تهران بدون شهرفروشی درآمد دارد

زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار

شهرداری تهران امسال موفق شد 2‌ماه مانده به پایان سال، بودجه 75هزار و 990میلیارد تومانی را محقق کند؛ یعنی امروز دخل شهر بیش از خرجش شده و گویا این موضوع به مذاق برخی خوش نیامده است؛ چراکه شاهد هجمه‌هایی با عبارت‌های شهرفروشی و فروش املاک و... هستیم.
منتقدان بار دیگر در برابر کارآمدی مدیریت شهری قد علم کرده و معتقدند که شهرداری در این دوره چوب حراج به اموال شهر زده ‌و افزایش دخل شهر را نشانه توانمندی نمی‌دانند. برای پاسخ‌دادن به این هجمه‌ها و بررسی ابعاد تحقق بودجه‌1402 و برنامه‌های پیش‌بینی‌شده در بودجه 1403 با محمد آخوندی، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران گفت‌وگو کردیم.

  تحقق بودجه‌1402 اگر نگوییم بی‌سابقه، اما در مدیریت شهری کم‌سابقه بوده است. شما عملکرد شهرداری در تحقق بودجه امسال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
امسال حدود 75هزار و 990میلیارد تومان در شورا مصوب شد و از همان ابتدا هم شهرداری اعتقاد و باور داشت که بیش از بودجه مصوب درآمد خواهد داشت. برآوردهای ما در کمیسیون برنامه و بودجه هم نشان می‌داد که بودجه محقق می‌شود و شهرداری قطعا می‌تواند بیش از آن را هم کسب کند. در این مورد دلایل مختلفی تأثیر داشتند که می‌توان به افزایش صدور پروانه که سبب رونق نوسازی بافت‌های فرسوده شد، اشاره کرد. البته عملکرد سال 1401 هم مؤید این بود که شهرداری امسال هم می‌تواند بودجه را محقق کند و درآمد بیشتری هم داشته باشد. در حوزه فروش املاک هم شهرداری براساس مجوز شورا عمل کرده است. مبتنی بر اینکه فروش املاک یا واگذاری آنها در راستای بازپرداخت دیون و تسویه بدهی‌های شهرداری بوده که از سنوات گذشته مانده بودند. بررسی‌ها نشان می‌دهد شهرداری در فروش املاک به 20درصد مجوزی که شورا داده است، نرسیده و عملکرد موفق شهرداری سبب افزایش درآمد شده است.
  این روزها که شاهد افزایش درآمدهای شهر هستیم، موضوع شهر‌فروشی مطرح می‌شود. نظر شما در این مورد چیست؟
واقعیت این است که عبارت شهر‌فروشی و... صحیح نیست؛ چراکه شهر تهران آنچنان ظرفیت دارد که اگر درست برنامه‌ریزی شود، حتما درآمدهای مناسبی برای خدمت‌رسانی مطلوب به شهروندان خواهیم داشت. به‌طور مثال، در حوزه درآمدهای پایدار (ارزش افزوده و...) شهرداری به‌درستی و خیلی خوب عمل کرد و طی 2سال اخیر با رایزنی‌های انجام‌شده و هماهنگی دولت و سایر بخش‌ها درآمدهای خوبی کسب شد. همچنین امروز شاهد رعایت تناسب افزایش درآمد در همه بخش‌ها‌ هستیم و امیدواریم سال آینده هم شاهد چنین عملکردی باشیم.
  به ظرفیت‌های شهر اشاره کردید. آیا در گذشته چنین ظرفیتی در تهران وجود نداشت؟
نکته‌ای که بارها اشاره کردیم این است که گزارش‌ها و بررسی‌ها نشان می‌دهد طی 4سال گذشته خیلی از فرصت‌ها از دست رفته است.  در 4سال دوره پنجم، مسئولان تنها به امور جاری شهر پرداختند. درحالی‌که می‌بینیم امروز بخش‌های مختلف فعال هستند و شهر به کارگاه بزرگ عمرانی تبدیل شده است. به‌طور مثال 4بزرگراه که جزو کلان‌پروژه‌های شهر تهران هستند، طی 2سال گذشته در بحث تملک و اجرا پیشرفت مناسبی داشتند. برای تسریع این فرایند در متمم 1402 و بودجه‌1403 هم اعتبارات خوبی پیش‌بینی شده تا سال آینده به اتمام برسند و تحویل مردم شوند. در حوزه‌های مترو و اتوبوس و نوسازی هم عملکرد شهرداری در دوره گذشته مناسب نبود اما امروز باور داریم که اگر یک تصمیم و اراده‌ای برای انجام کار باشد، حتما می‌توان کارهای زیادی کرد، البته که معتقدیم تلاش‌های زیادی در شهر صورت گرفته است اما هنوز هم فضا برای کار بیشتر در راستای خدمت‌رسانی به مردم وجود دارد.
  به محورهای بزرگراهی اشاره شد. بارها بازدیدهایی از این پروژه‌ها داشته‌اید. پیشرفت این پروژه‌ها را که نیاز شهر و شهروندان است، چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا اتمام این پروژه‌ها اولویت مدیریت شهری و بودجه 1403 است؟
در مامویت حمل‌ونقل و ترافیک که شامل حوزه‌های حمل‌ونقل و فنی و عمران می‌شود هم امسال اعتبار ویژه‌ای پیش‌بینی شد و هم قطعا سال آینده اولویت خواهد داشت. امسال گره‌های بزرگی از این پروژه‌ها باز شد. موضوع تملک معارضان در پروژه‌ها بود که با کمک شورا و شهرداری این کار انجام شد. در متمم‌1402 هم مشخصا اعتباراتی با عنوان تملک این پروژه‌ها تعیین شده ‌و از شهرداری خواستیم تا تملکاتی که تا 2ماه باقیمانده از سال امکان‌پذیر هستند را پیگیری کنند و انجام دهند. پیشنهاد شهرداری در بودجه 1403 هم برای تکمیل پروژه‌های بزرگراهی بیش از هزار میلیارد تومان است که شورا هم به این موضوع نگاه ویژه‌ای خواهد داشت.
  شهرداری لایحه متمم بودجه را به شورا ارائه داده است. آیا ارائه متمم ضرورت داشت؟ و اینکه آخرین وضعیت متمم را تشریح می‌کنید؟
امروز (اول بهمن) متمم در صحن شورا بررسی می‌شود. علت تأخیر بررسی متمم در صحن شورا این است که نیاز بود کار کارشناسی در کمیسیون برنامه و بودجه انجام شود. با توجه به اینکه قبل از دی عدد درآمدی شهرداری از رقم بودجه مصوب (75هزار و 990میلیارد تومان) عبور کرده است، نیاز به متمم بود که لایحه با سقف 107هزار میلیارد تومان ارائه شد و پس از بررسی‌ها کمیسیون پیشنهاد 101هزار میلیارد تومان را داد که پس از بررسی نهایی در صحن، تصویب خواهد شد.
  قرار بود شهرداری اصلاحیه بودجه بدهد. چرا با این کار موافقت نکردید؟
حدود 2‌ماه پیش شهرداری لایحه اصلاحیه بودجه1402 را ارائه داد و طی بررسی‌های کارشناسی و جلساتی که با همکاران شهرداری داشتیم، مقرر شد علاوه بر اینکه تعیین می‌کنند در چه مواردی افزایش اعتبار خواهند داشت، اعلام کنند از کدام موارد اعتبارات را کاهش خواهند داد. چون در مدت کوتاهی انجام این کار برای دوستان فراهم نبود، اصلاحیه رد شد و لایحه متمم ارائه کردند.
  آیا ارائه لایحه متمم دوم صحت دارد؟
این مورد بستگی به عملکرد شهرداری دارد اما با وجود تبصره20 که این امکان را می‌دهد شهرداری از این طریق برای درآمد بیشتر تعیین تکلیف و اقدام کند، نیازی به متمم دوم نیست. بنابراین اگر درآمد تا پایان سال بیش از متمم اول هم باشد باز شهرداری می‌تواند از این تبصره استفاده کند.
  آیا در بودجه‌1403 حمل‌ونقل همچنان اولویت دارد؟
رسما از امروز (اول بهمن) بررسی بخش درآمدها و منابع بودجه سال آینده در کمیسیون برنامه و بودجه شروع می‌شود و سقف بودجه‌1403 را تعیین می‌کنیم و به کمیسیون تلفیق می‌دهیم. پس از تصویب سقف بودجه می‌توان وارد مباحث مصارف و تبصره‌های بودجه شد. حتما در شورا نگاهمان این است که بودجه براساس برنامه چهارم پیشرفت و توسعه شهر تهران و نکاتی که در صحن توسط رئیس شورا و سایر اعضا مطرح شده، باشد و قطعا حمل‌ونقل اولویت خواهد داشت.
  پیشنهاد کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران برای سقف بودجه چه عددی است؟
الان نمی‌توان اظهارنظر کرد و عدد گفت، چون نیاز به بررسی‌های بیشتر در کمیسیون تلفیق دارد و ‌باید نظر تخصصی سایر کمیسیون‌ها را اخذ کنیم. آنچه مسلم است به‌نظر می‌رسد عددی که شهرداری در بودجه پیشنهادی 1403 داده در صحن شورا نمی‌تواند مصوب شود.
  شهرداری تهران بودجه مشارکتی را عملیاتی کرده‌است. آیا چنین سیاستی می‌تواند در شناسایی مشکلات و حل معضلات شهر مؤثر باشد؟
حتما حضور مردم در هر جایی که کارها را آسان‌تر می‌کند، مؤثر خواهد بود. باورمان این است که هر اتفاقی در تهران در هر حوزه‌ای رخ می‌دهد، حتما با زندگی روزمره مردم ارتباط دارد. پس با این رویکرد بهتر است اگر پروژه‌ای در محلات و مناطق تعریف می‌شود، با نظر مردم باشد. در سال اول کار شورا با همین هدف طرح رصد ‌در کمیسیون برنامه و بودجه اجرایی شد و امسال هم ادامه دادیم و همکاران در شهرداری آن را تکمیل کردند و به «من شهردارم» تبدیل شد. در واقع امروز پروژه‌ها با نگاه مردم پیش می‌روند و در طرح‌های توسعه محلی و حتی منطقه‌ای از مردم نظر‌خواهی می‌شود که کار ارزشمندی است؛ چراکه در نهایت سبب رضایتمندی شهروندان می‌شود. باید در اداره شهر مردم به‌صورت واقعی در همه بخش‌ها نظر بدهند و رصد شود و ‌باید در تعریف پروژه‌های بزرگ شهر هم از مردم نظرخواهی شود.
  مدیریت شهری قائل به رویکرد عدالت‌محور است. آیا در بودجه‌1403 با این نگاه توجه ویژه‌ای به مناطق جنوبی و کم‌برخوردار می‌شود؟
عدالت‌محوری شعار کلی نظام جمهوری اسلامی و شورا و شهرداری و همچنین یکی از 4اصل حاکم بر برنامه 4ساله توسعه شهر تهران است. موضوع عدالت حتما در همه حوزه‌ها باید مورد توجه قرار گیرد و در بودجه مناطق هم لحاظ خواهد شد. البته عدالت به‌معنای مساوات نیست و با توجه به عقب‌ماندگی‌ها و ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها باید به‌گونه‌ای عمل کنیم تا توجه بیشتری به مناطق کم‌برخوردار داشته باشیم. امروز خیلی از پروژه‌های بزرگ شهر تهران در مناطق جنوبی شهر اجرا می‌شود و همین موضوع نشان‌دهنده نگاه عدالت‌محور مدیریت شهری است و اصولا سیاست شورا و شهرداری این بوده و تا پایان دوره هم ادامه خواهد داشت.

مکث
حسابرسی‌ها به‌روز شده‌اند

محمد آخوندی، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورا:  از نظر ما حسابرسی‌ها به‌روز است. حسابرسی سال‌های‌1400 و 1401 انجام شده و فقط قرائت آنها در صحن شورا باقی‌ مانده است. گزارش تمام سازمان‌ها و شرکت‌ها از مرداد آماده ارائه در صحن شورا‌ست. در مناطق هم امسال دقت بیشتر داشتیم و اکنون حسابرسی مناطق هم آماده شده است و با توجه به اینکه در ایام بودجه هستیم، امیدواریم تا قبل از اتمام سال مالی‌1402 گزارش حسابرسی‌ها در صحن شورا قرائت شود.