غذاهای فصل هزار رنگ تهران از دیروز تا امروز
لبو داغ و شلغم تازه، بزن که سرما نخوری!
پروانه بهرام‌نژاد
ناگفته پیداست که ورود به هر فصلی با تغییرات آب و هوایی همراه است؛ برای همین در پاییز هم سرماخوردگی و آنفلوآنزا بیشتر شیوع پیدا می‌کند، اما از قدیم راهکارهایی برای جلوگیری از بروز بیماری‌ها وجود داشته که یکی از آنها انتخاب غذاها و خوراکی‌های مناسب هر فصل است. در تهران قدیم هم این فصل غذاهایی حتی در معابر عرضه می‌شد که هنوز هم گاه در برخی محدوده‌ها می‌توان آنها را خرید و خورد.
سیب‌زمینی و تخم‌مرغ پخته
سیب‌زمینی و تخم‌مرغ پخته به جای سیب‌زمینی سرخ کرده یکی از غذاهای مناسب فصل پاییز است؛ برای همین یکی از خوشمزه‌ترین و مقوی‌ترین غذاهای خیابانی تهران محسوب می‌شود که همراه با نمک، فلفل، ادویه تند، گاهی گوجه، کره و خیار سرو می‌شد. فروشنده‌ها تخم‌مرغ و سیب‌زمینی‌ها را در قابلمه‌های بزرگ مسی مجزا نگه می‌داشتند و به مراکز پر‌‌ترددی مانند سینماها، پارک‌ها و پایانه‌های حمل‌ونقل می‌بردند.
باقالی پخته
باقالی‌های پخته داغ داغ در ظرف‌های بزرگ با ادویه‌های مخصوص مانند فلفل قرمز و گلپر ازجمله خوراک‌های خیابانی بود که آن زمان بسیار طرفدار داشت. اوج فروش باقالی‌فروش‌ها در فصل سرما بود و به نوعی یک روز مردم بدون خوراکی‌هایی از این دست سر نمی‌شد. به اعتقاد برخی از قدیمی‌ها، چرخی‌های باقالی‌فروش امروزی نماد و نشانی از حال و هوای آن سال‌هاست.
لبو یا شلغم پخته
شلغم می‌تواند در روزهای پاییزی جانشین مناسبی برای تربچه و کلم باشد؛ به همین دلیل در تهران قدیم به محض سرد شدن هوا لبوفروش‌ها یا شلغم‌فروش‌ها با گاری‌های مخصوص خود به خیابان‌ها می‌آمدند. گاری لبوفروش‌ها طوری بود که زیر مجمع آن را با زغال یا وسایل گرمایشی گرم نگه می‌داشت تا لبوها سرد نشوند و آرام آرام مغز پخت‌شوند.
آش
یکی از غذاهای مناسب فصل پاییز انواع سوپ و آش است که در کشور ما تنوع غذایی سوپ و آش کم نیست. در گذشته و در فصل سرما هم بسیاری از فروشندگان دوره‌گرد آش خانگی تهیه کرده و آنها را در دیگ‌های بزرگ حمل می‌کردند. این دیگ‌ها به‌گونه‌ای بود که آش سرد نشود. فروشنده در کنار کاسه‌های گود، در ظرف‌های جداگانه‌ای کشک، سیر‌داغ، پیاز داغ و نعناع داغ می‌ریخت.
در همینه زمینه :
