زیر سایه «پدرخوانده»

فرانسیس فورد کاپولا، کارگردان شهیر آمریکایی، این روزها مدام نامش با فیلم جاه‌طلبانه «مگاپلیس» شنیده می‌شود؛ فیلمی که کاپولا با سرمایه شخصی ساخته و در اکران‌های خصوصی‌ای که در آمریکا و انگلیس داشته، فیلمی گیج‌کننده، عجیب‌وغریب، دیریاب و نامتعارف از سوی منتقدان توصیف شده است. اما پیش از این فیلم و اخبار مرتبط با آن، نام کاپولا مترادف با «پدرخوانده» بود. «پدرخوانده»(1972)، در مقام فیلمی دوران‌ساز، ژانر گنگستری را با ارائه تصویری متفاوت از گنگسترهای ایتالیایی دگرگون کرد و زمینه‌ ساخت فیلم‌هایی درباره مافیای ایتالیایی مثل «رفقای خوب» (مارتین اسکورسیزی، 1990) یا سریال «خانواده سوپرانو» را مهیا ساخت.
کاپولا در دهه1970، جز «پدرخوانده»، 3فیلم بزرگ دیگر هم ساخت؛ «مکالمه»، «پدرخوانده2» (هردو 1974) و «اینک آخرالزمان» (1979). این 4فیلم تقریبا بر کارنامه کاری کاپولا در سال‌های بعد از دهه1970 سایه انداخته‌اند. کاپولا با این 4فیلم در خاطر بیشتر تماشاگران مانده و خیلی‌ها نمی‌دانند که او بعد از این 4فیلم چه فیلم‌های دیگری ساخته است. البته در این بین «پدرخوانده3»(1990) و «دراکولای برام استوکر»(1992) وضعیت‌شان کمی متفاوت است و در میان فیلم‌بین‌ها مشهورترند؛ «پدرخوانده3» به واسطه 2قسمت قبلی موفق این سه‌گانه و «دراکولای برام استوکر» به‌دلیل شهرت منبع اقتباسش و نام دراکولا که بلافاصله فیلمی از ژانر وحشت را تداعی می‌کند.
با این حال، همه کارنامه کاپولا محدود به آن 4فیلم دهه1970 نیست. عظمت این 4فیلم چنان توقع را از کاپولا بالا برد که فیلم‌های بعدی‌اش هرگز آن‌قدر دیده نشدند و قدر ندیدند؛ هرچند برای اهلش فیلم‌های پسا «اینک آخرالزمان» کاپولا همچنان تماشایی و الهام‌بخش‌اند. همین امسال فیلمبردار قسمت دوم «جوکر»، لارنس شِر، از فیلم «یکی از قلب» (1982) کاپولا به‌عنوان منبع الهامش برای فیلمبرداری دنباله «جوکر» نام برده است. فیلم دیگر کاپولا، «ماهی جنگی»(1983) هم سال به سال بیشتر دیده می‌شود و هرچه زمان می‌گذرد، طرفداران بیشتری پیدا می‌کند.
«ورلد آف ریل» در نظرسنجی‌ای با حضور 120منتقد سینما، برنامه‌ریز جشنواره و فیلمساز بهترین فیلم‌های فرانسیس فورد کاپولا را پس از «اینک آخرالزمان» که آخرین فیلم دهه1970 کاپولاست، رده‌بندی کرده است. درواقع این رأی‌گیری به کارنامه 40سال اخیر کاپولا توجه داشته که چندان توجهی به آن نشده است.
نتیجه این نظرسنجی به قرار زیر است:
  دراکولای برام استوکر (1992)، 25رأی
  ماهی جنگی (1983)، 20رأی
  بیگانگان (1983)، 13رأی
  یکی از قلب (1981)، ‌12رأی
  پگی سو عروسی کرد (1986)، 9رأی
  پدرخوانده 3(1990)، 8رأی
  تاکر: یک مرد و رؤیاهایش (1988)، 8رأی
  انجمن پنبه (1984)، 6رأی
  باران‌ساز (کارگزار بیمه) (1997)، ‌4رأی
  تترو (2009)، 2رأی
  جک (1996)، 1رأی