جایزه در ازای تحویل بلیت‌های پاره

    موضوع: چگونگی پرداخت کرایه اتوبوس‌ها
    ویژگی:  بلیت فلزی تا بلیت کاغذی

دهه30 وقتی نخستین اتوبوس‌ها در خیابان‌های تهران حرکت کردند، مسافران باید هزینه سوار‌شدن و استفاده از این وسیله نقلیه را نقدی پرداخت می‌کردند. شاگرد شوفر که معمولا فردی تنومند بود، برای کمک به راننده و نظم‌دهی مسافران در تمام مسیر حضور داشت و کرایه‌ها را دستی از مسافر‌ها می‌گرفت. اما بعدها مسافران باید برای سوار و پیاده‌شدن بلیت می‌خریدند. نصرالله حدادی، تهران‌‌شناس، می‌گوید: «اولین کرایه‌ای که برای اتوبوس تعیین شد، از پنج شاهی شروع شد و بعدها با آمدن اتوبوس‌های واحد به یک قران، دو‌قران و ده‌قران رسید. وقتی بلیت‌های کاغذی آمدند، شاگرد شوفر، بلیت‌ها را پاره می‌کرد و در خیابان می‌انداخت. بعدها که خطوط اتوبوسرانی ساماندهی شدند، در ازای تحویل و وزن‌کردن بلیت‌های پاره شده، به شاگر شوفر پاداش می‌دادند.» با استناد به اسناد تاریخی به جامانده از آن دوران، در 8فروردین سال1310در چهل و یکمین جلسه انجمن بلدیه طهران، لایحه عوارض بر اتومبیل و اتوبوس‌های شهری تصویب شد. طبق این لایحه صاحبان اتومبیل‌های کرایه و اتوبوس موظف شدند در مقابل وجهی که از مسافر دریافت می‌کنند بلیت بدهند. رانندگان مکلف شده بودند در ازای بلیت 5شاهی، یک شاهی و در ازای بلیت 10شاهی یکصد دینار عوارض بپردازند. درشکه‌های کرایه از دادن عوارض معاف بودند. عواید حاصل از این لایحه برای مرمت و تسطیح خیابان‌های شهر تهران اختصاص می‌یافت.
عباس حسینی، از علاقه‌مندان به تاریخ تهران که درباره تاریخچه حمل‌ونقل در تهران نیز پژوهش‌هایی انجام داده است، می‌گوید: «وقتی شرکت واحد در سال1335 افتتاح شد، گران‌ترین نرخ بلیت خطوط اتوبوسرانی 2ریال تعیین شد که از توپخانه تا شمیران تردد می‌کرد. بلیت‌ها ابتدا سکه‌ای و از نوع برنج بود که روی آن خط مربوط اتوبوس نوشته شده بود. مردم گاهی از این سکه‌ها برای خرید هم استفاده می‌کردند. بعدها بلیت کاغذی چاپ شد و قیمت، تاریخ چاپ بلیت، شماره خط و سایر مشخصات روی آن درج می‌شد. هر خط 3عضو ثابت داشت؛ راننده، بلیت‌فروش و شاگردشوفر.