جهاد تبیین با آیه‌های قرآنی

قرار است در ‌ماه رمضان امسال همه دست به‌دست هم بدهیم و حال و هوای تهران و کل کشور را قرآنی‌تر کنیم. در چنین فضای دلنشینی «طرح ملی قرآنی مسطورا» به حلقه اتصال همه فعالیت‌های قرآنی در ‌ماه رمضان تبدیل شده است. این طرح فراگیر با بهره‌گیری از ظرفیت رسانه و اقتضائات ‌ماه رمضان که امسال با تعطیلات نوروز مقارن شده به‌دنبال ایجاد عزم ملی برای انس گرفتن با کلام خداست. در بخش محتوای مکتوب، نام کتاب‌های مختلفی به چشم می‌خورد که رده‌های سنی مختلف را در بر می‌گیرد و مخاطب را با سبک زندگی مبتنی بر آیه‌های قرآن آشنا می‌کند.
 محتوای این کتاب‌ها شامل منبرهایی برای بزرگسالان، منبرک‌هایی برای نوجوان‌ها، داستان‌ها و حکایت‌هایی است که بر پایه آیه‌های قرآنی نوشته شده و با مثال‌های متنوع، مخاطبان را با مفاهیم 50آیه قرآن آشنا می‌کند. در محصولات مکتوب، متن ادبی(تولدی دیگر)،طرح درس کتاب ومنبر نوجوان نیز گنجانده شده است.  همه محصولات مکتوب در سایت zendegibaayeha.com منتشر شده و در دسترس عموم قرار دارد.


متنی برای  نخبگان حوزه و دانشگاه
«متن نخبگانی» یکی دیگر از محصولات مکتوب زندگی با آیه‌ها به شمار می‌رود که مثل بقیه محصولات مکتوب شامل 3 قسمت می‌شود و تفاوت آن با بقیه محصولات در بخش سوم است. بخش سوم کتاب متنی تحت عنوان‌ ترویجی – نخبگانی برای تبیین مفاهیم 5‌گانه و زندگی‌ساز تدوین شده و همانطور که از نامش پیداست مختص نخبگان حوزوی و دانشگاهی است. متن نخبگانی با نگاهی علمی و نثری سنگین‌تر و متفاوت‌تر از متن‌های عمومی و برای همراهی‌کردن نخبگان حوزه و دانشگاه و کنشگری متناسب این مفاهیم 5‌گانه نوشته شده است. متن نخبگانی ‌کاری از خانه طلاب جوان است و با همکاری شبکه ملی تولیدکنندگان محتوای تبلیغی تهیه و تدوین شده و در وب‌سایت زندگی با آیه‌ها در دسترس عموم مردم قرار گرفته است. در بخش محصولات مکتوب، کتاب دیگری تحت عنوان متن هنری نوشته شده که مختص قشر هنرمندان است و آنها را با مفاهیم 5‌گانه 30 فراز از آیه‌های قرآن آشنا می‌کند.


راهنمای یک طرح قرآنی
در قدم نخست یک بروشور نسبتاً مفصل برای معرفی بسته‌های فرهنگی «طرح ملی قرآنی مسطورا» تهیه شده و این بسته‌ها اهمیت قرآن‌خوانی و پاسخ‌هایی را که قرآن کریم برای نیازهای امروز جامعه دارد گوشزد می‌کند. در بروشور طرح مسطورا به این نکته اشاره شده که به‌زعم صاحب‌نظران و کارشناسان، یکی از راه‌های پاسخگویی به نیازهای امروز جامعه، حفظ آیات کلیدی قرآن توسط عموم مردم است که در چهار سطح تهیه و تدوین شده است. سطح اول به گفتمان زندگی با آیه‌ها برای 30 میلیون نفر، سطح دوم به انس با مفاهیم 50 فراز برای 5 میلیون نفر، سطح سوم به انس با الفاظ 50 فراز و سطح چهارم با محوریت تعلیم و عمل به آیات با برگزاری دوره‌های آموزشی آنلاین و آفلاین برای چند صد هزار نفر اختصاص دارد. آنطور که در بروشور این طرح آمده، برای تبیین دقیق این مفاهیم و بررسی بازتاب آن در جامعه از کتاب «‌طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» شامل بیانات رهبر معظم انقلاب در‌ماه رمضان سال 1353در مسجد کرامت مشهد به‌عنوان پشتیبان و راهنما استفاده شده است.


50فراز برگزیده
«طرح ملی قرآنی مسطورا» یک طرح 3ساله است که هر سال و در هر مرحله مفاهیم 5‌گانه در 50 آیه و فراز از قرآن کریم را به مخاطب معرفی خواهد کرد. امسال و در مرحله نخست 50 آیه و فراز قرآنی براساس سطح‌بندی و اولویت‌بندی به مخاطب ارائه شده است. کتاب «50فراز برگزیده‌ ماه رمضان 1445» یکی دیگر از محصولات مکتوبی است که در بخش محصولات مکتوب گنجانده شده و شامل بخش‌های مختلفی است. در یکی از بخش‌ها 7 فراز محوری‌تر از بین 50 فراز منتخب و به قصد تأکید در گفتمان‌سازی تهیه شده است. 30 فراز منتخب هم به قصد معرفی هر روز یک فراز، تهیه شده تا در جزء‌خوانی‌ها، جلسات، مساجد و مسابقات روزانه‌ ماه رمضان مورد استفاده قرار بگیرد. 20 فراز اعتقادی غیر‌جزء هم برای استفاده در تولیدات رسانه‌ای مثل موشن‌گرافی و اینفوگرافی تهیه شده که روز‌محور نیست و در همه روزهای‌ ماه رمضان یک مفهوم قرآنی را به مخاطب منتقل می‌کند.


تبیین و حفظ آیه‌های قرآن
محصولات مکتوب زندگی با آیه‌ها را باید با معرفی کتاب مسطور که برگرفته از نام طرح ملی قرآنی مسطور است شروع کنیم. به‌عبارتی این کتاب، شروع تبیین و حفظ 30فراز از آیه‌های قرآن کریم است که در چهار بخش و به قلم محمد حاجی ابوالقاسم و حجت‌الاسلام محمدرضا رنجبر نوشته شده و پیش‌روی مخاطب قرار گرفته است. هر بخش از کتاب حاضر ویژگی‌هایی دارد. برای مثال، می‌توان به بخش سوم اشاره کرد که هر فراز تمثیل‌وار بیان شده تا هم خواننده را به تأمل بیشتر وادار کند هم اینکه موجب ماندگاری بیشتر هر مفهوم در ذهن مخاطب شود. این قسم به قلم حجت‌الاسلام محمدرضا رنجبر و با نثری ساده و روان نوشته شده تا طیف گسترده‌تری از مخاطبان را جذب کند. در بخش چهارم کتاب هم برش‌هایی از کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و نسبت آن با مفاهیم 5‌گانه فرازهای منتخب قرآنی است و از ویژگی‌های مهم بیانات مقام معظم رهبری در این کتاب، تبیین امتدادهای زندگی‌ساز و کاربردی در زندگی فردی و اجتماعی مردم است.


30منبر برای مبلغان
در طرح «طرح ملی قرآنی مسطورا» چند کتاب تحت عنوان «‌‌محصولات مکتوب» و در ارتباط با اهداف این طرح منتشر شده و در دسترس عموم قرار گرفته است. کتاب«مسطورا» که شامل 30منبر اختصاصی برای مبلغان است یکی از نخستین محصولات مکتوب به شمار می‌رود که کار مشترک معاونت پژوهش مؤسسه فرهنگی پژوهشی میم و شبکه ملی تولید‌کنندگان محتوای تبلیغی است. این کتاب، بخش نخست از مجموعه کتاب‌های مسطورا است که در آن 30فراز از قرآن کریم تبیین شده تا به نیاز امروز کشور یعنی جهاد تبیین پاسخ داده شود و انگیزه مضاعفی برای علاقه‌مندان به حفظ این آیات فراهم شود. در بخش اول مجموعه کتاب‌های مسطورا با عنوان«‌نگاهی نو به زندگی» 5 مفهوم کلیدی در نظام اندیشه اسلامی و با محوریت قرآن تبیین شده که این 5مفهوم عبارت از ایمان، توحید، نبوت، ولایت و معاد است.


درس‌های اختصاصی برای نوجوانان
کتاب«30طرح درس اختصاصی برای نوجوانان» به قلم علی آب‌انباری نوشته شده که 30فراز از آیات قرآنی مرتبط با 5 مفهوم کلیدی ایمان، توحید، نبوت، ولایت و معاد را در سه بخش تبیین می‌کند و به‌نظر می‌رسد بخش سوم با ذائقه قشر نوجوان همخوانی بیشتری دارد.
 در این بخش 5 مفهوم کلیدی در قالب‌های مختلفی مثل مسابقه و شعر و به‌صورت مشارکتی برای نوجوانان نوشته شده است. در همین بخش انتخاب هشتگ از بین 30 فراز آیات قرآنی گنجانده شده که توجه قشر نوجوان به اهمیت مفاهیم 5‌گانه را جلب می‌کند. نکته دیگر اینکه در این کتاب و از طریق بارکدهای متعدد، محتواهای چند رسانه‌ای زیادی مثل موشن آبجکت و کلیپ تبیینی در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.


پیک مخصوص برای کودکان
حتماً پیک‌های شادی راکه همان تکلیف نوجوان‌ها در تعطیلات عید نوروز بود  به یاد دارید. پیک شادی تکلیفی بود که مدارس برای دورنشدن نوجوانان از فضای مدرسه و تشویق آنها به درس خواندن در تعطیلات دوهفته‌ای عید نوروز درنظر می‌گرفتند و تا آخرین سال‌هایی که منتشر می‌شد به این رسالت مهم پایبند بود. کتاب «طرح درس کودک» دقیقاً با بهره‌گیری از چنین روشی نوشته شده و برای تبیین مفاهیم 5‌گانه از 10درس مناسب کودکان همراه با پیک بهره‌ برده است. پیک که در بخش انتهایی کتاب گنجانده شده شامل رنگ‌آمیزی، شرکت در مسابقه، نقاشی‌های کودکانه و... است و با همین روش و به زبان کودکانه، محتوای تبلیغی را به کودکان انتقال می‌دهد. نویسنده با نثری که مخصوص کودکان است می‌کوشد که مفاهیم 5‌گانه را به آنها انتقال بدهد و در این مسیر از ابزارهای متنوعی مثل نقاشی و حل جدول و رنگ‌آمیزی تصاویر بهره‌برده است.