گزارش
قهرمانان تولید
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار فعالان اقتصادی: حمایت از بخش‌خصوصی و نظارت بر آن لازم است اما دخالت دولت، خیر
علیرضا احمدی-روزنامه‌نگار
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای «حمایت دولت، به‌ویژه رفع موانع فضای کسب‌وکار» و «مسئولیت‌پذیری بخش‌خصوصی» را 2ضرورت مهم برای پیشرفت چشمگیر کشور دانستند. رهبر معظم انقلاب صبح سه‌شنبه در دیدار حدود هزار نفر از فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان با اشاره به ظرفیت و توان کاملاً مؤثر بخش‌خصوصی برای تحقق اهداف کلان اقتصادی، «حمایت دولت، به‌ویژه رفع موانع فضای کسب‌وکار» و «مسئولیت‌پذیری بخش‌خصوصی» را 2ضرورت مهم و زمینه‌ساز بهبود اوضاع و پیشرفت چشمگیر کشور برشمردند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پس‌از شنیدن سخنان ۱۲نفر از فعالان عرصه‌های تولید، پیگیری جدی دولت برای خواسته‌های مطرح شده، ازجمله تشکیل مجموعه‌های صنعتی چند وجهی، تأمین مالی شرکت‌های متوسط و کوچک و موضوع آبیاری نوین را خواستار شدند.
نمایش اقتدار علمی و فناوری
نمایشگاهی که روز دوشنبه توفیق پیدا کردیم دیدیم، بسیار شوق‌آور و برجسته بود. تصور می‌کنم می‌توانیم این نمایشگاه را نمونه‌ای از نمایش اقتدار علمی و فناوری کشور معرفی کنیم. متأسفیم که این پیشرفت‌ها برای مردم توضیح داده نشده و اکثر افراد ملت از اینگونه تلاش‌ها، توفیق‌ها و ابتکارها که جزو نعمت‌های الهی است، بی‌خبرند.
وجود بخش‌خصوصی توانا و قدرتمند
نمایشگاه اخیر و جلسه با جمعی از فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان کشور نشان‌دهنده این حقیقت پرمعنا و روشن است که بنگاه‌های بزرگ تولیدی بخش‌خصوصی، در سال‌های متوالی رشد چشمگیری یافته‌اند که این واقعیت نشان‌دهنده وجود یک بخش‌خصوصی توانا و قدرتمند است.
چشم‌انداز روشن تحقق رشد 8درصدی
با وجود مسائل محدودکننده‌ای مانند تحریم‌ها و کم‌کاری برخی دولت‌های گذشته، تلاش و پیشرفت‌های بخش‌خصوصی انسان را امیدوار می‌کند که این بخش قادر است ایران را به رشد مطلوب برنامه پنج‌ساله هفتم، یعنی رشد ۸درصد برساند.
یک واقعیت بارز
«ابتکار» واقعیت بارز نمایشگاه اخیر و جلسه با فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان است. ابتکار، نشان‌دهنده نیروی انسانی نخبه است و وجود نیروی انسانی نخبه به‌عنوان ثروتی عظیم، تکیه‌گاهی مطمئن در گره‌گشایی مسائل کلان، پیمودن راه‌های دشوار و رسیدن ایران به اوج خواهد بود.
عرصه‌هایی برای گره‌گشایی نخبگان
ناترازی در مسائلی مانند آب، سوخت، برق و عرصه‌های دیگر، مانع کارهای بزرگ است. نیروی انسانی نخبه بخش‌خصوصی می‌تواند دراین زمینه‌ها، حقیقتا گره‌گشایی کند که این، نیاز به برنامه‌ریزی درست برای استفاده از ظرفیت فکری و عملی این بخش دارد.
زمینه‌های گسترده مشارکت بخش‌خصوصی
فعالیت در عرصه‌های مختلف بالادستی نظیر نفت و فولاد و گاز تا مشاغلی همچون صنایع‌دستی نمایانگر زمینه بسیار گسترده مشارکت بخش‌خصوصی است. دستان پرقدرت و انگشتان مبتکر فعالان این بخش‌ها، به افزایش اشتغال و کاهش فقر هم منجر خواهد شد.
استفاده بهینه از سرمایه‌های مردمی
احساس مسئولیت توأمان دولت و فعالان اقتصادی لازمه استفاده بهینه از ظرفیت سرمایه‌های مردمی است. مسئولیت دولت عموماً متوجه رفع موانع و بهبود فضای کسب‌وکار است.
تذکری مهم به دولت
ابراز نارضایتی برخی تولیدکنندگان درجریان بازدید روز دوشنبه از نمایشگاه توانمندی‌های تولید داخل، نشان‌دهنده عمل نکردن دولت به تذکرهایی است که سال‌گذشته در چنین دیداری خطاب به دولتمردان بیان شده بود. مسئولان دولتی باید به جد مسئله بهبود فضای کسب‌وکار را دنبال و موانع را رفع کنند.
تفاوت «نظارت» با «دخالت»
نظارت دولت، مکمل حمایت از بخش‌خصوصی است. این نظارت که با دخالت متفاوت است، مطلقاً قابل اغماض نیست.
برخی سوءاستفاده‌ها در اجرای اصل ۴۴
برخی سوءاستفاده‌ها در اجرای سیاست‌های اصل ۴۴، نمونه‌ای از معایب فقدان نظارت صحیح است. به همین علت در روند اجرای سیاست‌های اصل ۴۴، کارهای بی‌قاعده‌ای انجام شد که هم به بنگاه‌ها، هم به کشور و هم به مردم ضربه زد.
چالش‌های فضای کسب‌وکار
وجود مراکز متعدد تصمیم‌گیری، تعارض تصمیم‌گیری در بخش‌های مختلف دولتی و طول کشیدن بی‌منطق صدور مجوز فعالیت‌ها ازجمله مشکلات موجود در حوزه فضای کسب‌وکار درون دولت است.
یک مثال روشن
به چه دلیل مذاکره برای فعالیت یک شرکت بخش‌خصوصی در صنایع بالادستی نفت باید ۳سال طول بکشد یا بخش‌هایی مانند معدن و محیط‌زیست در فعالیت‌های بخش معدنی تصمیم‌های متعارض بگیرند؟
مشکل محدودیت منابع مالی
محدودیت منابع مالی در نتیجه کنترل نقدینگی، نمونه دیگری از موانع دولتی کسب‌وکار است. کاهش و توقف رشد نقدینگی سیاست درستی است و تلاش‌های دولت دراین زمینه تا حدی مؤثر بوده، اما محدودیت ایجاد شده در منابع تخصیصی بانک‌ها به فعالان تولیدی، نباید متوجه بنگاه‌های کوچک و متوسط شود؛ نه اینکه همین منابع محدود هم به شرکت‌های دولتی یا شرکت‌های خاص و زرنگ با ارتباطات گسترده داده شود که مدیریت اصلی حل این مشکل با بانک مرکزی است.
راهکارهای رفع موانع
موانع درون دولتی فضای کسب‌وکار باید با مشاوره در دولت، تصمیم‌گیری رئیس‌جمهور و مدیریت معاون اول، رفع شود. برخی موانع بهبود فضای کسب‌وکار هم مربوط به بیرون دولت، ازجمله دستگاه قضایی یا قوای مسلح است. سران قوا در جلسه‌ای که با اختیارات لازم تشکیل می‌شود، اینگونه موانع را حل‌وفصل کنند و اگر به هر دلیلی نشد، به رهبری منتقل کنند.
وظایف اصلی بخش‌خصوصی
مسئولیت‌های بخش‌خصوصی نیز در روند استفاده بهینه از ظرفیت این بخش، مهم است. انضباط، رعایت ضوابط، پایبندی به قوانین و مقررات و سلامت کار جزو وظایف اصلی بخش‌خصوصی است که باید با نظارت دولت به آنها عمل شود.
نقش مهم دیپلماسی اقتصادی
حمایت و پشتیبانی دولت‌های جهان از شرکت‌ها و بنگاه‌های بزرگ خود، از عوامل موفقیت آن شرکت‌ها است. یکی از کمک‌های ضروری دولت به بخش‌خصوصی، کمک به توسعه صادرات و بازارهای خارجی است که دراین زمینه باید دیپلماسی‌اقتصادی با کار مشترک دولت و بخش‌خصوصی تقویت شود.
فرصت‌سازی از تهدیدها
مشکلات خارجی مانند تحریم‌ها و خصومت‌های بدخواهان بی‌تردید ضربه‌زننده است و برای کشور مشکلاتی ایجاد می‌کند، اما از همین مسائل نیز می‌توان فرصت ساخت، همچنان‌که جوانان ما از این فرصت استفاده کردند و امروز به تسلیحات نظامی یا دستاوردهای علمی خیره‌کننده‌ای مانند پیشرفت در بخش فضایی و پرتاب ماهواره‌ای مانند «ثریا» دست پیدا کرده‌ایم که اگر تحریم‌ها نبود، امروز این دستاوردها را نداشتیم.
نتیجه حمایت صحیح
اگر مدیریت لازم و حمایت صحیح از بخش‌خصوصی انجام شود، پیشرفت چشمگیر ایران با توجه به ظرفیت بالا، ثروت طبیعی فراوان، نیروی انسانی نخبه و ارتباط خوب دولت و مردم، به واقعیتی ملموس تبدیل می‌شود.
کدام فعالان اقتصادی در حضور رهبرانقلاب صحبت کردند؟
در ابتدای دیدار رهبرمعظم‌انقلاب با جمعی از فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان کشور که برخی مسئولان دولتی نیز حضور داشتند، ۱۲نفر از حاضران از حوزه‌های مختلف اقتصادی، به بیان آخرین دستاوردها، پیشنهادها و نکات خود پرداختند.
مریم گل‌آبادی، رئیس هیأت‌مدیره شرکت دانش‌بنیان نگین، تولیدکننده بذرهای هیبرید سبزی و صیفی
سیدامیر رضویان، مدیرعامل شرکت داروسازی دکتر عبیدی، قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین تولیدکننده دارو در ایران
حامد باقری رستگار، مدیرعامل پیام‌رسان روبیکا
رضا محمدجعفر، مدیرعامل شرکت سِله‌بُن، تولیدکننده انواع پوشاک
حسین مقدسی، مدیرعامل شرکت پارس جهد، رتبه نخست تولید تجهیزات ابزار دقیق در کشور
علی‌اصغر پورمند، مدیرعامل هلدینگ میدکو، تولیدکننده و فعال حوزه صنایع معدنی
مهدی قیصری، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان پایدار کشت هوش خاورمیانه، طراح و تولیدکننده فناوری آبیاری هوشمند بخش‌کشاورزی
محمدعلی رستگار، رئیس هیأت‌مدیره شرکت تأمین سرمایه بانک مسکن، فعال حوزه مالی و سرمایه‌گذاری
علی پژوهان، مدیرعامل شرکت مانا پاک، تولیدکننده در صنعت پنل‌های خورشیدی
علی جلائی مرادزاده، رئیس هیأت مدیره شرکت کلِوِر، تولیدکننده لوازم‌خانگی
علیرضا صادق‌آبادی، مدیرعامل هلدینگ گسترش انرژی پاسارگاد، فعال در زمینه توسعه میادین نفت و گاز
محسن قدیری، مدیرعامل هلدینگ پتروپالایش اصفهان، بزرگ‌ترین تولیدکننده گازوئیل در کشور
فعالان اقتصادی چه گفتند؟
ضرورت نوسازی و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های صنعت دارو
حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی برای کسب رضایت کاربران
ضرورت همراهی بوروکراسی اداری با روش‌های نوین کسب‌وکار
نیاز کشور به تشکیل مجموعه‌های بزرگ و چندوجهی صنعتی به‌منظور پایداری خودکفایی و رقابت بین‌المللی
ضرورت ساخت کارخانجات ملی تولید قطعات پایه لوازم خانگی
لزوم تشکیل بانک‌های سرمایه‌گذار و شرکت‌های ثروت‌آفرین
ثبات در مقررات به‌ویژه در زمینه صادرات
الزامی‌شدن فرایند آبیاری نوین اراضی کشاورزی
بازنگری در سرفصل‌های تحصیلات تکمیلی رشته‌های دانشگاهی حوزه کشاورزی
بازنگری در قوانین حوزه صنایع نفت و گاز
توجه بیشتر به تأمین مالی زنجیره‌‌ای و روش‌های هدایت اعتباری در زنجیره تولید
یکپارچه‌سازی سامانه‌های مالیاتی و سامانه‌های اعطای تسهیلات
