پرتغالی زیر تیغ

بهروز رسایلی

شکست مقابل استقلال در ورزشگاه آزادی احتمالا همان چکه آخر آب بود که ظرفیت کاسه را پر کرد و باعث لبریزی آن شد. حالا تردیدها در مورد ژوزه مورایس، سرمربی پرتغالی سپاهان به اوج رسیده است؛ مردی که یکی از گران‌ترین تیم‌های تاریخ فوتبال ایران (و چه‌بسا گران‌ترین آنها) را در اختیار دارد و به همین اندازه انتظارات از او بالاست اما در میانه‌های فصل دوم کارش در اصفهان، هنوز آن چیزی را که لازم است نشان نداده و کم‌کم باعث ناامیدی شده است.

   باخت غیرموجه
همانطور که می‌دانید شکست مقابل استقلال، ششمین باخت پیاپی سپاهان بود. در مورد ناکامی‌های قبلی و مخصوصا 2باختی که این تیم در بازی با الهلال متحمل شد، توجیه و تفسیرهای زیادی وجود داشت. به هر حال تیم عربستانی رقیب بسیار قدرتمند و باکیفیتی بود و اوایل هردو بازی رفت و برگشت هم سپاهان نمایش بدی مقابل این تیم ارائه نداد اما حالا به‌نظر می‌رسد عذر و بهانه‌ها ته‌کشیده و دیگر نمی‌توان هر باختی را به شکلی ماستمالی کرد. اگر شکست‌های پایان دور رفت پای محرومیت بازیکنان سپاهان نوشته شد، باخت به استقلال در آزادی دیگر کاملا غیرموجه است. البته که تیم نکونام صدرنشین لیگ است و در ورزشگاه خانگی رکورد 100درصد برد را به ثبت رسانده اما این دلیل نمی‌شود که سپاهان در کل بازی فقط 2موقعیت جدی گلزنی خلق کند؛ آن هم با این همه ستاره که بعضی از آنها حتی روی نیمکت هم جا نمی‌شوند.

   جام‌های از دست رفته
سپاهان مورایس فصل گذشته هم لیگ و هم جام‌حذفی را به پرسپولیس واگذار کرد. رقابت با سرخپوشان پایتخت، غیر از ابعاد فنی برای هواداران سپاهان جنبه حیثیتی هم داشت اما طلایی‌پوشان در لیگ موفق نشدند برنده از کورس بیرون بیایند و در جام‌حذفی هم در دوئل مستقیم، آن هم طی تک ‌بازی در ورزشگاه مملو از جمعیت نقش‌جهان با 4گل به تیم یحیی گل‌محمدی باختند. امسال آنها از مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا به‌سختی بالا آمدند و بلافاصله در نخستین مرحله حذفی به الهلال باختند. گفتیم که این بخش را می‌توان با توجه به قدرت بالای رقیب نادیده گرفت اما حالا لیگ و حذفی امسال مانده و اگر قرار باشد باز هم دست سپاهان به جام نرسد، شرایط دشوار خواهد شد. سپاهان در لیگ رقابت تنگاتنگی با پرسپولیس و استقلال دارد و در جام‌حذفی هم روز دوشنبه باید بازی مرحله یک‌شانزدهم نهایی را مقابل شمس‌آذر پشت سر بگذارد. ناگفته پیداست که هر لغزشی در مسیر این دو جام، عرصه را بر مورایس تنگ‌تر خواهد کرد.

   داستان خریدهای خارجی
گفتیم که فشارها بر مورایس غیر از مسائل فنی، شامل ابعاد غیرفنی هم شده است. مهم‌ترین محور این داستان هم خریدهای خارجی اغلب ناکام مربی پرتغالی بوده است. او در این مدت 7بازیکن خارجی خریده که از بین آنها فقط برایان دابو تا حدی استانداردهای لازم را داشته و به‌طور مستمر بازی کرده است. اینکه چرا با وجود این همه ستاره داخلی سپاهان چنین خریدهای خارجی بحث‌برانگیزی داشته، به یک سوژه داغ در فضای رسانه‌ای کشور تبدیل شده است.

هم بهترین، هم بدترین
سپاهان رکوردهای عجیبی در این فصل داشته؛ تیم مورایس هم با صدرنشین‌ها رقابت دارد هم با قعرنشین‌ها
حکایت سپاهان و عملکرد پر‌فراز‌و‌نشیبش در این فصل حکایت عجیبی است. در فصل جاری هیچ تیمی در لیگ برتر ایران نتوانسته در 5بازی متوالی به پیروزی برسد اما سپاهانی‌ها 2بار در 2مقطع این کار را انجام داده‌اند. اما در نقطه مقابل، سپاهان در حال‌حاضر 4بازی متوالی‌اش را در لیگ باخته و این رکوردی است که فقط استقلال خوزستان و مس رفسنجان رکوردی بدتر از آن داشته‌اند؛ یعنی تیم مورایس در طول یک فصل هم بهترین رکوردها را به جاگذاشته و هم با بدترین رکوردها رقابت کرده که اتفاق عجیبی برای یک تیم لیگ برتری است. سپاهان علاوه بر 4باخت پی‌درپی در لیگ برتر 2باخت آسیایی هم مقابل الهلال داشته تا در مجموع هر 6بازی اخیرش را در تمامی رقابت‌ها باخته باشد. با این عملکرد و با شرایط روحی روانی که از این تیم در مصاف آخرش مقابل استقلال دیده شد، حالا خیلی‌ها از بازگشت سپاهان به کورس قهرمانی و مدعی‌شدن دوباره زردپوشان ناامید شده‌اند. این در حالی است که سپاهان هنوز و همچنان رکورد بیشترین گل زده و بهترین خط حمله را با اختلاف در اختیار دارد و بیش از هر چیزی چوب ضعف‌هایش در خط دفاعی را خورده است.
سپاهان با 33گل زده، از نزدیک‌ترین رقیبش در این زمینه 7گل بیشتر زده است. اما همین تیم با 16گل خورده فقط 4بار موفق به کلین‌شیت شده که در این زمینه 12تیم بهتر از سپاهان عمل کرده‌اند و فقط 3تیم آخر جدول یعنی نساجی، صنعت‌نفت و استقلال خوزستان آمارشان بدتر از سپاهانی‌ها‌ست! تیم مورایس هر بار گل اول بازی را زده (9بازی) پیروز شده و هرگز کام‌بک نخورده است. اما وای به روزهایی که این تیم گل اول را دریافت می‌کند. در 7مسابقه‌ای که سپاهان گل اول را دریافت کرده، فقط 2بار توانسته از شکست فرار کند. یک برد، یک مساوی و 5باخت، حاصل این 7بازی برای سپاهانی‌ها بوده است.
سپاهانی‌ها به‌طور میانگین در هر بازی 12.6شوت زده‌اند و از این لحاظ به همراه تراکتور و شمس‌آذر جزو 3تیم برتر لیگ هستند. در زمینه شوت‌های داخل چارچوب، سپاهان حتی تراکتور و شمس‌آذر را هم جا گذاشته و قاطعانه صاحب بهترین آمار (4.6شوت در هر بازی) است. اما فرصت شوتی که سپاهان به حریفانش می‌دهد، نسبتا زیاد است و اصفهانی‌ها در این بخش جایی میان 6تیم برتر لیگ ندارند. یک آمار جالب دیگر؛ در زمینه پیروزی در نبردهای تن‌به‌تن، سپاهان یکی از 2تیم آخر جدول است؛ یک آمار عجیب برای شاگردان مورایس که رقم‌خوردن آن قطعا تصادفی نبوده است.