گزارش
افتتاح پایانه شرق پس‌از 19سال
مدیر اجرایی پروژه راه‌اندازی پایانه جدید شرق در گفت‌وگو با همشهری از بهره‌برداری از این طرح در سه‌ماهه اول سال خبر داد
زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار
با توسعه شهرنشینی، پایانه‌های مسافربری در داخل بافت‌های مسکونی قرار گرفتند و وجود مسائل زیست‌محیطی از یک‌سو و آلودگی‌های صوتی و تردد مسافران از سوی دیگر، زمینه نارضایتی ساکنان مجاور پایانه‌ها را فراهم کرد. از این‌رو دستورالعمل انتقال پایانه‌های مسافربری به خارج از بافت‌های مسکونی ابلاغ شد و مدیریت شهری هم در ادوار گذشته برای عملیاتی و اجرایی‌شدن این دستورالعمل اقداماتی را انجام داد.
با توجه به موقعیت جغرافیایی و تعداد سفرهایی که در پایانه شرق انجام می‌شود، مقرر شد انتقال پایانه شرق در اولویت قرار گیرد، بنابراین سال84 پایانه جدید شرق تهران (پردیس مسافری شرق) در زمینی به مساحت تقریبی 13هکتار، در بزرگراه شهید یاسینی، همجوار با بوستان سرخه‌حصار عملیاتی شد اما در دوره گذشته بنا به دلایلی متوقف ماند.
در دوره ششم مدیریت شهری برای تکمیل و بهره‌برداری این پروژه اهتمام ویژه دارد و 8ماه پیش پروژه به شرکت متروی تهران واگذار شد تا مدیریت شهری پس از 19سال بتواند پروژه را تکمیل کند و بنا به‌گفته یاشار لطفی، مدیر اجرایی پروژه، فاز اول آن در 3ماه ابتدایی امسال به بهره‌برداری می‌رسد. این مقام مسئول در گفت‌وگو با همشهری آخرین وضعیت پایانه جدید شرق را تشریح کرد.
آماده‌سازی از تابستان1402
از تابستان سال گذشته راهبری عملیات اجرایی پروژه تکمیل و راه‌اندازی پایانه جدید شرق به شرکت متروی تهران واگذار شد. اقدامات متعدد و متنوعی پیش‌بینی و آغاز شد و کارها در ایام نوروز هم تعطیل نشد و نیروها همچنان پیگیر اقدامات بودند. در دوره گذشته بخش زیادی از عملیات عمرانی پروژه انجام شده بود اما رها‌ماندن از سال97 سبب تخریب و آسیب‌دیدگی پروژه در بخش‌های مختلف شد. بنابراین کارها بار دیگر پس از 6سال توسط مدیریت شهری پیگیری و عملیات عمرانی شروع شد و باز‌طراحی پایانه شرق جدید در قالب پردیس مسافری شرق جهت افزایش کیفیت فضا و آسایش و شادابی مسافران صورت گرفت.
پایانه دوستدار خانواده
می‌توان از پایانه شرق به عنوان پایانه دوستدار خانواده نام برد؛ چراکه علاوه بر هوشمندسازی پایانه، فضای استراحت و اقامت مسافران، ارتباط بصری و محیطی با مجموعه سرخه‌حصار و همچنین یکی از بزرگ‌ترین فروشگاه‌های شهروند به‌عنوان مجموعه مکمل پیش‌بینی شده است. فضای خوابگاه رانندگان خانم هم به‌صورت مجزا طراحی خواهد شد. همچنین با احداث پل، ارتباط مجموعه (پایانه جدید شرق) با سرخه‌حصار برقرار و مجموعه فود‌کورت در آن احداث می‌شود که علاوه بر مسافران، مراجعه‌کنندگان به مجموعه سرخه‌حصار هم می‌توانند از این امکانات و تجهیزات و خدمات بهره‌مند شوند.
اقدامات صورت‌گرفته
در حال حاضر عملیات مرمت و تکمیل تاسیسات، ابنیه و همچنین برخی امور مربوط به محوطه‌سازی پایانه جدید شرق انجام شده است. در یک ماه گذشته هم تجهیزات و مصالح لازم برای راه‌اندازی پایانه تامین و کارهای مربوط به ایجاد معابر دسترسی، اصلاح پیاده‌راه‌ها، آماده‌سازی محوطه توقف تاکسی‌های برون‌شهری، اجرای سازه بتنی ساختمان پست برق اضطراری، احداث کانال‌های جدید هدایت آب‌های سطحی محوطه، ساخت دیوار حائل پیرامون ضلع شرقی پایانه، کف‌سازی و تکمیل نمای سقف پایانه، اصلاح کابل‌کشی شبکه و برق سالن اصلی در تمام طبقات، عایق‌بندی لوله‌های تاسیساتی موتورخانه و هواسازهای سالن اصلی، اجرای سرویس‌های بهداشتی به همراه اتاق استراحت رانندگان، تعبیه اتاق‌های مادر و کودک در طبقات همکف و اول به همراه تامین و نصب پله‌های برقی سالن اصلی پایانه انجام شده است.
بهره‌برداری در 3فاز
پایانه جدید شرق یک پروژه بزرگ یا بهتر است بگوییم ابر‌پروژه تهران است و از این‌رو نمی‌توان آن را به‌طور کامل در یک مدت زمان افتتاح و بهره‌برداری کرد، بنابراین در راستای تسریع و تسهیل امور، 3فاز برای پروژه پیش‌بینی شده که فاز اول آن مربوط به سالن‌های مسافربری و... است که در 3ماه نخست سال و قطعا پیش از تابستان1403 بهره‌برداری می‌شود. پس از آن به مرور سایر فازها انجام می‌شوند و به بهره‌برداری می‌رسند.
انتقال پایانه قدیمی
با افتتاح فاز اول پایانه جدید شرق، زمینه انتقال تعاونی‌های پایانه قدیمی فراهم می‌شود. در واقع قرار است پایانه جدید شرق به پایانه‌ای مدرن و هوشمند تبدیل شود و از این‌رو خدمت‌رسانی به مسافران برون‌شهری در این پایانه مطلوب‌تر خواهد بود. همچنین در تکمیل ابنیه پایانه جدید شرق به معماری ایرانی اسلامی و ارتباط بصری با جنگل‌های سرخه‌حصار توجه شده است. نکته قابل تأمل دیگر حل معضل ترافیک شرق تهران از طریق انتقال پایانه قدیمی است و از فضای آزادسازی‌شده می‌توان برای کاربری تفرجگاهی و گردشگری استفاده کرد.
بهره‌مندی از مدهای مختلف حمل‌و‌نقل
در راستای تکمیل خدمت‌رسانی مطلوب و تسریع دسترسی شهروندان به پایانه جدید شرق استفاده از مدهای مختلف شبکه حمل‌ونقلی اعم از تاکسی و اتوبوس مورد تأکید است و تجهیزاتی چون جایگاه شارژ خودروهای برقی و... هم در پایانه پیش‌بینی شده است. درخصوص ناوگان ریلی هم با توسعه بخش شرقی خط2 مترو از ایستگاه فرهنگسرا تا پایانه شرق جدید، دسترسی شهروندان تسهیل می‌شود. براساس پیش‌بینی‌های انجام‌شده، سال آینده طرح توسعه شرقی خط2 مترو عملیاتی خواهد شد.
مکث
وضعیت فازهای پروژه
فاز اول: این فاز شامل سالن اصلی است که حدود 25هزارو500مترمربع مساحت دارد. همچنین محوطه‌سازی و ایجاد جاده دسترسی به طول 500متر در عرصه 130هزارمتری اجرایی می‌شود.
فاز دوم: طراحی و مهندسی این فاز از ابتدای مرداد آغاز شده و آبان عملیات اجرایی آن شروع می‌شود و تا پایان فروردین سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد. در این بخش ایجاد 17500مترمربع پارکینگ سواره، تاکسی و اتوبوس، مهم‌ترین بخش خواهد بود.
فاز سوم: طراحی و مهندسی این فاز که از مرداد آغاز شده تا پایان آذر ادامه خواهد داشت. عملیات اجرایی آن دی‌ماه شروع می‌شود و پایان تابستان سال آینده بهره‌برداری می‌شود. ساختمان‌های جانبی شامل آتشنشانی، اورژانس، نیروی انتظامی، نگهبانی، تعمیرگاه، نگهداری و کارواش در دستور کار قرار دارند.
