یادداشت
هوشمندسازی زیرساخت حل مشکل ترافیک است
علی اصغر قائمی؛ عضو کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران
هر شهر هوشمند شئون مختلفی دارد و همینطور که در دنیا می‌بینیم برای کارآمد بودن هوشمندسازی این زیرساخت‌ها هستند که اهمیت دارند. ما نیز باید سال‌ها قبل روند هوشمندسازی را شروع می‌کردیم اما هنوز هم فرصت باقی است و الان باید ببینيم چه کار‌هایی باید انجام دهیم تا زودتر به اهداف مورد نظر دست پیدا کنیم. در تهران برخی زیرساخت‌های هوشمندسازی را داریم که البته به اندازه کافی نیستند و باید نگهداشت و توسعه آنها را انجام دهیم. رسانه‌ها در این زمینه می‌توانند راهنمای شهروندان باشند به این معنی که به مردم نشان دهند، چطور می‌توانند از امکانات موجود به شکل درست بهره‌ببرند تا بیشترین نتیجه را به‌دست بیاورند.
کسب‌وکار هوشمند، اقتصاد هوشمند، آموزش هوشمند و... جنبه‌های مختلف شهرهای هوشمند را می‌سازد. هریک از شهرهای هوشمند دنیا به تناسب نیاز‌هایی که دارند، یکی از این جنبه‌ها را در اولویت قرار داده‌اند. مثلا زمانی که شهروندان تهرانی درگیر بیماری کرونا شده بودند، سامانه سلامت هوشمند ضرورت اصلی در شهر بود و الان حمل‌ونقل هوشمند برای ما اولویت اصلی را دارد؛ ابزار‌هایی که باعث می‌شود شبکه حمل‌ونقل به‌صورت هوشمند، نظارت و کنترل شود و همزمان به‌صورت هوشمند فرمان‌پذیر باشد. قطعات مختلفی چون چراغ‌راهنمایی، دوربین کنترل سرعت، نظارت تصویری و... در تقاطع‌ها و معابر نصب می‌شوند و با عملکرد یکپارچه و پیوسته این ابزار‌هاست که می‌توان عبور و مرور را کنترل و در نتیجه ترافیک را مدیریت کرد. وقتی شهر توسعه می‌یابد و تقاطع و معابر جدیدی ایجاد می‌شود، قطعا تجهیزات ترافیکی هم نیازمند توسعه هستند و اگر فناوری راهکارهای مناسب را در اختیارمان قرار داد، درصورت توجیه اقتصادی باید از آنها استفاده کنیم.
سهم حمل‌ونقل در بودجه سال1402 شهرداری تهران به نسبت سال قبل از آن قابل توجه بود، چنان‌که 48درصد بودجه شهر به حمل‌ونقل اختصاص پیدا کرد. امسال نیز شورای شهر برای شهرداری این زمینه را فراهم کرد که با دست باز به امور ترافیکی - با تأکید بر مترو و اتوبوس - بپردازد. تاکسی هم در اولویت بعدی قرار دارد. حالا این شهرداری است که باید برنامه اجرایی خود را ارائه دهد و اجرا کند. شهرداری و پلیس راهور درخصوص موضوع کنترل ترافیک همکاری دارند، اما نیاز است هم‌افزایی بیشتری با هم داشته باشند. هر دو ارگان باید به این باور برسند و بپذیرند که سامانه‌های هوشمند، خودکار و مکانیزه راهکارهای بهینه هستند. در شهر همواره شاهد ایجاد گلوگاه‌های ترافیکی هستیم و اگر ما شبکه کنترل ترافیکی خوبی با ابزارهای هوشمند داشته باشیم این ظرفیت ایجاد می‌شود تا بتوانیم به‌صورت دینامیک گلوگاه‌ها را شناسایی کنیم و ترافیک آنها را به حداقل برسانیم. توجه داشته باشید که مداخله در کنترل ترافیک نقاط گلوگاهی مهم‌ترین اشکال است زیرا در این موارد، مأموران بنا بر تشخیص‌های محلی تصمیم می‌گیرند. همین موضوع مشکلاتی ایجاد می‌کند، اما اگر یکپارچگی در شبکه کنترل ترافیک ایجاد شود، حتما چنین مواردی بروز و ظهور نخواهند داشت.
مهم‌ترین هدف سفر شهردار تهران به چین جبران کمبودها در حوزه حمل‌ونقل عمومی بود و در سال 1402حدود 700اتوبوس به شهر تهران اضافه شدند. با سفرهایی که به چین انجام شد و توافقاتی که شهرداری چه با خودرو‌سازی‌های چینی و چه با خودرو‌سازی‌های داخلی کرد، امیدواریم در سال آینده هدف مدیریت شهری عملی شود و 2500دستگاه اتوبوس جدید در اختیار شهروندان قرار گیرد. افزایش بی‌ضابطه ناوگان اعم از ریلی، اتوبوس و تاکسی قطعا نمی‌تواند به بهبود شرایط کنونی کمک کند؛ چراکه توجه به هوشمندسازی تجهیزات ترافیکی و تسهیل عبور و مرور هم باید موردتوجه قرار گیرد.
