نبرد با خشکسالی در «سیریک»

محمود مولایی- روزنامه‌نگار

طرح مقابله با اثرات خشکسالی با همکاری کشور ژاپن در شهرستان سیریک استان هرمزگان از ابتدای مهر1402 اجرا شد و تا پایان آبان هم ادامه خواهد داشت. مطالعه‌های این طرح بین‌المللی با مشارکت فدراسیون صلیب سرخ، کشور ژاپن و هلال احمر از تیر امسال کلید خورد تا در نهایت، طبق نیازسنجی‌ها از وضعیت خشکسالی و تنش آبی در سطح استان، شهرستان سیریک برای اجرای این طرح بین‌المللی انتخاب شود. 17روستا در این شهرستان با یک‌هزار خانوار برای اجرای این طرح انتخاب شده‌اند که قرار است طی‌ آن درباره رفع بی‌آبی، مقابله با خشکسالی، اشتغال‌زایی، بهداشت و درمان و... آموزش ببینند.

دسترسی به آب آشامیدنی
«گناری» یکی از 17روستایی است که در حال حاضر خدمات‌رسانی به آن در حال انجام است. «ابراهیم حیدری»، اهل این روستا به همشهری گفت: «تیر امسال فرم نظرسنجی بین اهالی روستای گناری توزیع شد. در این فرم به موضوع خشکسالی، وضعیت معیشت اهالی روستا و... اشاره شده بود. پس از آن ‌دوره‌هایی مانند پیشگیری از معلولیت و تغییرات اقلیمی را در قالب کلاس در سطح روستا برگزار کردند.»
او ادامه داد: «همین چند وقت پیش نیز به‌صورت رایگان اهالی روستا را ویزیت کردند که پزشک‌های متخصص مختلفی حضور داشتند و حتی به‌صورت رایگان دارو در اختیار بیماران قرار دادند.»  حیدری با اشاره به مشکلات اهالی روستا تأکید کرد: «شاید باور نکنید، اما 2 ‌ماه یک‌بار آب آشامیدنی به روستای گناری می‌رسید، اما حالا یک‌سری روستاها لوله‌کشی شده و خوشبختانه آب آشامیدنی هم زودتر به روستا می‌رسد. از آنجا‌ که با مرکز سیریک فاصله زیادی داریم، به آب آشامیدنی به سختی دسترسی پیدا می‌کردیم و الان وضعیت بهتر شده است.»‌

مشارکت ژاپنی‌ها
بازسازی و نوسازی تجهیزات آبرسانی به روستا‌های سیریک، برگزاری دوره‌های آموزشی با محور‌های آمادگی در برابر مخاطرات طبیعی، آمادگی در برابر تغییرات اقلیمی، دوره پیشگیری از سوانح، دوره پیشگیری از معلولیت‌ها و آموزش کمک‌های اولیه از اقدامات صورت‌گرفته در این طرح است. همچنین آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، آموزش‌های آگاه‌سازی در زمینه مصرف بهینه آب و برق، صید‌های فصلی، ارائه کمک‌های معیشتی و ارائه خدمات بهداشتی و درمانی نیز در دستور کار قرار دارد. فرماندار شهرستان سیریک با تأیید این خبر به همشهری گفت: «پروژه مقابله با خشکسالی و تغییرات اقلیمی با مشارکت مردم ژاپن، صلیب سرخ و جمعیت هلال احمر کشور اجرا شده است. نخستین اقدام شناسایی روستاهای هدف بود که 17روستا با جمعیتی بیش از یک‌هزار خانوار انتخاب شدند. یک فرم نیازسنجی در اختیار این خانوارها قرار دادیم و اقدام بعدی در 3حوزه اتفاق افتاد؛ آموزش، آبرسانی و تامین ابزار معیشتی در راستای کارآفرینی. همچنین در حوزه درمان نیز تیم‌های پزشکی را به این روستاها دعوت کردیم.»‌
محمدرضا پاکروان ادامه داد: «در شرق هرمزگان و شهرستان سیریک با تنش آبی مواجه هستیم و قرار شد به بحث لوله‌کشی و تعویض شبکه‌های داخلی که در روستاها فرسوده شده بودند، ورود کنیم.»
او یادآور شد: «هرمزگان و شهرستان سیریک دریامحور هستند و ما نوار ساحلی را در روستاها داریم، اما در عین حال بخشی دیگر کوهستانی است و به همین دلیل، در حوزه معیشت کشاورزی، دامپروری و فعالیت‌های خرد برای بانوان مانند خیاطی و گلدوزی در دستور کار قرار گرفته است.» فرماندار شهرستان سیریک عنوان کرد: «در حوزه پزشکی، امکانات رادیولوژی، ارتوپدی، متخصص کودکان و متخصص زنان فراهم شد تا با همکاری جمعیت هلال احمر کشور، صلیب سرخ و مشارکت مردم ژاپن این اقدامات صورت بگیرد.»

اقتصاد دریامحور
به‌گفته فرماندار شهرستان سیریک، در اجرای طرح بین‌المللی، اولویت مقابله با خشکسالی است. پاکروان در این‌باره گفت: «در یک سال و نیم گذشته جمعیت هلال احمر کشور برنامه نذر آب را در شهرستان سیریک اجرا کرد و در ادامه این طرح، مقابله با خشکسالی را در برنامه خود قرار دادیم. درست است که سیریک یک شهر ساحلی است، اما اهالی این شهرستان با تنش آبی مواجه هستند. این منطقه اراضی کشاورزی بسیاری دارد و متأسفانه منابع آبی چندانی نداریم. تنها آب‌شیرین‌کن در چاهک‌هاست که مورد استفاده اهالی روستاها قرار می‌گیرد؛ برای همین‌ مقابله با خشکسالی اولویت نخست در اجرای این طرح  محسوب می‌شود.»
او ادامه داد: «اولویت بعدی معیشت و وضعیت درمان اهالی روستاهاست. شهرهای ساحلی آسیب‌های اجتماعی مانند مشاغل کاذب را به همراه دارد. اکنون دولت درنظر دارد که در این منطقه اقتصاد دریامحور را پیاده کند و خوشبختانه بندر سیریک یک بندر 86هکتاری است و در حال حاضر هم وضعیت مناسبی دارد به‌طوری که بندر سیریک در فهرست گمرک ایران قرار دارد.»
فرماندار سیریک عنوان کرد: «باید در راستای اقتصاد دریامحور با همکاری مردم ژاپن آموزش صیادی، صید و در اختیار گذاشتن ادوات صیادی به جامعه صیادان این روستاها کمک کنیم.‌ در مناطق پشت‌کوه یا کوهستان شهرستان سیریک که خارج از نوار ساحلی است، سعی کردیم دامداری را رونق دهیم و با در اختیار گذاشتن چرخ‌خیاطی به بانوان به اشتغال‌زایی این عزیزان کمک کنیم. همچنین کشاورزی و بنایی را در این روستاها رونق بخشیدیم تا مشکل معیشتی نداشته باشند.»
پاکروان اضافه کرد: «از آنجا که خیاطی، گلدوزی و... نیاز به آموزش بیشتری دارد، از هلال‌احمر کشور درخواست کردیم تا پایان آبان‌ماه اجرای طرح ادامه پیدا کند تا آموزش‌های لازم ارائه شود.»



مکث
جامعه هدف
فرماندار شهرستان سیریک معتقد است روستاهای جامعه هدف این طرح در مناطق دوردست شهرستان سیریک و در واقع مرزنشین هستند که کمترین دسترسی را به امکانات پزشکی دارند.  او ادامه داد: «این اهالی از نظر مالی هم در شرایط نامناسبی قرار دارند به‌طوری‌که شاید تا ماه‌ها نمی‌توانستند به پزشک مراجعه کنند. همچنین با توجه به خشکسالی، هلال احمر کشور اجرای این طرح را به هرمزگان پیشنهاد دادند و در نهایت تصمیم بر این شد که به وضعیت روستاهای شهرستان سیریک رسیدگی شود. با اجرای این طرح، یک‌سری بیماری‌ نادری که اهالی روستا از آن اطلاع نداشتند، اکنون با کادر درمان به آن رسیدگی می‌شود.»
روستای «سرزه» هم یکی از روستاهای جامعه هدف در شهرستان سیریک محسوب می‌شود. «عبدالله‌ دوستعلی‌زاده» از اهالی این روستا که خودش فرهنگی است به همشهری گفت: «خوشبختانه پروژه مقابله با خشکسالی و تغییرات اقلیمی در 17روستا در حال انجام است. این طرح در چند قالب اجرا می‌شود که بحث آبرسانی به روستاها، تامین ابزار معیشت با اهدای چرخ خیاطی، لوازم صیادی و دامداری از مهم‌ترین آنهاست. آموزش در 2مرحله در روستاها صورت گرفت که اول آموزش با موضوع تغییرات اقلیمی بود و مرحله دوم آموزش آگاه‌سازی در مورد مصرف بهینه آب، برق و همچنین پیشگیری از معلولیت بود.» او ادامه داد: «یک تیم متخصص پزشکی همراه با داور اقدام به خدمات رایگان کردند و تا آبان نیز این تیم در روستاها حضور خواهند داشت.» در این طرح ۱۲کادر پزشکی متخصص شامل روانپزشک، زنان و زایمان،
چشم پزشک، متخصص داخلی، قلب، ارتوپد، اطفال، جراحی عمومی، پزشک عمومی، مامایی، اورژانس، داروخانه و سونوگرافی برای 2 هزار نفر خدمات رایگان درمانی ارائه کردند. دوستعلی‌زاده درباره شرایط روستای سرزه نیز گفت: «در روستای سرزه 2مرحله آموزش صورت گرفت و در 2 مرحله نیز تیم پزشکی به روستا آمدند. همچنین چرخ خیاطی و دام نیز به اهالی اهدا و در خود روستا لوله‌کشی و قرار دادن مخزن آب انجام شد.»