درخشش در فضا با «هدهد» و «کوثر»

زهرا خلجی-روزنامه‌نگار

2 ماهواره خصوصی ایرانی به‌زودی به فضا پرتاب می‌شوند. شرکت دانش‌بنیان خصوصی سازنده ماهواره‌های «هدهد» و «کوثر» درحال انجام تست‌های نهایی است تا در آینده‌ای نزدیک این ماهواره‌ها که یکی سنجشی و دیگری اینترنت اشیاست را به مدار بفرستد. حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران در بازدید از این شرکت در جریان آخرین وضعیت ماهواره‌ها قرار گرفت.

ورود خصوصی‌ها به حوزه فضایی
حضور شرکت‌های خصوصی در حوزه صنعت هوایی کشور می‌تواند در مسیر توسعه این صنعت راهگشا باشد. مقامات فضایی کشور نیز بارها اعلام کرده‌اند از همکاری با دانش‌بنیان‌ها استقبال می‌کنند. حضور حسن سالاریه و مدیران ارشد سازمان فضایی ایران در شرکت خصوصی امید فضا نشانه همین حمایت و استقبال است. سالاریه در جمع مدیران این شرکت، با بیان اینکه صنعت فضایی ایران در 2سال اخیر با سرعت خوبی در حال پیشرفت است، گفت: «از سال گذشته که مقام معظم رهبری شعار سال را حمایت از دانش‌بنیان‌ها معرفی کردند، سازمان فضایی ایران برنامه مدونی برای عملی کردن این شعار تهیه کرد که راهبردهای کلی آن در برنامه ۱۰ساله فضایی نیز قید شده است. تاکنون چند قرارداد خوب با دانش‌بنیان‌ها بسته شده است که شرکت امید فضا یکی از آنهاست.

اولین ماهواره خصوصی
طراحی و ساخت ماهواره سنجش از دور کوثر با همکاری چند شرکت دانش‌بنیان دیگر و با حمایت معاونت علمی ریاست‌جمهوری انجام شده و حالا در مراحل تست نهایی قرار دارد. این ماهواره در واقع نخستین ماهوراه بخش خصوصی کشور است. کمتر از یک سال دیگر پرتاب موفق این ماهواره به فضا انجام خواهد شد و تا سال۱۴۰۴ ایران به فناوری تصویربرداری در مدار ۵۰۰کیلومتری سطح زمین و عملیات تصویربرداری کشاورزی خواهد رسید. ماهواره «هدهد» نیز که یک ماهواره مخابراتی و اینترنت اشیاء است دومین محصول شرکت امید فضاست که به کنترل دستگاه‌های هوشمند کمک می‌کند. ماهواره اینترنت اشیاء با خاصیت انجام امور مخابراتی و کنترل هوشمند یک ماهواره 4کیلوگرمی با عمر مداری 4سال و ارتفاع مداری 500کیلومتر است.

کاربرد ماهواره‌های سنجشی و مخابراتی
اینترنت اشیاء که به اختصار IOT نامیده می‌شود، دنیایی از فناوری هوشمند است که تقریبا بر تمام جنبه‌های اجتماعی تأثیر می‌گذارد. ماهواره‌های مناسب برای کاربردهای اینترنت اشیاء معمولا در مدار LEO قرار می‌گیرند. نمونه‌هایی از استفاده از اینترنت اشیاء ماهواره‌ای را می‌توان در تمامی بخش‌های صنعت از کاربردهای دریایی گرفته تا کاربردهای ماشین به ماشین در حمل‌ونقل، کشاورزی، نفت و گاز، آب و برق و ساخت‌وساز و بسیاری موارد دیگر یافت. اما ماهواره‌های سنجش از راه دور در بحث پایش زمینی از فضا کاربرد دارد. با توجه به اینکه سرعت گردش ماهواره در مدار بسیار بالاست و تقریباً در ارتفاع پایین حدودا ۵۰۰کیلومتر قرار می‌گیرند، این ماهواره طی هر ۶۰ تا ۱۰۰دقیقه، زمین را یک‌بار پیمایش می‌کند. بنابراین با کمک این ماهواره، تصاویر بسیار به‌روز، دقیق و در لحظه‌ از سطح زمین ثبت می‌شود. کاربرد‌های مختلف ازجمله پایش مخاطرات طبیعی، برآورد سطح زیرکشت محصولات کشاورزی، پایش مرزها، ترافیک جاده‌ای، دریا‌ها و بنادر، پایش منابع آبی و اکتشافات معدنی از این کلاس ماهواره‌ها برمی‌آید.