اولین صعود زنان به قلههای تهران
نصرالله حدادی-تهرانشناس
ورزش بانوان در تهران تاریخچهای طولانی ندارد، اما افتخاراتی که بانوان توانستهاند در عرصه ورزش، بهویژه در سالهای اخیر، بهدست آورند نشاندهنده باور و اعتماد بهنفس بانوان ایرانی است که در مقام یک زن، مادر و ورزشکار توانستهاند با تلاش و فعالیت در رشتههای مختلف ورزشی، مدالآوری کنند و خوشبدرخشند.
مروری بر تاریخچه شروع فعالیتهای ورزش بانوان در تهران نشان میدهد تا دهه 20چیزی بهعنوان فعالیت بانوان در ورزش نداشتهایم و البته فعالیتهای مردان هم محدود به بازیهای سنتی بود. بنابراین، میتوان بهطور قاطع گفت که در دوره قاجار موضوعی بهنام ورزش بانوان وجود نداشته و چه بسا دختران از بازیهای دخترانه هم منع میشدند و از سوی پدران یا همسرانشان مورد توبیخ قرار میگرفتند. طبیعی است در دورهای که دختران اجازه حضور در اجتماع را نداشتند، موضوعی مانند ورزش کردن هم مطرح نبود. ضمن اینکه ورزش و تشکیل رشتههای ورزشی هم هنوز به شکل امروزی وجود نداشت.
از نیمه دوم حکومت پهلوی اول، ورزش مورد توجه قرار گرفت و ورزش زنان نیز از این مقطع بهتدریج بهعنوان پدیدهای اجتماعی مطرح شد. در واقع، از زمانی که مدارس به شکل نوین اداره شد، ورزش به مدارس دخترانه هم راه پیدا کرد. در سال 1306«قانون ورزش اجباری در مدارس» به تصویب رسید؛ قانونی که دختران دانشآموز را هم شامل میشد. از سال 1332به بعد که فدراسیونهای ورزشی شکل گرفتند، درخشش زنان در بازیهای آسیایی که در تهران برگزار شد و مدالآوری بانوان در رشته شمشیربازی و چند رشته دیگر، انگیزه و شوق دختران را برای حضور در عرصه ورزش بیشتر کرد. بهعنوان مثال با توجه به اینکه خانواده اکبری در ورزشگاه امجدیه زندگی میکردند،دختر خانواده اولین نفر از آنخانواده بود که توانست در رشته تنیس قهرمان شود و بعد از او، بردارانش هم به سمت تنیس حرفهای روی آوردند و مدال کسب کردند.همچنین نخستین صعود زنان کوهنورد تهران در سال ۱۳۱۵ به قله توچال با ارتفاع ۳۹۳۳ متر انجام گرفت. در سال ۱۳۲۵ نخستین تشکیلات کوهنوردی زنان در باشگاه ورزشی دبیرستان دخترانه نوربخش، تشکیل شد و در سال ۱۳۲۶ هم اولین صعود زنان به قله دماوند با ارتفاع ۵۶۷۱ متر انجام گرفت.
نخستین رویدادهای ورزشی در شاخه بانوان به بعد از سال 1332و به دوران پهلوی دوم مربوط میشود. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران وقفهای در ورزش بانوان ایجاد شد و در ادامه هم جنگ تحمیلی موانعی را پیش روی ورزش در ایران برای زنان و مردان قرار داد، اما به مرور و با استقبال بانوان از ورزش، شاهد درخشش بانوان در تمامی رشتههای ورزشی هستیم .
این روزها با سربلندی میتوانیم از درخشش بانوان در بازیهای آسیایی به ایران اسلامی ببالیم.