سرمایه‌گذاری محتاطانه در بورس

بهزاد رنجبر- روزنامه‌نگار

آمار‌ها نشان می‌دهد در شرایطی که بسیاری از سهامداران از نوسان‌ها و نزول‌های شاخص گلایه دارند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام به‌طور میانگین نزدیک به 42درصد بازده به‌دست آورده‌اند.
به گزارش همشهری، از چند دهه پیش ابزار‌هایی در بازار‌های مالی دنیا به‌کار گرفته شدند که توانستند ضریب نفوذ بورس‌ها را در جوامع افزایش دهند و موجب مشارکت بخش زیادی از مردم در بازار‌های مالی شوند. این ابزار‌ها که به صندوق‌های سرمایه‌گذاری معروف شدند زمينه‌اي را فراهم کردند تا منافع سرمایه‌گذاری در بورس فقط نصیب عده‌ای خاص نشود و همه مردم بتوانند در سود و زیان بورس شریک شوند. تا قبل از آغاز فعالیت این ابزار‌های مالی در دهه 40میلادی، فقط متخصصان مالی، توانایی سرمایه‌گذاری در بازار‌های سهام را داشتند اما به کارگیری صندوق‌های سرمایه‌گذاری موجب شد افرادی که اطلاعاتی از بازار سرمایه نداشتند نیز برای نخستین بار وارد بازارهای مالی شوند.
آنطور که داده‌های آماری نشان می‌دهد ضریب نفوذ صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار‌های مالی به قدری پرسرعت بوده که اکنون ارزش آنها از مرز 60تریلیون دلار فراتر رفته است و میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از طریق این صندوق‌ها در بورس‌های جهان سرمایه‌گذاری می‌کنند. یک بررسی مقایسه‌ای نشان می‌دهد در سال1980، از هر 16خانوار آمریکایی یک خانوار مالک واحدهای سرمایه‌گذاری بوده است ؛ درحالی‌که در سال2006 این آمار به ازاي هر 3خانوار به یک خانوار رسیده و در حال حاضر از هر 5شهروند آمریکایی، 2شهروند مالک واحد سرمایه‌گذاری در صندوق‌های مشترک هستند. واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های مشترک نزدیک به 47درصد دارایی مالی خانوارهای آمریکایی را تشکیل می‌دهند.

تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران
صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران نیز از یک دهه پیش فعالیت خود را در بازار سرمایه آغازکرده‌اند و آنطور که آمار‌ها نشان می‌دهد درحال حاضر حدود 300صندوق سرمایه‌گذاری در ایران فعال است و ارزش دارایی‌های تحت اختیار این صندوق‌ها به 865هزار میلیارد تومان رسیده است. مقایسه آمارصندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران نشان می‌دهد که این صندوق‌ها مانند سایر نقاط دنیا از سرعت رشد بسیار بالایی برخوردار بوده‌اند. طبق داده‌های موجود ارزش کل دارایی‌های در اختیار صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ابتدای دهه 90رقمی کمتر از  هزارمیلیارد تومان بود اما این میزان در طول 12سال گذشته بایک رشد پرسرعت 86هزار درصد افزایش یافته است. در این مدت تعداد افرادی که در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند با رشد 23هزار درصدی از 20هزار نفر در ابتدای دهه90 به 4میلیون‌و700هزار نفر رسیده است.
تعداد کل صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز در این مدت از 55صندوق به حدود 300صندوق بدون احتساب صندوق‌های بازارگردانی رسیده است و همچنین تنوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز با افزایش زیادی مواجه شده که خود به خوبی گویای میزان رشد این ابزار‌های مالی در ایران است.

بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری
مروری بر عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری درایران نیز نشان می‌دهد که میزان بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام طی یک سال گذشته به محدوده 42درصد رسیده که این میزان متناسب با تورم سالانه و حتی بیش از بازده 35درصدی شاخص کل بورس تهران در این دوره بوده است. این میزان بازده در شرایطی به‌دست آمده است که بسیاری از سهامداران به‌دلیل نوسان‌های بازار و نزول‌های فرسایشی شاخص بورس از زیان‌های ‌سنگین گلایه دارند. در همین مدت میزان بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری از نوع صندوق در صندوق نیز نزدیک به 39درصد و صندوق‌های بازارگردانی 31.5درصد بوده است. ضمن اینکه سرمایه‌گذاران در صندوق‌های با درآمد ثابت نیز توانسته‌ا‌ند که به‌طور میانگین در یک سال گذشته 21.5درصد سود بدون ریسک دریافت کنند.