حاشیه امن باغستان سنتی قزوین

یک کارشناس مسائل محیط‌زیست گفت: ثبت باغستان سنتی قزوین در جیاس می‌تواند یک حاشیه امن برای حفظ و حراست از آن ایجاد کند.
محمود داوران با اشاره به موضوع ثبت باغستان سنتی قزوین در فهرست میراث کشاورزی مهم جهان از سوی فائو افزود: به‌نظر می‌رسد هرگونه معرفی و ثبتی که سبب شود باغستان سنتی قزوین در سطح منطقه، کشور و جهان شناخته شود، می‌تواند یک حاشیه امن برای حفظ باغستان از مجموعه عوامل تخریبی باشد که در دهه‌های اخیر این مجموعه با آن روبه‌رو بوده است.
این کارشناس محیط‌زیست گفت: اگر این ثبت به‌طور اصولی و با حمایت مدیران همراه شود، امید می‌رود نه‌تنها روند تخریب باغستان متوقف شود که با گرفتن حمایت‌ها در ابعاد مختلف، باغستان سنتی قزوین احیا شود.
او افزود: باغستان سنتی قزوین زمانی 6هزار هکتار وسعت داشت که امروز وسعت آن به 3هزار هکتار رسیده و تنها ۲۷۸۴هکتار آن ثبت ملی است و باید دید چه مقدار از باغستان در سند جیاس ثبت خواهد شد.وی با اشاره به ملاک‌های جیاس برای انتخاب میراث جهانی کشاورزی گفت: وقتی جیاس یک مجموعه را انتخاب می‌کند، آن را از منظر پهنه خاص و شیوه کاشت، داشت و برداشت مورد توجه قرار داده است؛ چراکه توجه این مجموعه معطوف به تولید موادغذایی است؛ باغستان پهنه باغداری است و با مکانیسم منحصر به فرد تاریخی محصولات بی‌بدیلی نظیر پسته، انگور، بادام، انواع میوه‌های درختی و گیاهان دارویی را تولید می‌کند، اما دچار بی‌مهری‌هایی است که روند تخریب و آسیب دیدن آن را تسریع کرده است.وی با گلایه از این موضوع که ثبت ملی باغستان تاکنون کاری برای این مجموعه صورت نداده است و نتوانسته روند تخریب آن را متوقف کند، عنوان کرد: اگر ثبت در جیاس ۲ خروجی برای باغستان داشته باشد می‌توان گفت که این ثبت سرانجام تأثیری بر حال و روز باغستان گذاشته؛ ازجمله آنکه اولا موجب شود شرایط و امکانات لازم برای زنده ماندن باغستان فراهم شود و در ثانی روندی شکل بگیرد که با تولید اقتصادی باغستان روی پای خود بایستد.
وی توضیح داد: امروز باغستان در معرض یک آسیب اساسی قرار گرفته است و پهنه شرقی آن در وضعیت قرمز قرار دارد. اقداماتی نظیر جاده‌کشی آسیب‌های بسیاری را برای باغستان به همراه آورده و نیز وجود جاده‌ها تا حدودی امنیت باغ‌ها را هم خدشه‌دار کرده است. بدیهی است که با ثبت جهانی باغستان و جلب حمایت‌های بین‌المللی می‌توان در جهت حفظ و احیای آن قدم برداشت، ولی در این موضوع همراهی و دغدغه‌مندی اصولی مدیران حائز اهمیت است.