مبارک مردم

سال گذشته و درحالی‌که تنها چند‌ماه از مدیریت علیرضا زاکانی در شهرداری تهران گذشته بود، شهرداری با راه‌اندازی پویشی تحت عنوان «پویش امید و افتخار» تلاش کرد یک قرار هفتگی با مردم تهران داشته باشد تا در ابتدای هر هفته پروژه‌هایی را که نیاز شهروندان است، افتتاح یا ساخت آن را آغاز کنند.

شهردار تهران درآستانه یک‌سالگی تکیه‌زدنش به صندلی بهشت، در مراسم افتتاحیه پایانه اکباتان از طرح جدید برای پیشبرد برنامه‌ها خبر داد و با اعلام پویش «امید و افتخار» از قرار جدید شهرداری با شهروندان گفت و اعلام کرد: «از امروز(29مرداد) فاز جدید برنامه‌های شهری در آستانه یک‌سالگی مدیریت شهری رقم می‌خورد و به‌غیر از روز اربعین «پویش افتخار و امید» را خواهیم داشت به‌گونه‌ای که در هر شنبه تا دهه فجر، افتتاح‌هایی در مقیاس بزرگ شهری داریم.» شهردار تهران با بیان اینکه افتتاح‌هایی را خواهیم داشت که آرزوی مدیریت شهری بود گفت: «از دهه فجر تا عید نوروز نیز هر روز افتتاح پروژه خواهیم داشت.» و با این سخنان رسما تحقق آرزوهای مدیریت شهری در روزهای شنبه آغاز شد.

افتتاح پروژه های ریز و درشت شهری در یک پویش
 در نگاه اول شاید برخی از شهروندان تصور می‌کردند که این پویش هم مانند وعده‌های مسئولان دیگر است اما گذشت زمان نشان داد که مدیران فعلی شهرداری مرد عمل و نه حرف هستند. در این مدت بیش از یک‌سالی که از اجرای این پویش می‌گذرد انواع و اقسام پروژه‌ها افتتاح شد؛ پروژه‌های خرد و درشتی که در راستای بهبود کیفیت زندگی مردم افتتاح یا ساخته شدند؛ از ساخت و تکمیل مسیرهای بزرگراهی گرفته تا ساخت و توسعه میادین میوه و تره‌بار و ورود اتوبوس‌های جدید. این در حالی است که ‌پویش‌های امید و افتخار علاوه بر اینکه سرعت خدمت‌رسانی به شهروندان را افزایش می‌دهد موجب تلاش بیشتر شهرداران مناطق و معاونان نیز می‌شود؛ چراکه شهردار تهران با وعده هر هفته یک پروژه بزرگ شهری که در قالب پویش‌های امید و افتخار اجرایی می‌شود، دستگاه متبوعش را برای افزایش کیفیت خدمت‌رسانی به شهروندان در کوتاه‌مدت فرا می‌خواند.‌ به‌عبارت دیگر، بر زمین‌ماندن پروژه‌های نیمه‌تمام از دوره‌های قبل همچون تحلیل و فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل در سنوات و پروژه‌های عمرانی مانده و همچنین نیاز شهر و شهروندان به پروژه‌های جدید و به‌روز، شهردار پایتخت را بر آن داشته تا با مطالبه اقدامات عاجل و جهادی در کوتاه‌مدت از مدیران ارشد شهرداری، علاوه بر بهبود خدمات به شهروندان، ارزیابی مستمر از مجموعه‌های تحت مدیریتش داشته باشد.

فاصله جنوب و شمال کم شد
در پویش امید و افتخار سعی شد که فاصله شمال و جنوب شهر کاهش یابد و توزیع عادلانه‌ای در سرانه‌های خدماتی ایجاد شود و برهمین اساس در انتخاب پروژه‌های امید و افتخار سعی شد مشکلات و دغدغه‌های شهروندان را حل و فصل شود، به‌گونه‌ای که توسعه حمل ونقل عمومی در راستای کنترل ترافیک و آلودگی هوا، پسماند شهری، توسعه زیرساخت‌های شهری، ارتقای سطح رفاه و شادابی شهروندان را از اولویت‌های اصلی انتخاب پروژه‌های امید و افتخار قرار دادند. نحوه انتخاب پروژه‌ها در این پویش اینگونه بود که در ابتدا فهرست کاملی از پروژه‌های شهری به همراه اطلاعات مرتبط تهیه و با قوانین بالادست انطباق داده می‌شود و بعد از آن فهرست تهیه شده در اختیار مدیران مربوطه گذاشته می‌شود تا پروژه‌ها را با معیارهای کلان مدیریت شهری یعنی همان افزایش دسترسی مردم به خدمات، تامین سرانه‌ها، کاهش فاصله شمال و جنوب و... بسنجند و آنها را اولویت‌بندی کنند و بعد از آن نیز پروژه‌های انتخابی از نظر فنی و مشکلات احتمالی بررسی شده و براساس سختی یا همواری مسیر ساخت و افتتاح، برنامه زمان‌بندی‌شده‌ای از سوی تیم اجرایی برای افتتاح تعیین می‌شود.

پایان پروژه های نیمه تمام
انتخاب زمان افتتاح پایان کار نیست بلکه ابتدای کار بازدیدهای دوره‌ای و گزارش‌گیری‌های روند احداث پروژه است و در این مسیر به حل مشکلات ساخت نیز نظارت می‌شود وکمک‌های لازم صورت می‌گیرد تا طرح‌ هر چه سریع‌تر ساخته شود و  به‌بهره‌برداری برسد البته ممکن است در مسیر یک پروژه، فاکتورهای لازم برای افتتاح را نداشته باشد که این پروژه از دستور اولویت افتتاح خارج و طرح‌ دیگر جایگزین می‌شود. با وجود تنگنای مالی عزم و همت جهادی و عملی مدیران شهری نشان داد که ‌طرح‌هایی که چندین سال نیمه‌کاره رها شده بودند را می‌توان به سرعت به سرانجام و بهره‌برداری رساند؛ پویشی که حالا در آستانه سه‌رقمی‌شدن هستند و 100تایی‌شدن قرار هفتگی شهروندان و شهرداری موجب شد تا مروری به مهم‌ترین افتتاح‌ها بیندازیم.

نگاه ویژه به حمل و نقل عمومی
 انواع و اقسام پروژه‌های شهری در سبد پویش‌های امید و افتخار دیده می‌شود؛ از افتتاح مراکز یاور‌شهر بگیر تا افتتاح مراکز میوه و تره‌و‌بار و اقدامات زیرساختی همچون ساخت و بهره‌برداری از تقاطع‌های غیرهمسطح، اما در این میان پروژه‌های حمل‌ونقلی برای مردم از اهمیت زیادی برخوردار است. به‌دلیل این توجه باید توضیح داد که در حال حاضر خطوط متروی هفت‌گانه تهران با حدود 257کیلومتر مسیر و 149ایستگاه در حال خدمات‌رسانی به شهروندان هستند که تکمیل خطوط فعلی به طول 77کیلومتر و 44ایستگاه در برنامه‌های شهرداری تهران به‌منظور اجرا تا پایان سال 1404قرار دارد. تکمیل خطوط فعلی مترو در کنار ساخت خطوط جدید 10، 8، 9و 11از دیگر اقدامات مهم شهرداری تهران در این دوره است به‌گونه‌ای که براساس برنامه‌ریزی صورت‌گرفته برای احداث خط 10تفاهمنامه با قرارگاه خاتم‌الانبیا انجام شده و همچنین پیگیری عقد قرارداد برای احداث خطوط8، 9و 11ادامه دارد و آنگونه که شهردار تهران در سفر اخیرش اعلام کرده اینکه بعید نیست پای چینی‌ها به‌زودی به صنعت مترو‌سازی‌ ایران باز شود. در این میان بهره‌برداری از 2.5کیلومتر مسیر شمالی به همراه ایستگاه‌های هفده شهریور و شهید دادمان در خط 7 بهره‌برداری از 9.5کیلومتر مسیر میانی به همراه ایستگاه‌های ولیعصر، هفتم تیر، لاله و کارگر در خط 6، اورهال 154دستگاه واگن یک طبقه و 4دستگاه واگن دو طبقه، بهره‌برداری از 9کیلومتر مسیر به همراه ایستگاه علامه جعفری در توسعه غربی خط 4، ایستگاه میدان کتاب در خط 7و ایستگاه‌های شهر زیبا، شهران و کوهسار در خط 6، بهره‌برداری از 19کیلومتر مسیر حدفاصل فرودگاه امام خمینی(ره) تا شهر پرند به همراه ایستگاه پرند، آغاز عملیات حفاری مکانیزه تونل خط 10متروی تهران، اورهال 105دستگاه واگن یک طبقه و 2دستگاه واگن دو طبقه و فعال‌سازی قرارداد 791(630+161) دستگاه واگن، پیگیری سیر ساخت قطار ملی و.... ازجمله اقداماتی بود که عمدتا در پویش‌های امید و افتخار رونمایی و افتتاح شد.  بارها شهردار تهران در سخنرانی‌های خود اعلام کرده روزی که تهران را به‌عنوان شهردار تحویل گرفته تنها حدود 800اتوبوس فعال در ناوگان وجود داشته و در کنار این کمبود شدید، فرسودگی اتوبوس‌ها را نیز درنظر بگیرید. در سال 1402بازسازی 960دستگاه اتوبوس فرسوده به‌گونه‌ای که 500دستگاه در نیمه‌اول سال با اولویت اتوبوس‌های دوکابین و 460دستگاه دیگر تا پایان سال در دستور کار قرار گرفته است تا نوسازی ناوگان اتوبوسرانی به‌عنوان یک راهکار کوتاه‌مدت در پیش گرفته شود تا اتوبوس‌های نو از راه برسند که حالا شهردار تهران پس از سفر چین اعلام کرده است که به‌زودی 2500اتوبوس برقی 12متری وارد ناوگان خواهد شد.

جان تازه به زیر ساخت های شهر
تکمیل و ارتقای زیرساخت‌های شهر یکی از اهداف پویش‌های امید و افتخار بود که در همین راستا تکمیل تقاطع‌های غیرهمسطح در راستای کاهش مسیر شهروندان و تکمیل مسیرهای تبادلی در دستورکار قرار گرفت و احداث 98تقاطع غیرهمسطح در دستور کار شهرداری تهران در این دوره مدیریت شهری قرار گرفته است که در سال 1401تعداد ۱۱ عدد آن افتتاح شد و در سال‌جاری 23تقاطع در دست اجراست و تا پایان سال 18تقاطع تکمیل خواهد شد. از این 18تقاطع تاکنون بخش اعظمی تکمیل  شده و به بهره‌برداری رسیده است. استقبال تهرانی‌ها از مراکز عرضه میوه و تره بار بسیار زیاد است؛ چرا که براساس اظهارات مدیران این حوزه، تهرانی‌ها می‌توانند میوه‌ها را حدود 40درصد ارزان‌تر از مغازه‌دارهای سطح شهر خریداری کنند. قیمت‌های نازل در مراکز عرضه میوه و تره‌بار سبب شده تا درخواست شهروندان برای احداث این نوع میادین در محلات مختلف افزایش یابد و برهمین اساس توسعه این مهم در دستور کار قرار گرفت به‌گونه‌ای که در پایان سال 1400تعداد کل مراکز عرضه میوه و تره بار 261مرکز بوده است که طی سال‌های 1401و 1402، تا دهه فجر سال 1402، تعداد 25مرکز عرضه میوه و تره بار جدید توسط سازمان مدیریت میادین احداث و تعداد 4مرکز عرضه نیز تخریب و نوسازی شده و یک مرکز نیز توسعه یافته است که با احداث این مراکز میانگین سالانه کل محصولات عرضه شده از 2405تن در روز به 2600تن در روز افزایش خواهد یافت.

افتتاح پروژه های سخت افزاری در کنار نرم افزاری
در کنار پروژه‌های سخت‌افزاری، توجه به پروژه‌های متفاوت همچون پروژه من شهردارم نشان می‌دهد که مدیران شهری به‌نظرات و ایده‌های مردمی نیز اهمیت می‌دهند و بر همین اساس در یکی از پویش‌های امید و افتخار از دستاوردهای پروژه من شهردارم رونمایی شده و می‌شود؛ چراکه در راستای تحقق تحول نرم‌افزاری شهر از الگوی تحولی مدیریت شهری و به‌منظور دستیابی به هدف «شهروند الگو»، جلب مشارکت مردم در اداره شهر مبنای کار پویش «من شهردارم» در دستور کار مدیران شهری قرار گرفته. البته این امر پشتوانه قانونی نیز دارد؛ چراکه در حکم 134برنامه چهارم تحول و پیشرفت شهر تهران مبنی بر دخیل کردن مطالبات، ترجیحات و خواسته‌های مردم در تصمیمات شهری نیز لحاظ شده است.


از حمل و نقل تا عمران از عمران تا فضای سبز
پروژه‌های منتخب پویش امید و افتخار

شهرداری تهران در قالب رویداد امید و افتخار، پروژه‌های توسعه محلی، منطقه‌ای، فرامنطقه‌ای و حتی کلان  پایتخت را بهره‌برداری یا عملیات عمرانی آنها را آغاز کرد. در این میان پروژه‌هایی هستند که اجرای آنها قطعا گره‌ای از مشکلات شهر و شهروندان باز می‌کند؛ مانند اجرای طرح‌های بزرگراهی و افزایش کمربند سبز و بهبود ناوگان حمل‌ونقل عمومی که امروز در پایتخت، مطالبه شهروندان است و مدیریت شهری هم در دوره ششم گام‌های مؤثر و بلندی در تحقق این مطالبات برداشته است. گرچه آمار پروژه‌های مهم شهرداری تهران زیاد است، در ادامه به طرح‌های منتخب که زمستان 1402 بهره‌برداری، عملیاتی و پیگیری شده‌اند، اشاره می‌کنیم.

بزرگراه شهید بروجردی
احداث پروژه بزرگراه شهید محمد بروجردی از سال ۱۳۸۸ توسط شهرداری منطقه ۱۸ آغاز شد و به‌دلیل وجود معارضان ملکی و تأسیساتی، سال ۹۳ که تنها 6درصد پیشرفت فیزیکی داشت به معاونت فنی و عمرانی شهرداری تحویل داده شد. طی حدود 7 سال فعالیت اجرایی‌ای که افت و خیزهای بسیاری داشت در سال ۱۴۰۰ این پروژه به پیشرفت ۶۹درصدی رسید و در نهایت با اهتمام مدیریت شهری دوره ششم، آخرین معارضین ملکی و تأسیساتی رفع و پروژه سرعت گرفت و در کمتر از 2 سال فاز اول آن بهره‌برداری شد. این بزرگراه به طول ۴.۷کیلومتر در امتداد آزادراه تهران – ساوه حد فاصل بزرگراه آزادگان تا بلوار بهار است و هدف اصلی احداث این بزرگراه، اتصال آزادراه تهران – ساوه به بزرگراه فتح و در امتداد آن به بزرگراه یادگار امام است.

کمربند سبز شهر تهران
طرح کمربند سبز شهر تهران به‌عنوان یکی از راهبردهای اصلی برنامه‌های زیست‌محیطی شهرداری تهران اجرا می‌شود؛ به‌نحوی که افزایش سرانه فضای سبز، تلطیف و کاهش آلودگی هوا و جلوگیری از توسعه بی‌رویه شهر و ساخت‌وساز غیرمجاز از اهداف عالیه این طرح تعریف می‌شوند. وسعت جنگل‌کاری تا پایان سال گذشته 46.250هکتار بوده، امسال جنگل‌کاری 2هزار هکتار در دستور کار قرار دارد و سال آینده هم می‌بایست 2هزار هکتار جنگل‌کاری انجام شود که قطعا طرح 50هزار هکتار جنگل‌کاری کمربند سبز پیرامونی شهر تهران تکمیل می‌شود. طرح جنوبی البرز یا کمربند سبز پایتخت نیز در ۱۳۰هزار هکتار از وردیج آغاز می‌شود و تا لواسان گسترش می‌یابد. سازمان بوستان‌ها و فضای سبز تهران هم امسال در مجموع هزار هکتار جنگل‌کاری در اراضی خجیر جنوبی، تلو، خاوری، روددره وردآورد، کن و حاشیه بزرگراه خلیج‌فارس انجام داده است.

توسعه ایستگاه‌ها، ناوگان و خطوط مترو
در حال حاضر خطوط متروی هفت‌گانه تهران با حدود 257کیلومتر مسیر و 149ایستگاه در حال خدمات‌رسانی به شهروندان است و تکمیل بخش دیگری از خطوط مترو به طول 77کیلومتر و 44ایستگاه در برنامه‌های شهرداری تهران تا پایان سال 1404 است. آغاز عملیات احداث خط 10 و پیرو عقد تفاهمنامه با قرارگاه خاتم‌الانبیا عقد قرارداد برای آغاز احداث خط8 در سال 1403 و عقد تفاهمنامه برای عملیاتی‌شدن خطوط 9 و 11 در سال آینده، دیگر اقدامات مدیریت شهری در ناوگان ریلی است. فعال‌شدن قرارداد 630دستگاه و افزایش 25درصدی تعهدات در این قرارداد و افزایش تعداد واگن‌ها به 790دستگاه هم در این دوره مدیریت شهری انجام شد. بهره‌برداری از 39کیلومتر و 15ایستگاه که افزایش طول شبکه متروی تهران به 310کیلومتر با 156ایستگاه (با احتساب 26کیلومتر مسیر هشتگرد به همراه 2ایستگاه) را به همراه داشت.

بهبود وضعیت اتوبوسرانی
ناوگان اتوبوسرانی تهران با عمر متوسط بیش از 12سال در وضعیت بحرانی قرار دارد و بازسازی اتوبوس به‌عنوان یک راهکار کوتاه‌مدت در برون‌رفت از وضعیت فعلی از اهمیت بسزایی برخوردار است. بازسازی 960دستگاه اتوبوس فرسوده در سال 1402(500دستگاه در نیمه اول سال با اولویت اتوبوس‌های دوکابین و 460دستگاه دیگر تا پایان سال)، تحویل‌گیری 40دستگاه اتوبوس تک‌کابین دیزلی از محل قرارداد منعقده با شرکت عقاب افشان (در سال 1401)، انعقاد قرارداد 3040دستگاه اتوبوس و ... اهم اقدامات هستند.

ارتقای ناوگان تاکسیرانی
در ناوگان تاکسیرانی شهر تهران هم اقدامات ارزشمندی صورت گرفته است که می‌توان به برنامه‌ریزی برای نوسازی حداقل 5هزار دستگاه تاکسی سواری فرسوده، پیش‌بینی حدود 20 هزار ون مسافری و حداقل 2هزاردستگاه ون باری، انعقاد قرارداد 5هزار دستگاه ون با شرکت ایران‌خودرو دیزل و ... اشاره کرد.

توسعه خودروهای برقی
با توجه به لزوم توجه جدی به کاهش آلودگی هوا در کلانشهر تهران، برقی‌سازی ناوگان به‌ویژه در بخش حمل‌ونقل عمومی به‌طور ویژه در دستور کار شهرداری قرار گرفته است. انعقاد قرارداد بابت هزار  دستگاه اتوبوس برقی با خودروسازان داخلی، ورود 50دستگاه اتوبوس برقی از طریق بخش خصوصی برای خط جمهوری – بهارستان، عقد قرارداد تأمین هزار دستگاه اتوبوس برقی که 302دستگاه آنها امسال تحویل داده می‌شود و ... توسط شهرداری تهران پیگیری شده است.

توسعه اماکن و فضاهای ورزشی
سیاستگذاری هوشمندانه و تدوین اولویت‌های راهبردی، جزو برنامه‌های اصلی شهرداری تهران در جهت همگانی شدن ورزش در جامعه شهری است. این مهم، نیازمند برنامه‌های مدیریتی همه‌جانبه برای ایجاد هماهنگی و انسجام میان رشته‌های مختلف ورزشی و لحاظ کردن نیازهای متنوع شهروندان، چگونگی توسعه زیرساخت‌ها و فضاهای استاندارد ورزشی و ... است. احداث و بهسازی بیش از 35مجموعه ورزشی شامل 13زمین چمن مصنوعی، بیش از 3سوله ورزشی و همچنین یکی از بزرگ‌ترین مراکز ورزشی کشور از اهم اقدامات شهرداری تهران بوده که در مناطق 3-4-7-8-12-14-15-16-17-18-19-22‌ بهره‌برداری شده‌اند.

تقاطع‌های غیرهمسطح
در راستای کاهش مسیر شهروندان و تکمیل مسیرهای تبادلی در تقاطع‌های غیرهمسطح بزرگراهی شهر تهران، احداث 98تقاطع غیرهمسطح در دستور کار شهرداری تهران در این دوره مدیریت شهری قرار گرفته است که در سال 1401 تعداد ۱۱عدد آن افتتاح شد و در سال‌جاری 23تقاطع در دست اجراست که تا پایان سال 18تقاطع تکمیل خواهند شد. از این 18تقاطع تاکنون 10تقاطع تکمیل شده و به بهره‌برداری رسیده است.

مراکز عرضه میوه و تره‌بار
در پایان سال 1400تعداد کل مراکز عرضه میوه و تره‌بار 261مرکز بوده که طی سال‌های 1401و 1402، تا دهه فجر سال 1402، تعداد 25مرکز عرضه میوه و تره‌بار جدید توسط سازمان مدیریت میادین احداث و تعداد 4مرکز عرضه نیز تخریب و نوسازی می‌شود و یک مرکز نیز توسعه یافته است. با احداث این مراکز میانگین سالانه کل محصولات عرضه شده از 2405تن در روز به 2600تن در روز افزایش خواهد یافت.

مناسب‌سازی‌ معابر
طرحی برای افراد دارای معلولیت کلید خورد در این راستا مناسب‌سازی‌ ۴۷۲کیلومتر معبر مناسب‌سازی‌ و بهسازی ۱۳۶بوستان و فضای سبز شهر، بهسازی و مناسب‌سازی‌ ۴۸دستگاه ساختمان و ... از اهم اقدامات مدیریت شهری در این حوزه است.

ایجاد واحدهای پردازش مکانیزه پسماند MRF
ایستگاه MRF پهنه کوهک واقع در منطقه 22محله چیتگر، پذیرنده پسماند مخلوط شهری مناطق5، 21 و 22 به میزان حدود متوسط 730تن در روز است. تعداد خطوط تفکیک پسماند مخلوط شهری در این سایت 3خط تفکیک با ظرفیت هر خط 250تن در هر شیفت کاری است. مواد و محصولات خروجی از سالن پردازش این ایستگاه شامل پسماندهای ‌تر (زیرسرندی)، پسماندهای ریجکت (روسرندی) و پسماندهای خشک ارزشمند است. اقلام قابل بازیافت به صنایع تبدیلی منتقل شده و پسماند روسرندی و زیرسرندی جهت پردازش و دفع نهایی به مجتمع آرادکوه منتقل می‌شود.
افتتاح و بهره‌برداری از کارخانه MRF سرخه‌حصار (پهنه شرق) با ظرفیت 750تن پسماند در روز، اتمام عملیات عمرانی کارخانه MRF حکیمیه (پهنه شمال شرق) با ظرفیت 830تن پسماند در روز، افتتاح و بهره‌برداری از کارخانه بازیافت پسماند ساختمانی آبعلی و ... برخی از اقدامات مهم در حوزه پسماند است.