افسانه لئو

زندگی  در پاریس، هیچ‌وقت لئو مسی را مجذوب خودش نکرد اما همین شهر بود که جاودانگی او را درتاریخ فوتبال رقم زد. سرنوشت توپ طلای‌2023 فرانس فوتبال هم سرانجام مشخص شد و لئو، این جایزه را هم به کلکسیون بی‎نظیرش اضافه کرد. منتقدان این انتخاب، از فصل باشگاهی نه‌چندان موفق او در قیاس با ستاره‌های منچسترسیتی حرف می‌زنند و موافقان این انتخاب، از نمایش فردی استثنایی او در جام جهانی قطر صحبت به میان می‌آورند. در تمام تاریخ اهدای این جایزه، همیشه چنین تردیدهایی مطرح شده‌اند. این نظرهای مثبت و منفی، خودشان هم بخشی از تاریخ توپ طلا هستند.

چرا مسی شایسته توپ طلا بود؟
آیا مسی شایسته کسب هشتمین توپ طلایش هم بود؟ هوادارانش بدون هیچ تردیدی می‌گویند بله، اما آمار هم این موضوع را تأیید می‌کند.
    روی 10گل آرژانتین در جام جهانی2022 تأثیر داشت؛ 7گل و 3‌پاس‌گل که 4گل آن از روی نقطه پنالتی بود. تنها روی 5گل دیگر نقشی نداشت.
    در تک‌تک مراحل این دوره موفق به گلزنی شد و تیمش را برای رسیدن به قهرمانی پس از 36سال و 8‌دوره رهبری کرد. او قبلا در مراحل حذفی 4‌دوره‌ای که در آن شرکت داشت، گل و پاس‌گلی ثبت نکرده بود؛ 756‌دقیقه بازی و 23شوت.
    مسی یکی از 5‌بازیکنی است (به همراه ژایرزینیو، ژوست فونتن، سالواتوره اسکیلاچی و داوور شوکر) که در 6‌مسابقه در یک‌دوره گل زده‌اند.
    او در جام جهانی‌2022 از لحاظ تعداد شوت(32)، شوت به سمت دروازه(18)، موقعیت‌های ایجادشده در بازی(17) و خطاهای به‌دست آمده(22) بهترین بازیکن تورنمنت بود.
    مسی از لحاظ تعداد بازی‌(26) در ادوار جام‌جهانی، از ماتئوس آلمانی‌(25) جلو زد و در مجموع دقایق بازی‌(2313دقیقه) در این رقابت‌ها از مالدینی‌(2216دقیقه) پیش افتاد.
    حالا در جام جهانی، تنها رونالدوی برزیلی‌(15) و میروسلاو کلوزه آلمانی‌(16) از او (13گل) بیشتر گل زده‌اند.
    در حال‌حاضر تنها کریستیانو رونالدو‌(5‌دوره) نسبت به مسی، کلوزه، پله و اووه زیلر (4دوره) بیشتر در جام جهانی بازی کرده.
    مسی از نظر موقعیت‌های ایجاد کرده‌(75)، اقدام به دریبل‌(206)، دریبل‌های موفق‌(125)، شوت‌ها‌(104) و شوت به چارچوب‌(46) بهترین عملکرد را از زمان ثبت آمار در اختیار دارد.
    مسی در 18‌بازی برای پاری‌سن‌ژرمن پیش از جام‌جهانی، میانگین 83‌لمس توپ‌(6.38 تا در محوطه جریمه حریف)، 1.44‌تأثیرگذاری روی گل، 2.81‌موقعیت خلق کرده در هر بازی، 0.98‌موقعیت بزرگ، 4.25‌ضربه و 3.22‌دریبل موفق در 90‌دقیقه را ثبت کرده بود. البته پس از جام‌جهانی همه این ارقام و میانگین‌ها دچار افت شد.
    تنها 4‌بازیکن در 5‌لیگ برتر اروپا (هالند با 61، امباپه با 50، محمد صلاح با 46 و وینیسیوس جونیور با 42) نسبت به مسی در فصل گذشته‌(41) روی گل‌های بیشتری نقش مستقیم داشتند. او 21‌گل به ثمر رساند که هیچ‌یک از آنها از روی نقطه پنالتی به‌دست نیامد و 20‌پاس‌گل داد که تنها کوین دی‌بروینه با 26پاس‌گل آمار بهتری داشت.
    مسی در 14بازی با پیراهن تیم اینترمایامی در آمریکا 11گل و 5پاس‌گل ثبت کرد و این تیم را به جام یواس اوپن رساند و 37دریبل موفق و 20موقعیت هم ثبت کرد.
    او نخستین و تنها بازیکنی است که با یک تیم غیراروپایی برنده توپ طلا می‌شود. مسی نخستین و تنها بازیکن تاریخ است که با 3‌تیم مختلف برنده توپ طلا شده است.
    او حالا 8‌توپ طلا، 7جایزه د‌ِ بست فیفا، 6‌کفش طلای فوتبال اروپا و 2‌توپ طلای بهترین بازیکن جام‌جهانی را در اختیار دارد؛ 91‌گل در یک سال (2012)، 672‌گل با یک باشگاه (بارسلونا)، 666‌پاس‌گل در یک لیگ (لالیگا)، 1182‌مشارکت روی گل‌ها و 44‌جام تیمی هم برخی از رکوردهای خاص او هستند.
    امباپه اگر فرانسه توسط کولوموانی به گل می‌رسید یا این تیم در ضربات پنالتی فینال برنده می‌شد، شایسته توپ طلا بود. هالند اگر با نروژ به جام جهانی رفته و درخشیده بود یا اگر در بازی‌های حساس منچسترسیتی در کسب سه‌گانه فصل پیش موفق به گلزنی شده بود، شایسته توپ طلا بود. نمی‌توان نقش مسی را در قهرمانی آرژانتین انکار کرد. سرخیو راموس در این خصوص گفته است: «اگر مسی نبود، آرژانتین تا صد‌سال دیگر هم قهرمان نمی‌شد. با احترام به دیگران، به‌نظرم مسی بهترین بازیکن تاریخ فوتبال است.»

سایر جوایز مراسم توپ طلا
   جایزه کوپا (بهترین بازیکن زیر ۲۱‌سال): جود بلینگام (دورتموند و رئال‌مادرید - انگلیس)
   جایزه سوکراتس (فعالیت‌های خیریه و بشردوستانه): وینیسیوس جونیور (رئال‌مادرید - برزیل)
   جایزه گرد مولر (بهترین مهاجم سال): ارلینگ هالند (منچسترسیتی- نروژ)
   جایزه یاشین (بهترین دروازه‌بان): امیلیانو مارتینس (استون ویلا - آرژانتین)
   بهترین باشگاه در بخش مردان: منچسترسیتی انگلیس
   بهترین باشگاه در بخش زنان: بارسلونا اسپانیا

  توپ طلای زنان
آیتانا بونماتی برنده توپ طلای زنان‌2023 شد؛ قهرمان جام جهانی، قهرمان لیگ قهرمانان اروپا، قهرمان لیگ، برنده سوپرکاپ اسپانیا، بهترین بازیکن لیگ قهرمانان اروپا، بهترین بازیکن جام جهانی زنان، بهترین بازیکن سوپرکاپ، توپ طلا.

  رده‌بندی برترین‌ها
  لیونل مسی (آرژانتین)پاری‌سن‌ژرمن و اینترمایامی
  ارلینگ هالند (نروژ)منچسترسیتی
  کیلین امباپه (فرانسه)پاری‌سن‌ژرمن
  کوین دی‌بروینه (بلژیک)منچسترسیتی
  رودری (اسپانیا)منچسترسیتی
  وینیسیوس جونیور (برزیل)رئال‌مادرید
  خولین آلوارس (آرژانتین)منچسترسیتی
  ویکتور اوسیمن (نیجریه)ناپولی
  برناردو سیلوا (پرتغال)منچسترسیتی
  لوکا مودریچ (کرواسی)رئال‌مادرید
  محمد صلاح (مصر)لیورپول
  روبرت لواندوفسکی (لهستان)بارسلونا
  یاسین بونو (مراکش)سویا و الهلال
  ایلکای گوندوغان (آلمان)من‌سیتی و بارسلونا
  امیلیانو مارتینس (آرژانتین)استون‌ویلا
  کریم بنزما (فرانسه)رئال‌مادرید و الاتحاد
  خویچا کواراتسخلیا (گرجستان)ناپولی
  جود بلینگام (انگلیس)دورتموند و رئال مادرید
  هری کین (انگلیس)تاتنهام و بایرن مونیخ
  لائوتارو مارتینس (آرژانتین)اینترمیلان
  آنتوان گریزمان (فرانسه)اتلتیکو مادرید
  کیم مین-جائه (کره‌جنوبی)ناپولی و بایرن مونیخ
  آندره اونانا (کامرون)اینترمیلان و منچستریونایتد
  بوکایو ساکا (انگلیس)آرسنال
  یوشکو گواردیول (کرواسی)دینامو زاگرب و منچسترسیتی
  جمال موسیالا (آلمان)بایرن‌مونیخ
  نیکولو بارلا (ایتالیا)اینترمیلان
  رندال کولو‌موانی (فرانسه)اینتراخت و پاری‌سن‌ژرمن
  مارتین اودگارد (نروژ)آرسنال
  روبن دیاز (پرتغال)منچسترسیتی

نام رونالدو با توجیه سردبیر فرانس فوتبال که معتقد بود او در جام‌جهانی درخششی نداشته و در حال حاضر در لیگی کم‌‌بیننده بازی می‌کند، در میان 30نفر اصلی قرار نگرفت.

چرا مسی شایسته توپ طلا نبود؟
هشتمین توپ طلای مسی علاوه بر طرفداران سرسخت، منتقدان زیادی هم داشت. منطق آنها را مرور کرده‌ایم.
  یک‌بار یوهان کرویف، اسطوره فقید بارسلونا درباره این جایزه گفته بود: «یک مشت روزنامه‌نگار و مردم که به دوستان خود رأی می‌دهند.» این در حالی است که سیستم رأی‌دهی به‌مرور تغییر کرده و در حال حاضر 100خبرنگار از 100کشور اول رنکینگ فیفا صاحب رأی هستند به‌علاوه رأی مردم و... اما باز هم سلیقه در این موضوع دخیل است.
  اصولا در هر جایزه‌ای در هر جای دنیا، سلیقه، سیاست و اسپانسرها تعیین‌کننده بیشتر جوایز هستند. به مراسم اسکار و گرمی نگاه کنید. عجیب نیست اسکورسیزی سال‌ها اسکار نگرفته بود؟ یا به‌جای فیلم بهتر، فیلم‌هایی نامزد جایزه بشوند که نقش زن در آنها پررنگ باشد یا به موضوع دگرباشان جنسی و سیاهپوست‌ها پرداخته باشد. برای جوایز گرمی، گلدن‌گلوب و حتی نوبل هم سلیقه یا وصل‌بودن به منبع قدرت یا اسپانسرها تا حدی تعیین‌کننده هستند. شما اصلا نگاه کنید به جوایزی که در هر مسابقه به بهترین بازیکن زمین اهدا می‌شود. امکان ندارد لیونل مسی یا ستاره محبوب دیگری در زمین باشد و به جایزه نرسد، چون اسپانسری که پول این جوایز را تامین می‌کند و به تورنمنت در حال برگزاری هم پول می‌دهد، برایش بهتر است یک ستاره محبوب جایزه را ببرد تا رسانه‌ها عکس او را در کنار جایزه و استند تبلیغاتی پشت‌سرش منتشر کنند. بازیکن گمنام جایزه ببرد، خبر و تصویرش لابه‌لای بقیه اخبار محو می‌شود یا در جایی دیده‌نشدنی انتشار می‌یابد.
  چگونه است که یک سال عملکرد بازیکنان در جام‌جهانی مورد قضاوت قرار می‌گیرد و یک‌سال جام‌جهانی هیچ تأثیری در برنده‌شدن فرد ندارد؟
  چرا یک مجله ماهنامه داخلی در یک کشور باید بهترین بازیکن اروپا را انتخاب کند؟ البته همین ایرادهای بالا به‌خود فیفا هم وارد است. برای فیفا هم بهتر است گزینه‌هایی انتخاب کند که اسپانسرها را راضی نگه دارد.
  مسی در سال گذشته یا فصل گذشته در لیگ یک فرانسه بازی می‌کرد. او در هیچ مسابقه مهمی گل نزد و همه گل‌ها و پاس‌گل‌هایش مقابل تیم‌هایی ثبت شد که تلفظ نام‌شان برای بسیاری از مردم جهان ناممکن است. او تنها 3‌هفته در جام‌جهانی درخشید و سپس به لیگ آمریکا رفت که فوتبال برای مردمش یک شوخی و سرگرمی است. حتی لیگ‌های عربستان، ترکیه و قطر هم ستارگان بیشتری نسبت به لیگ فوتبال حرفه‌ای آمریکا در خود جای داده‌اند.
  مسی در جام‌جهانی در همه مراحل گروهی و حذفی موفق به گلزنی شد اما 4تا از 7گلش از روی نقطه پنالتی به ثمر رسید. یکی از این پنالتی‌ها مقابل کرواسی پنالتی نبود و خولین آلوارس خودش را به دروازه‌بان حریف کوبید و داور پنالتی گرفت.
  لویی فان‌خال، سرمربی تیم ملی هلند که در بازی رودررو با آرژانتین تیمش کام‌بک زده و در پنالتی‌ها و با درخشش امیلیانو مارتینس، دروازه‌بان آرژانتین شکست خورده و حذف شده بود، فیفا را متهم به جانبداری از تیمی کرد که مسی را در خودش دارد. او گفته بود فیفا و اسپانسرهایش دنبال قهرمانی مسی بودند.
  با اینکه مسی در سه چهار هفته جام‌جهانی درخشید و رهبر تیمش بود، نقش امیلیانو مارتینس و دی‌ماریا را در این قهرمانی و قهرمانی کوپا که 2عنوان ملی مسی بودند، نمی‌توان کمتر از او دانست. در کوپا آمریکا دروازه‌بان جنجالی استون‌ویلا یک‌تنه تیم را قهرمان کرد و دی‌ماریا در آن فینال و فینال جام‌جهانی مثل همه فینال‌هایی که در آنها حضور داشت، گل زد. امیلیانو مارتینس در کوپا و جام‌جهانی، 4‌مسابقه را که به پنالتی کشیده شده بود، یک‌تنه از کار درآورد و تیم را به جام رساند. او بهترین سیو ادوار جام‌جهانی را در آخرین ثانیه وقت‌های تلف‌شده فینال در مصاف تک‌به‌تک با کولوموانی ثبت کرد. آن گل می‌توانست امباپه را که با 8گل آقای‌گل جام‌جهانی شده و در طول سال همواره روند گلزنی‌اش را حفظ کرده بود، به توپ طلا برساند.
  بلینگام جایزه کوپا به‌عنوان بهترین بازیکن جوان جهان را برد و بالاتر از موسیالا و پدری قرار گرفت. ادواردو کاماوینگا چهارم شد و گاوی پنجم. از سویی وینیسیوس به پاس کارهای خیریه بنیادش جایزه سوکراتس را کسب کرد. بنیاد خیریه وینیسیوس به کودکان نیازمند در برزیل کمک می‌کند. همیشه همین بوده. جوایز را تقسیم می‌کنند و هر باشگاه یا اسپانسر سهمیه‌ای دارد. در واقع می‌توان گفت سبد معیشتی به همه بزرگان تعلق می‌گیرد. یک‌سال برای دلجویی از محمد صلاح که هوادارانش معتقد بودند باید توپ طلا را به‌جای کریستیانو رونالدو می‌گرفت، به او جایزه پوشکاش بهترین گل سال را دادند، آن‌هم به‌خاطر یک گل ساده بغل‌پا در یک بازی کم‌اهمیت مقابل یک تیم ضعیف. فیفا، یوفا و فرانس فوتبال برای آنکه صدای بقیه در نیاید، آب‌نبات چوبی هم توزیع می‌کنند!
  در تیم‌های منتخب سال یا قرن یا تاریخ هم همیشه اسپانسرها و البته سلیقه‌ها نقش داشته‌اند. همین فرانس فوتبال یک‌بار بهترین ترکیب تیمی تاریخ فوتبال را معرفی کرد که ژاوی در آن بهترین هافبک دفاعی تاریخ بود! همین اندازه عجیب و باورنکردنی! در تیم‌های منتخب سال طی یک دهه مارسلو و پیکه به‌عنوان مدافعان چپ و میانی سال در ترکیب جای می‌گرفتند درحالی‌که همه می‌دانند هر دو مدافعانی ضعیف بودند.

  نتیجه‌گیری
همیشه حق‌خوری‌هایی وجود داشته. زلاتان، تیری آنری، جرارد، مالدینی، بوفون، کاسیاس، کورتوا، اینیستا، آرین روبن، ریبری، محمد صلاح، فان‌دایک، لمپارد، کانته، سرخیو راموس، لواندوفسکی و... چرا نباید حداقل یک توپ طلا داشته باشند؟ شاید منصفانه‌اش این بود که مسی 5 و رونالدو 4 توپ طلا داشته باشند اما...

محبوب اسپانسرها
با اینکه کریستیانو رونالدو بیشترین حقوق سالانه را در تاریخ فوتبال دریافت می‌کند و بیشترین دنبال‌کننده را در جهان دارد، لیونل مسی بین اسپانسرها و برندهای تجاری از همه محبوب‌تر است. رونالدو دیگر محبوب برندها نیست. وقتی مسی پاری‌سن‌ژرمن را ترک کرد، دیگر هیچ شبکه‌ای تمایلی به خرید حق پخش رقابت‌های لیگ‌یک فرانسه از خود نشان نداد. اسپرت پرو محبوب‌ترین ورزشکاران جهان را از نظر اسپانسرها به این ترتیب رده‌بندی کرده است:

   لیونل مسی (فوتبال- 36‌ساله)
   لبرون جیمز (بسکتبال- 38‌ساله)
   الکس مورگان (فوتبال زنان- 34ساله)
   یانیس آنتتوکونمپو (بسکتبال- 28ساله)
   مگان راپینو (فوتبال زنان-38‌ساله)
   میکایلا شیفرین (اسکی آلپاین-28‌ساله)
   لوییس همیلتون (فرمول یک-38‌ساله)
   سیمون بیلز (ژیمناستیک-26‌ساله)
   کیلیان امباپه (فوتبال-24‌ساله)
   مکس فرشتاپن (فرمول‌یک-26‌ساله)