروز بازدید داشتیم قدیمی‌ترین مرکز اداره آب تهران است. ساختمان این مرکز بازمانده از دهه30 است، ولی متأسفانه امروزی شده است. به یاد دارم که از قدیم فرم بنا همین‌گونه بود ولی کاش می‌توانست در شکل و شمایل یک موزه باشد.

مسجدجامعی به گفت‌وگو با یکی از کارشناسان اداره آب و فاضلاب در همین بازدید اشاره کرد و گفت: وقتی به محل تجهیزات و شیرآب رسیدیم از یکی از کارشناسان پرسیدم چرا به شیرآب می‌گوییم شیر؟ جوابی که شنیدم این بود که قدیم‌ها وقتی برای خرید وسایل آب به اروپا رفته بودند، می‌بینند که آب از دهان مجسمه‌های شیر بیرون می‌آید. اینگونه شد که نام شیر انتخاب شد. یکی دیگر از دوستان گفت که روی فشاری‌های قدیم هم کله شیر وجود داشته و احتمالا این موضوع هم در انتخاب اسم تأثیر داشته است؛ البته می‌تواند هر دوی اینها هم باشد.

عضو کمیسیون اجتماعی - فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران که گزارش تهرانگردی خود را به خبرنگاران ارائه می‌کرد، گفت: در ادامه تهرانگردی با موضوع آب، برای بازدید از طرح «میکروتونلینگ تهران» که از خیابان صوراسرافیل تا خیابان پامنار و سپس چهارراه سیروس، خیابان صاحب‌جمع و خیابان شوش را دربرمی‌گیرد به آنجا رفتیم. در میدان شوش تشکیلاتی کوچک‌مقیاس برای آب‌چرخانی مثل چیزی که در تصفیه‌خانه شهرری هست در آینده وجود خواهد داشت، این طرح 30ماهه برآورد شده بود که باید تا 18‌ماه آینده به بهره‌برداری برسد. وی افزود: اگر این پروژه انجام شود، مجموعه منطقه12 تهران از لحاظ زیرساخت‌های لازم برای فاضلاب قاعده‌مند می‌شود.

مسجدجامعی با بیان اینکه خوب است آب چرخانی‌ها در سطح تهران به‌صورت منطقه‌ای دیده و برنامه‌ریزی شود، تصریح کرد: یکی از علت‌های اینکه سطح آب زیرزمینی کاهش پیدا می‌کند این است که پساب‌های تصفیه‌شده و رواناب‌ها به سفره‌های زیرزمینی نفوذ نمی‌کند.

عضو شورای اسلامی شهر تهران در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به بازدید از مخزن آب در محله یوسف‌آباد، گفت: در این خیابان نخستین مخزن آب تهران قرار دارد. نکته جالب توجه این است که این مخزن آب با مخزن ذخیره آب در شرایط اضطراری فرق می‌کند. مسئولان آب و فاضلاب گزارش دادند در تهران 80مخزن آب وجود دارد که دائما آب در این مخزن‌ها در گردش است و آب راکد آسیب‌زاست. در این منطقه با چگونگی مراحل جریان آب در این مخازن آشنا شدیم.

وی در تشریح نوع و عملکرد مخازن آب گفت: یک نوع مخازن آب هست که نخستین آن در پارک شهر تعبیه شده و آن مخزن‌هایی است که آب را برای شرایط اضطراری ذخیره می‌کند؛ ما متوجه شدیم که تهران در شرایط سخت و اضطراری بیش از چند ساعت آب ندارد و حداقل باید 24ساعت آب داشته باشد. درواقع بنا به گفته کارشناسان این مخازن باید 374 عدد باشد که فعلا 3عدد ساخته‌اند و می‌توان گفت در حقیقت کاری در این زمینه انجام نشده است.

مسجدجامعی ادامه داد: در این بازدیدها به تصفیه‌خانه‌ای با ظرفیت 60 تا 100لیتر در ثانیه رفتیم که آب آلوده رود دره اوین -درکه را آب‌چرخانی و تصفیه می‌کند. این آب کل فضای سبز محدوده برج میلاد و بوستان گفت‌وگو را پشتیبانی می‌کند. این عامل کار خوبی است که سازمان پارک‌ها و فضای سبز انجام داده و مصرف آب آشامیدنی و آب خام را از هم جدا کرده است.

عضو شورای اسلامی شهر تهران در ادامه به تصفیه‌خانه جنوب تهران اشاره کرد و افزود: قسمت بزرگ تهرانگردی این هفته تصفیه‌خانه شهرری است که ابعاد بزرگی از شهر تهران به اینجا وصل می‌شود. یک شاخه از خیابان ولیعصر و یک شاخه از خیابان خواجه عبدالله به اینجا می‌آید. پروژه بزرگی است که بنا به نوشته تابلو داخل مجموعه از زمان ریاست‌جمهوری آقای هاشمی شروع شد و بعد از دوره ایشان ادامه پیدا کرد. شخصا اینپروژه را برای بخش محیط‌زیست جایزه اخلاق پیشنهاد کرده بودم. اینجا آب را با ظرفیت 2600لیتر در ثانیه بازچرخانی می‌کنندو آب تصفیه شده را بعد از مراحل مختلف به زمین‌های کشاورزی ورامین می‌فرستند؛ چون بخشی از آب ورامین از جاجرود می‌آمده و الان برای تهران استفاده می‌شود، این آب به جای آب جاجرود برای ورامین درنظر گرفته شده است.

مسجدجامعی سپس به برنامه‌های مدیریت شهری در زمینه مدیریت آب اشاره و تصریح کرد: ما در نرخ‌گذاری آب و فاضلاب به شیوه‌ای عمل کردیم که برای ساخت تاسیسات پایه کمک کند. این پروژه در مناطق 4.8.15.14.18 بالای 90درصد انجام شد و در مناطق 21.12.9/5 هم این پروژه در حال انجام است تا به شبکه وصل شود. وی افزود: یکی از دغدغه‌های اصلی مدیران آب و فاضلاب این است که شهرداری مجوز حفاری برای این پروژه‌ها را سریع‌تر بدهد.

مسجدجامعی سپس گفت: در بازدید از ادامه نهر سرخه‌حصار در منطقه20 گزارش دادند دبی جریان آب در آن بنا به فصل بین 4 تا 20مترمکعب در ثانیه است. این آب اگر در مزارع استفاده شود محصولات ناشی از آن زیانبار است؛ پیشنهاد این است که طرحی برای تصفیه آب این کانال توسط سازمان آب منطقه‌ای اجرا شود.

وی افزود: نکته دوم در این منطقه این است که اهالی می‌گفتند کانال روباز پساب خروجی تصفیه‌خانه فاضلاب جنوب که به سمت ورامین می‌رود بوی نامطبوعی دارد و پیشنهاد دادند روی آن را بپوشانیم؟ قرار شد مطالعات امکان‌سنجی برای روکش‌کردن این کانال انجام شود.

عضو شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به مصوبه‌ای که شورای اسلامی شهر تهران در حوزه مدیریت آب منطقه22 داشت، گفت: این مصوبه مربوط به آب‌های سطحی و آب‌چرخانی بود. قرار بود آب مورد نیاز فضای سبز آنجا از طریق بازچرخانی تأمین شود؛ البته فضای سبز آنجا زیاد است اما گزارشی که دوستان می‌دهند حاکی از آن است که مشارکت مؤثری برای انجام این طرح صورت نگرفته است.

وی افزود: در منطقه4 هم بخشی از آب مورد نیاز فضای سبز به‌صورت مشارکتی از لویزان تهیه می‌شود. قرار شد با مشارکت شهرداری منطقه4 و سازمان آب و فاضلاب سرمایه‌گذاری مشترک انجام شود و از همان آب بازچرخانی شده برای تأمین آب فضای سبز استفاده شود.

تهران در تنش آبی است

در انتهای این دیدار یکی از کارشناسان ارشد سازمان آب و فاضلاب تهران گفت: در سال1335 در ایران به ازای هر نفر 7000مترمکعب آب تجدیدپذیر وجود داشت. این میزان در سال‌های گذشته در کشور به میزان 1000مترمکعب برای هر نفر کاهش یافته است. در استان تهران این میزان 500مترمکعب به ازای هر نفر بوده و در شهر تهران 300مترمکعب به ازای هر نفر. طبق استاندارد جهانی، اگر میزان منابع تجدیدپذیر آب برای هر نفر از حد 1000مترمکعب پایین‌تر بیاید، آن منطقه دچار تنش آبی می‌شود؛ بنابراین شهر تهران و استان تهران هم‌اکنون با معضل بزرگ تنش آبی روبه‌روست.