گزارش
بررسی ابعاد خسارت برج‌ها و ساختمان‌های حساس که با وجود اخطار ناایمن بودن بیمه شده‌اند
چه‌کسی ساختمان‌های ناایمن را بیمه می‌کند
رضا کربلائی- روزنامه‌نگار
آتش گرفتن بیمارستان گاندی در تهران نه نخستین اتفاق است و نه آخرین. از پلاسکو بگیرید تا برج نیمه کاره متروپل در آبادان تا حریق در مرکز درمانی سینای اطهر(سینامهرشمیران). حال سؤال اینجاست که این ساختمان‌های ناایمن چرا بیمه می‌شوند و چگونه تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند؟
ممکن است اخطارهای صادره دقیق نباشند!
یک کارشناس بیمه در گفت‌وگو با همشهری و در پاسخ به این سؤال که چرا ساختمان‌های ناایمن تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند؟ می‌گوید: طبق قانون همه اموالی که بیمه می‌شوند، بسته به میزان خطر و امنیت آن تعیین نرخ می‌شود و البته این احتمال مطرح است که اخطارهای صادره خیلی هم دقیق نباشند؛ به‌طور مثال ساختمانی از نظر سازنده و مالک از کیفیت بالا برخوردار است اما برای آن اخطار ناایمن صادر شده چرا که تعداد واحدهای پارکینگ تعبیه شده در ساختمان بیشتر از حد مجاز است و مهم این است که جزئیات این اخطارها فاش و در اختیار بیمه‌گران قرار گیرد.
کیفیت کامپوزیت‌های نما پایین است
سید حمیدرضا سیدخراسانی می‌گوید: نمی‌شود به صرف یک اخطار از سوی شهرداری‌ها، ساختمان‌ها را بیمه نکرد و در ارزیابی ریسک این ساختمان‌ها نهایت دقت صورت می‌گیرد و بیمه‌گر هم در موقع حادثه موظف به پرداخت خسارت طبق قرارداد است. این کارشناس بیمه درپاسخ به این سؤال که دلیل آتش‌سوزی در نماهای کامپوزیت چیست؟ توضیح می‌دهد: واقعیت این است که کیفیت کامپوزیت‌های استفاده شده بسیار پایین است چرا که قیمت هر مترمربع کامپوزیت نمای ساختمان در اروپا بالغ بر 500دلار معادل 27تا 28میلیون تومان است درحالی‌که قیمت آن در کشورمان بین 4تا 5میلیون تومان است که مشخص می‌شود این مصالح از استاندارد و کیفیت برخوردار نیست.
بیمارستان گاندی پوشش بیمه ایران بود
سیدخراسانی می‌گوید: براساس مقررات هر ساختمان، کارخانه، برج و انباری که بخواهد تحت پوشش بیمه قرار گیرد و سرمایه آن بالای 2هزارمیلیارد تومان باشد، نرخ آن را بیمه مرکزی تعیین می‌کند و اساسا در ساختمان‌های بزرگ و حساس نمایندگان و شبکه فروش دخالتی در تعیین نرخ ندارند و بیمارستان گاندی هم چندین سال تحت پوشش بیمه ایران قرار داشته است و اکنون این شرکت باید خسارت وارد شده را بپردازد.
کتابخانه ملی ایران پوشش بیمه ندارد
این فعال صنعت بیمه با بیان اینکه به استثنای بیمه شخص ثالث، بقیه بیمه‌های بازرگانی اختیاری است، می‌گوید: به همین دلیل برآورد می‌شود که حدود 75درصد ساختمان‌های دولتی و عمومی فاقد پوشش بیمه‌ای باشند تا جایی که کتابخانه ملی ایران سال‌هاست تحت پوشش بیمه قرار ندارد و یا برخی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی هم فاقد بیمه هستند و درخصوص بیمارستان‌ها داستان متفاوت است چرا که پروانه فعالیت آنها هر سال به شرط برخورداری از پوشش بیمه‌ای صادر می‌شود و بانک‌ها هم در قبال ساختمان‌های در رهن خود، بیمه نامه طلب می‌کنند. همچنین شرط تمدید پروانه فعالیت پارکینگ‌های عمومی داشتن بیمه‌نامه آتش‌سوزی است.
رونوشت اخطارها را به بیمه‌گر‌ها بدهید
او درباره اینکه آیا شرکت بیمه می‌تواند به‌دلیل ناایمن بودن ساختمان‌های حساس، قرارداد بیمه‌نامه را فسخ کند، توضیح می‌دهد: فسخ قرارداد شرایط خاص خود را دارد و درصورتی که شرکت بیمه‌گر متوجه شود که بیمه‌گر اقدامی انجام داده که باعث تشدید خطر شده، می‌تواند با صدور یک اخطار، قرارداد را فسخ کند. این کارشناس بیمه پیشنهاد می‌کند: سازمان آتش‌نشانی و دیگر ارگان‌های مسئول وقتی اخطاری برای ساختمان صادر می‌کنند، بهتر است که یک رونوشت از اخطار را در اختیار شرکت‌های بیمه‌گر قرار دهند تا هم نرخ بسته به ریسک افزایش یابد و هم اینکه بیمه‌گذار درصدد رفع خطر برآید.
ازدیاد بیمه‌گران اتکایی معضل است
غلامعلی ثبات، کارشناس و عضو پیشین شورای‌عالی بیمه تأکید می‌کند: اگر صنعت بیمه فقط در پی جمع‌آوری حق بیمه و پرداخت خسارت باشد و باعث کاهش شدت و تواتر حوادث نشود، کارآمدی لازم و مطلوب را نخواهد داشت و حتی ممکن است موجب افزایش بی‌مبالاتی شود و درنهایت به زیان کشور عمل کند. او 4عامل را در سستی شرکت‌های بیمه در مدیریت ریسک‌های تحت پوشش مؤثر می‌داند و می‌گوید: شیوع شعار «رشد حق بیمه» بین شرکت‌های بیمه، شتاب شبکه فروش و شعب شرکت‌های بیمه در صدور هرچه زودتر بیمه نامه برای رسیدن به کارمزد و کارانه، نزاع شرکت‌های بیمه روی ارائه نرخ یا مقدار حق بیمه هرچه کمتر و در نتیجه نداشتن بنیه مالی برای اختصاص هزینه کافی به مدیریت مطلوب ریسک بر این چالش افزوده است. او خاطرنشان کرد: ازدیاد بیمه‌گران اتکایی در بازار بیمه و شکل‌گیری رقابت بین آنها در پذیرش ریسک باعث شده تا نقش کنترلی‌شان در رعایت مبانی فنی توسط شرکت‌های بیمه تضعیف شود. این عضو سابق شورای‌عالی بیمه پیشنهاد می‌دهد: لازم است که مدتی بعد از وقوع هر حادثه بزرگی که تحت پوشش صنعت بیمه بوده، بیمه گران مربوط، سندیکای بیمه گران و بیمه مرکزی گزارش مشترک یا جداگانه‌ای شامل پیشینه و فرایند صدور بیمه نامه، زمینه‌ها و علل وقوع حادثه، نقاط ضعف و قوت صنعت بیمه در رفتار با آن ریسک و توصیه و راهکارهای لازم برای بهبود عملکرد اهالی صنعت بیمه منتشر کنند.
