میراث 800ساله

   موضوع:عبدالله طرشتی
   ویژگی: مجتهد و عالم شیعه

بقعه 800 ساله علامه طرشتی در بوستان طرشت یکی از قدیمی‌ترین یادگاران روستای طرشت برای نسل امروز و آیندگان است. تا پیش از دوره سلجوقیان در ایران، ساخت مقبره و بقعه برای علمای دینی و بزرگان رسم نبود. اما بعد از این دوره، برای رعایت ادب و احترام، سر مزار علما و چهره‌های شاخص بقعه‌ای چهارضلعی با یک طاق گنبدی می‌ساختند. اما عبدالله طرشتی که بود؟  علیرضا زمانی، تهران‌پژوه، در این‌باره می‌گوید: «در کتاب‌های تاریخی مانند «معجم‌البلدان» و «مجالس‌المؤمنین» از علامه طرشتی به‌عنوان خواجه‌ جعفر بن‌ محمد بن‌ موسی بن جعفر، معروف به شیخ‌الکبیر یاد کرده‌اند که شهرتش خواجه‌جعفر و کنیه‌اش ابومحمد دوریستی بود. او اواخر قرن پنجم هجری قمری، یعنی حدود 800سال قبل و زمان حکومت سلجوقیان در همین محل بقعه زندگی می‌کرد. پدر علامه طرشتی از نوادگان
حذیفه ‌بن ‌یمان‌، شیعه‌شناس معروف عصر خود و از صحابه هفتگانه پیامبر(ص) بود.»
بنا بر تعریف این تهران‌پژوه، علامه طرشتی در کودکی برای یادگیری دروس حوزی به مدرسه نظامیه بغداد رفت و 40سال در نظامیه بغداد درس خواند و بعد از بازگشت به زادگاهش در مکان فعلی بقعه، شروع به تدریس تاریخ اسلام و تفسیر قرآن کرد. خواجه‌نظام‌الملک، دانشمند، ریاضیدان و وزیر ملک‌شاه سلجوقی، یکی از شاگردان معروف این عالم ربانی بود. عبدالله طرشتی در روزگاری که عالمان شیعه قدرت چندانی نداشتند با شجاعت و بی‌پرده عقایدش را بیان می‌کرد. همچنین بسیار مورد احترام بزرگان علم و ادب بود.
زمانی، از نحوه ساخت بقعه این عالم و مجتهد بزرگ شیعه می‌گوید: «در دوره صفویان بقعه علامه طرشتی بازسازی شد. دوره قاجار آرامگاه این عالم ربانی در میان اهالی به بقعه علامه طرشتی شهرت پیدا کرد. دهه 50بود که اطراف بقعه به بوستان تبدیل شد و بسیاری از قبرهای اطراف بقعه از میان رفت. مدتی اداره بقعه بر عهده اهالی بود و بعدها به اداره اوقاف سپرده شد و دهه 70هم با کمک سازمان میراث فرهنگی بنای بقعه مرمت شد و با شماره 2021به ثبت ملی رسید. مکان فعلی بقعه روزگاری محل درس و حضور استادان مطرح حوزه دین‌پژوهی بود و بزرگان بسیاری ازجمله آیت‌الله ‌بروجردی و آیت‌الله ‌مرعشی به این بقعه رفت‌وآمد داشتند.