رده‌بندی برترین صادرکنندگان جهان

از میان همه کشورها، صادرات 11اقتصاد بزرگ در جهان بیش از کل صادرات سایر کشورها بوده و در صدر این فهرست 11گانه، کشور چین برای چهاردهمین سال متوالی موفق به حفظ جایگاه اول شده است. در سایه تکامل تجارت بین‌المللی و جهانی‌شدن تجارت و تولید و همچنین در نتیجه پیشرفت سریع فناوری در ۲۰سال گذشته، ارزش تجارت جهانی روزبه‌روز در حال شکستن رکوردهای جدید است و کشورهای مختلف در حال ترقی و افزایش ارزش تجارت خارجی خود هستند؛ اما نکته جالب اینکه از 14سال پیش، باوجود همه تغییراتی که در اقتصاد جهانی رخ داده، جایگاه نخست چین در صادرات محفوظ مانده و این کشور همچنان عنوان کارخانه جهان را حفظ کرده است.

جهش 300درصدی صادرات جهانی در 20سال
به گزارش همشهری به نقل از اتاق ایران، در سال گذشته میلادی، ارزش کل صادرات کالایی در جهان به ۲۵هزار میلیارد دلار رسیده که 300درصد بیشتر از تجارت جهانی در سال2002 میلادی است. رده‌بندی کشورها براساس ارزش صادرات در سال2022 حاکی از تداوم نابرابری مشهود میان ارزش صادراتی کشورهاست؛ به‌گونه‌ای که بیش از نیمی از صادرات جهان فقط توسط 11کشور انجام شده و مابقی کشورها حدود 48درصد صادرات را به‌خود اختصاص داده‌اند.

چین هنوز «کارخانه جهان» است
براساس داده‌های سازمان تجارت جهانی (WTO)، فهرست برترین کشورهای صادرکننده جهان براساس میزان صادرات شامل 2بخش نابرابر است. در یک بخش، ۱۱صادرکننده بزرگ جهان قرار دارند که در سال گذشته میلادی 12.8هزار میلیارد دلار کالا صادر کرده‌اند و در بخش دوم، سایر کشورها قرار می‌گیرند که مجموع صادرات آنها برابر 12.1هزار میلیارد دلار بوده و درمجموع 48.4درصد از صادرات جهانی را به‌خود اختصاص داده‌اند. در فهرست صادرکنندگان بزرگ جهان، چین که از سال۲۰۰۹ تاکنون بزرگ‌ترین صادرکننده کالا در جهان بوده، با 3.6هزار میلیارد دلار معادل ۱۴درصد از کل صادرات جهان، صدر فهرست را حفظ کرده است.

پرفروش‌ترین کالاهای چینی
در سال۲۰۲۲، برترین محصولات صادرشده از چین ازنظر ارزش، انواع تلفن، ازجمله گوشی‌های هوشمند، رایانه‌ها، دستگاه‌های مطالعه نوری ازجمله کتابخوان‌ها، مدارهای یکپارچه، دیودهای انرژی خورشیدی و نیمه‌رساناها بوده‌اند. 2شریک تجاری اصلی چین هم کشورهای همسایه این کشور، یعنی ژاپن و کره‌جنوبی هستند.

مکزیک بزرگ‌ترین شریک تجاری آمریکا
چین تا همین اواخر روابط تجاری قابل‌توجهی با اتحادیه اروپا و آمریکا، دو مورد از بزرگ‌ترین بازارهای کالا در جهان، ایجاد کرده بود. با این ‌حال، تنش‌های ژئوپلیتیکی و تجاری اخیر منجر به از دست دادن موقعیت چین به‌عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری آمریکا در سال۲۰۲۳ شده است. مکزیک اکنون با تبدیل‌شدن به اصلی‌ترین شریک تجاری و بزرگ‌ترین فروشنده کالا به آمریکا، از چین سبقت‌گرفته است. این تغییر در پویایی تجارت، بخشی از تلاش گسترده‌تر آمریکا برای واردات کالا از فواصلی نزدیک‌تر به کشور و کاهش وابستگی به رقبای ژئوپلیتیکی است. آمریکا خود با بیش از ۲هزار میلیارد دلار صادرات در سال، دومین صادرکننده بزرگ کالا در جهان به شمار می‌رود. کانادا بزرگ‌ترین خریدار صادرات آمریکا در سال۲۰۲۲ بود که ۱۷درصد از کل صادرات را به‌خود اختصاص داد و پس‌ازآن مکزیک، چین، ژاپن و بریتانیا قرارگرفته‌اند. عمده‌ترین صادرات آمریکا، نفت تصفیه‌شده، گاز نفتی، نفت خام، خودرو و مدارهای یکپارچه است.

آسیا در صدر
از منظر منطقه‌ای، آسیا با بیش از ۳۶درصد از کل صادرات جهان، تسلطی مسلم بر بازار تجارت جهانی دارد و پس‌ازآن اروپا با ۳۴درصد در رتبه دوم قرارگرفته است. درحالی‌که محصولات تولیدی و فناوری جزو صادرات اصلی کشورهای آسیایی، اروپایی و آمریکای شمالی به شمار می‌رود، کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی بیشتر کالاهایی مانند نفت، طلا، الماس، کاکائو، چوب و فلزات گرانبها را صادر می‌کنند.

عصر جدید عقب‌گرد از جهانی‌شدن
تجارت بین‌الملل در آغاز قرن بیست‌ویکم به‌شدت رشد کرد و از 15.6هزار میلیارد دلار در سال۲۰۰۱ به 40.7هزار میلیارد دلار در سال۲۰۰۸ رسید؛ اما از آن زمان تاکنون سیاست‌های تجاری حمایتی مانند مالیات بر کالاهای خارجی و سهمیه واردات ۶۶۳درصد افزایش‌یافته است. درنتیجه، سهم تجارت جهانی از تولید ناخالص داخلی که در سال۲۰۰۸ به اوج خود رسیده بود، رو به کاهش گذاشته است. باوجود کاهش وابستگی متقابل و یکپارچگی بسیاری از کشورها در دوران پس از کرونا، صادرات جهانی همچنان بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ روندی رو به رشد داشته و براساس داده‌های بانک چندملیتی استاندارد چارتر، با رشد ۷۰درصدی تا سال۲۰۳۰ به 29.7هزار میلیارد دلار خواهد رسید.