یار دبستانی من
45سال از زمان نخستین اجرای سرود حماسی و پرماجرای «یار دبستانی من» گذشته است. ترانهسرای این سرود منصور تهرانی بود. ماجرای ساخت این سرود و تمایل خوانندهاش به خواندن این قطعه حکایت جالبی دارد. هرچه مبارزات مردمی قوت بیشتری میگرفت، وقایعی مثل ماجرای اعتصاب سراسری دانشآموزان و دانشجویان در 13آبان سال 1357و سایر اعتصابات رخ میداد و سرکوب این مخالفتها به اوج خود میرسید، هنرمندان برای تشویق مردم به ادامه راه و فعالیتهای مبارزاتی، بیشتر به تولید شعر و ترانه و سرودهای حماسی روی میآوردند. به همین دلیل منصور تهرانی پیشنهاد خواندن این شعر را به جمشید جم داد.
جمشید جم که از جوانان انقلابی و پای ثابت مبارزات مردمی بود درباره سرودن شعر یار دبستانی من میگوید:«در سال 1332سه یار دبستانی به نامهای «مهدی شریعت رضوی»، «احمد قندچی» و «مصطفی بزرگنیا» در دانشگاه داشتیم. این سه یار در جریان واقعه 16آذر سال 1332در اعتراض به سفر «ریچارد نیکسون» معاون رئیسجمهوری آمریکا که چند ماه بعد از کودتای 28مرداد به تهران سفر داشت به شهادت رسیدند. علاقه زیادی به قصه این سه شهید داشتم و زمانی هم که در حسینیه ارشاد نزد استاد شریعتی شاگردی میکردم درباره آنها پرسوجو کردم. او ماجرا را برای من توضیح داد و گفت این شهیدان چریک چپ نبودند، بلکه سه شهید مسلمان و شیعه هستند که با رشادت در مقابل ظلم و استکبار ایستادند. از همانجا دوست داشتم کاری برای مقابله با ظلم و استکبارستیزی انجام دهم که ماندگار باشد. با توجه به وقایع انقلاب، همراه دوستان و نوازندگان انقلابی به فکر ضبط یک سرود انقلابی افتادیم که متناسب با حال و هوای آن ایام باشد. برای انتخاب نوع ساز، ریتم و آهنگ حسابی مشورت و تبادل نظر کردیم تا در نهایت سرود یار دبستانی من در استودیو صبای تهران در آذرماه سال 1357برای نخستین بار اجرا و ضبط شد.»
جمشید جم درباره ماجرای جالب پخش این سرود از سوی رسانهها و حتی بلندگوی دستفروشها و فروشندگان دورهگرد میگوید: «روزی از چهارراه ولیعصر(عج) گذر میکردم. خودم شنیدم که کاسبان، آهنگ یار دبستانی من را با صدای بلند پخش میکنند. حسابی هیجانزده شده بودم از اینکه این سرود چقدر میان مردم گل کرده و دوست داشتم همانجا فریاد بزنم که خواننده این سرود منم...»
یار دبستانی من
با من و همراه منی
چوب الف بر سر ما
بغض من و آه منی
حک شده اسم من و تو
رو تن این تختهسیاه
ترکه بیداد و ستم
مونده هنوز رو تن ما