نفت ایران روی آب نمی‌ماند

میزان ذخایر نفتی شناور روی آب ایران از 60میلیون بشکه در ابتدای دولت سیزدهم به تقریباً صفر رسیده؛ درحالی‌که در این بازه زمانی، میزان تولید نفت ایران نیز 1.1میلیون بشکه افزایش یافته است. به گزارش همشهری، آمارهای بین‌المللی نشان می‌دهد: صادرات نفت ایران رونق گرفته و در شهریورماه با افزایش حدود 40درصدی نسبت به فصل بهار، به بیش از 1.7میلیون بشکه در روز رسیده است. در این شرایط، باوجود افزایش 1.1میلیون بشکه تولید نفت، به‌تدریج ذخایر نفتی روی آب هم به فروش رفته است.

روایت خارجی‌ها از موفقیت نفتی
با بازگشت تحریم‌های نفتی آمریکا از نوامبر سال 2018، صادرات نفت ایران افت چشمگیری پیدا کرد و این موضوع باعث شد که ذخایر نفتی روی آب ایران افزایش یابد، زیرا در آن برهه ایران نفت تولید می‌کرد، ولی در فروش آن با مشکل مواجه بود. طبق آمار مؤسسه کپلر، تا قبل از‌ماه آگوست2021 و روی کارآمدن دولت سیزدهم، ذخایر نفتی روی آب شناور ایران تا حدود 60میلیون بشکه نیز پیش رفت، اما با تغییرات سطوح مدیریتی وزارت نفت، این ذخایر شناور روی آب روند کاهشی پیدا کرد.
البته روند تغییرات ذخایر نفت روی آب ایران از آگوست2021 تا آگوست2022 محسوس نبود و کمتر از 10میلیون بشکه کاهش یافت اما از آگوست2022 به ناگهان شیب فروش ذخایر نفتی ایران صعودی شد، به‌گونه‌ای که در آگوست سال2023 این رقم به نزدیک صفر رسید.

روند افزایش تولید نفت
در 2سال گذشته علاوه بر فروش ذخایر شناور روی آب ایران، تولید نفت کشور نیز افزایش یافته است. محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به روند صعودی تولید نفت ایران به فارس، گفت: «تولید نفت ایران در ابتدای دولت سیزدهم 2.2میلیون بشکه در روز بود و اکنون به حدود 3.3میلیون بشکه در روز افزایش یافته است». جواد اوجی، وزیر نفت نیز در ابتدای شهریورماه سال‌جاری از رسیدن تولید نفت به 3.3میلیون بشکه خبر داده بود. بدین‌ترتیب از 2سال گذشته علاوه بر فروش 60میلیون بشکه روی آب ایران، به میزان 1.1میلیون بشکه نیز به تولید نفت ایران افزوده شده است.
البته تأثیر این اتفاقات خود را در رقم صادرات نفت ایران نیز به‌وضوح نشان داده است. طبق آمار تانکر ترکرز صادرات نفت ایران رونق گرفته و در‌ماه آگوست و سپتامبر حدود 40درصد از 3ماهه سال2023 بیشتر شده و به بیش از 1.7میلیون بشکه در روز رسیده است.

گشایش نفتی در سایه 176تحریم جدید
افزایش تولید و صادرات نفت ایران در حالی رقم خورد که دولت بایدن در 2سال اخیر بر تحریم‌های نفتی علیه فروش نفت و پتروشیمی ایران افزوده است. براساس آمارها، شیب کاهشی ذخایر نفتی شناور ایران از آگوست2022 تشدید شده است؛ درحالی‌که از این ماه، وزارت خزانه‌داری آمریکا (تصویر 3) 176تحریم بر شبکه فروش نفت ایران شامل نفتکش‌ها، شرکت‌ها و افراد اعمال کرده است.
جواد اوجی، وزیر نفت نیز دراین‌باره با اشاره به افزایش صادرات نفت ایران گفته بود: «ادعا می‌کنند که آمریکا به ایران برای فروش محصولات نفتی چراغ سبز نشان داده، اگر اینطور است، پس چرا مدام نفتکش‌های ایران را توقیف و شرکت‌های ایرانی را تحریم می‌کنند تا نفت نفروشیم. نخیر دوستان؛ آمریکایی‌ها نمی‌توانند جلوی مهندسان نفت ایران را بگیرند. یک زمانی آنها تعیین تکلیف می‌کردند که ایران چقدر نفت تولید کند ولی آن دوران دیگر گذشته است.»
در دولت سیزدهم ابتکارات جدیدی برای فروش نفت ایران در شرایط تحریم رقم خورده است که ازجمله آنها می‌توان به بازارسازی نفت در پالایشگاه‌های فراسرزمینی اشاره کرد.