حجتالاسلام علیتقیزاده دبیر دبیرخانه حرکت همافزای ملی زندگی با آیهها از طرح سراسری رمضانی میگوید
سطر سطر زندگی با آیهها
«ما از قرآن دوریم، ما از قرآن بیگانهایم، ما با مفاهیم قرآن ناآشناییم، بایدکاری کنیم!» این جملات جملات مقام معظم رهبری است. اما چه باید کرد؟ ایشان در ادامه همین بیانات یکی از مهمترین راهکارهای مدنظرشان برای قرآنیکردن جامعه را گفتمانسازی و تبدیل مفاهیم قرآنی به مسلمات فکری و رایجترین افکار مشترک همه مردم و حفظ آیات کلیدی قرآن توسط همه مردم بهخصوص جوانان بیان میکنند. با تکیه بر همین رهنمودها بوده است که طرح سراسری رمضانی زندگی با آیهها برای سراسر کشور تدارک دیده شد؛ طرحی که در گفتوگو با حجتالاسلام تقی زاده به تشریح آن پرداختهایم.
همراه با مسطورا
طرح «مسطورا» برای ترویج گفتمان زندگی با آیههای قرآنی فعالیتها گستردهای را بهویژه در ایامماه مبارک رمضان برنامهریزی و تدارک دیده است تا طبق فرمایشات رهبری، عموم مردم با قرآن مانوس شوند. حجتالاسلام علیتقیزاده، دبیر دبیرخانه حرکت همافزای ملی زندگی با آیهها، به تشکیل تیمی از پژوهشگران با محوریت سخنان رهبری اشاره میکند و میگوید: «بر همین اساس، تیمی متشکل از پژوهشگران قرآنی بهمدت ۶ماه با بررسی فرمایشات امام خمینی(ره)، مقام معظم رهبری، علامه طباطبایی و برخی دیگر از بزرگان، قریب به ۱۵۰ فراز کاربردی، مبتلابه جامعه امروز، خوشخوان و مورد تأکید این بزرگان از قرآن کریم را بهعنوان آیات منتخب برگزیدند تا در طول ۳ سال آینده، بهتدریج و متناسب با اقتضائات مختلف در سطح جامعه تبدیل به گفتمان شود؛ آیاتی که اگر برای عموم مردم متدین جامعه تبیین و به زندگی روزمره آنها وارد شود زمینهساز ایجاد جامعه قرآنی خواهد شد.
طرح ملی «مسطورا» باتوجه به فرمایشات مقام معظم رهبری با هدف ترویج گفتمان «زندگی با آیهها»، در راستای اقامه جهاد تبیین قرآنی و گفتمانسازی و تبدیل مفاهیم منتخب قرآنی به مسلمات فکری و رایجترین افکار مشترک بین همه قشرهای مردم، برگرفته از آیات کلیدی کتاب خدا از ماه مبارک رمضان امسال آغاز شده است. به اذعان صاحبنظران و کارشناسان یکی از راههایی که میتوان مفاهیم کاربردی و مورد نیاز امروز جامعه را در بین مردم تبدیل به گفتمان کند حفظ آیات کلیدی قرآن توسط عموم جامعه است؛ حفظ آیات مهمی که به تعبیر رهبری دست استعمار سعی در دورنگهداشتن جوامع اسلامی از آنان داشته است.
رمضان با آیهها
آرمان ایجاد جامعه قرآنی بیتردید، بدون همدلی، همراهی، همفکری و مشارکت همه ظرفیتها محقق نخواهد شد. تقیزاده از اجرای این طرح با عنوان «زندگی با آیهها» میگوید: «درماه مبارک امسال شاهد یک حرکت همافزای ملی با پرچمداری جریانهای مردمی و حمایت تمامقد ظرفیتهای حاکمیتی و دولتی هستیم. این حرکت همافزا با هدف ترویج گفتمان زندگی با آیههای قرآن و ادای فریضه قطعی و فوری جهاد تبیین، تقویت ایمان و امید مردم برگزار شده است. درماه مبارک رمضان همگی دست بهدست هم به یاری خدا حال و هوای کشورمان را قرآنیتر میکنیم و «زندگی با آیهها» حلقه وصل همه فعالیتهای قرآنی در ماه مبارک رمضان است. این تلاش فراگیر با بهرهگیری از رسانه در ابعاد و سطوح گوناگون و با توجه به ظرفیتها و اقتضائاتماه مبارک رمضان که مقارن با تعطیلات نوروزی است بهدنبال ایجاد یک حرکت ملی با همافزایی تمام ظرفیتهای مردمی و حکومتی است. تقویت حلقههای میانی و ظرفیتهای مردمی حاضر در میدان، سیاست اصلی این جریانسازی است. این حرکت نهتنها رقیب جریانهای مردمی نیست، بلکه هدفش پررونق شدن میدانهای اصلی است. در همین راستا حرکت همافزا، محلی برای معرفی فعالان مردمی قرآنی به جامعه نیز هست؛ فعالانی که تاکنون اقدامات متعدد و کوچک و بزرگی در سطح کشور در زمینه حفظ و قرائت قرآن، تولید و عرضه محتوا و خدمات قرآنی در قالب تولید کتاب، دوره آموزشی سخنرانی، محصولات چندرسانهای و ایجاد اپلیکیشنهای تخصصی و کانالهای فعال در شبکههای اجتماعی انجام دادهاند، اما بسیاری از آنان هنوز در دسترس مخاطبان بالقوه خود نیست. تبلیغات این جریان توسط برنامههای پرمخاطب مثل برنامه تلویزیونی، محفل جزءخوانیهای اعتاب.... انجام و علاوه بر آن یک پویش بزرگ ملی با جوایز ویژه برگزار میشود.»
اهداف کلان و بلندمدت
گام اول گفتمانسازی است که از آیات منتخب با محوریت ۵۰ فراز از قرآن کریم برداشته میشود. گفتمانسازی و تبدیل مفاهیم قرآنی مورد نیاز امروز جامعه به مسلمات فکری و بینات افکار عمومی جامعه اسلامی در راستای فریضه قطعی و فوری جهاد تبیین است.
گام دوم، ایجاد جریان ملی همافزایی قرآنی با پرچمداری جریانهای مردمی و حمایت جدی ظرفیتهای حاکمیتی و دولتی با شعار مشترک زندگی با آیهها برای تقویت حلقههای میانی و ظرفیتهای مردمی حاضر در میدان و تبدیل اقدامات خرد کماثر به اقدامات مؤثر ملی است.
به همین منظور برای این اقدامات 4سطح عملیاتی طراحی و تبیین شده است. این گامها در ادامه سطحبندی و به بخشهای جزئیتری تفکیک شده است.
سطح اول
گفتمان کردن «زندگی آیهها» برای 30میلیون نفر با انتقال این مفهوم که اگر کسی به قرآن رجوع کند نیازهای او در زندگی امروز پاسخ میگیرد، استفاده از ابزارهایی همچون نماهنگ و متن برنامه محفل و پخش پرتکرار موشنها از شبکههای پرمخاطب صداوسیما و بیلبوردهای شهری و بین شهری و...
سطح دوم
ایجاد انس با مفاهیم«تبیین» برای 5میلیون نفر به کمک ابزارهایی همچون جزءخوانیها و جلسات قرآن و پخش موشن و برگزاری مسابقات روزانه در صداوسیما و فضای مجازی و...
سطح سوم
ایجاد انس با قرآن، انگیزهسازی و تسهیل حفظ 50فراز قرآنی برای بیش از 15میلیون نفر به کمک کتابچه ، کارت حفظ و آموزشهای ویدئویی و مسابقات و...
سطح چهارم
ایجاد نظام اندیشهای و فکری و کنشگری در زمینه تعلیم کتاب براساس کتاب طرح کلی و عمل به قرآن برای 200هزار نفر با برگزاری دورههای آموزشی آنلاین و آفلاین درماه مبارک و حضوری بعد ازماه مبارک و مسابقات و...
محورهای محتوایی
مقام معظم رهبری در دیدار اسفند ۱۴۰۰ با خبرنگاران بر لزوم «تبیین مفاهیم عالی اسلامی» در اثربخشی جهاد تبیین تأکید کردند و در سخنرانی ۱۴ خرداد ۱۴۰۲، تأکید کردند: «توصیه من تقویت ایمان و امید است و آماج دشمن هم همین ایمان و امید است.» فرازهای ماه مبارک رمضان با رویکرد ایجاد نظام فکری قرآنی در جهاد تبیین میخواهد طرحی منسجم از نظام فکری قرآنی را برگرفته از کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» مقام معظم رهبری به مردم ارائه دهد. ۳ ویژگی طرح دین در این کتاب شامل ناظر به زندگی اجتماعی و نه ذهنی محض، بهصورت پیوسته و نظاممند و نه اجزای جدا و همچنین برگرفته از متن اصلی دین یعنی قرآن، نه سلیقهها و منابع غیرمعتبر است.
قرآن؛ کتاب زندگی
ایمان و امید
توحید و جهت حرکتی
نبوت و قیام
ولایت و همجبهگی
معاد و مقصد
به آسمان نگاه کن!
وقتی قرآن میخوانیم، خانهمان مثل یک ستاره برای آسمانیها میدرخشد. رمضانماه نزول قرآن است و محافل قرآنی در مساجد و مراکز مذهبی بیشتر از هرماه دیگری رونق دارد. از رسول خدا روایت شده است: «کسی که درماه مبارک رمضان یک آیه قرآن بخواند، پاداش او همانند کسی است که قرآن را در ماههای دیگر ختم کرده است.» تشویق کودکان و قرائت و حفظ قرآن در ماه مبارک رمضان یکی از برنامههای دبیرخانه طرح مسطورا با هدف ترویج گفتمان زندگی با آیههای قرآن است. به همین دلیل پویشی را با نام «ستارههای زمین» طراحی کرده تا هر خانواده همراه با همدیگر سوره قدر را هر شب قرائت کرده و در ثواب این قرائت دیگران را شریک کنند.
ثواب قدرخوانی
هدف از اجرای پویش «ستارههای زمین» شرکت در یک کار جمعی است تا دیگر روزهداران را در ثواب قدرخوانی جمعیمان شریک کنیم. در قدم اول از شب اول نیت میکنیم هر شب یکی از اعضای خانواده سوره قدر را از حفظ تلاوت کند و نیت میکنیم همه قدرهای خوانده شده را به نیت همه روزهداران بخوانیم، پس خواندن یک سوره قدر، دیگر یک خواندن تنها نیست و ثوابی به تعداد همه کسانی دارد که با خود شریکشان کردهایم.
چگونه کودکان را در حفظ سوره قدر ترغیب کنیم؟
خانوادهها بهتر است در ایامماه مبارک رمضان توجه ویژهای به کودکان و نوجوانان داشته باشند. برنامهریزی برای وعده افطار و سحر میتواند شرایط روزهداری را بهویژه برای روزهاولیها آسانتر کند. برای شرکت در پویش ستارههای زمین و حفظ سوره مبارکه قدر، خانوادهها لازم است نکاتی را برای حفظ قرآن توسط کودکان و نوجوانان رعایت کنند. اگر فرزند شما زیر 8سال است، بهتر است حفظ قرآن را بهصورت گروهی انجام دهید. هرکدام از اعضای خانواده یک آیه را بخوانید و بهترتیب آیه بعدی را بخوانید تا حفظ شود. استفاده از صوت قرآن برای حفظ آیههای قرآن یکی از راههای ترغیب کودکان به حفظ قرآن است. در حفظ قرآن تشویق را فراموش نکنید. خرید یک هدیه کوچک، آماده کردن وعده سحر و افطار با خوراکیهای مورد علاقه کودک و خواندن داستانهای قرآنی از تشویقهایی است که میتوانید برای کودکان درنظر بگیرید. این کار میتواند آنها را برای تلاش بیشتر در مسیر حفظ قرآن تحریک کند و انگیزه آنها را بالا ببرد. همچنین حضور در فضاهای رقابتی هم میتواند محرک خوبی برای کودکان و خردسالان باشد.
هنگام افطار و درحالیکه اعضای خانواده دور سفره افطار نشستهاند، را زمان اجرای پویش اعلام کنید و از شب اولماه مبارک رمضان مشخص کنید هر شب نوبت کدام عضو خانواده است تا سوره قدر را از حفظ بخواند. بهتر است کودک را تشویق کنید تا سوره قدر را در طول روز برای شما یا برای خودش مقابل آینه بخواند. تکرار خواندن سوره قدر، میتواند آنها را با نحوه صحیح خواندن سوره آشنا کند. اگر کودک شما به مدرسه میرود و میتواند از روی آیات قرآن بخواند، سوره قدر را روی برگهای بنویسید و در جاهای مختلف خانه بچسبانید. استفاده از حافظه تصویری میتواند به حفظ سوره قدر کمک کند تا روانتر و بدون اشکال آن را حفظ کند.
چگونه در این پویش شرکت کنید؟
برای شرکت در این پویش از همین الان میتوانید عدد 8را به شماره 30005758پیامک کنید. با ارسال صدا و تصویر در پویش ستارههای زمین شرکت کنید و از جوایز آن بهرهمند شوید.