احترام به فرهنگ میزبانان اربعین

رابعه تیموری- روزنامه‌نگار

 حضور در محیط فرهنگی جدید نیازمند داشتن اطلاعات حداقلی از ارزش‌های آن محیط است، مخصوصا اگر این محیط یک کشور دیگر باشد. ایام اربعین  یکی از این مواجهه‌ها برای فرهنگ ایران و عراق است که دانستن خرده فرهنگ‌ها این تعامل را سازنده‌تر می‌کند. حجت‌‌الاسلام حمید احمدی
 رئیس کمیته فرهنگی آموزشی اربعین این گلایه‌ها را ناشی از تفاوت‌های فرهنگی مردم ایران و عراق و کم اطلاعی مردم 2کشور از فرهنگ یکدیگر می‌داند. او این ناآگاهی را سبب بروز تعارضات فرهنگی عنوان می‌کند و معتقد است فعالیت‌هایی مانند آموزش زائران در کاهش تعارضات و سوءتفاهم‌ها نقش اساسی دارد. در گزارش زیر بخشی از توصیه‌های حجت‌الاسلام حمید احمدی و زهرا کثیری برای زائران اربعین را می‌خوانید که به آنها کمک می‌کند با میزبانان عراقی خود ارتباط نزدیک‌تر و صمیمانه‌تری برقرار کنند. زهرا کثیری، مترجم زبان عراقی و فعال فرهنگی در حوزه اربعین است.

اسکان در خیابان ناپسند است
دقت در انتخاب محل اتراق و استراحت بانوان، توصیه حجت‌الاسلام حمید احمدی به زائران است. او می‌گوید: «بانوان عراقی به‌دلیل اینکه همسرانشان عموما در موکب‌ها مشغول کار هستند، به تنهایی به پیاده‌روی می‌روند اما سفر خود را مدیریت کرده و فقط در چادرهای مخصوص بانوان اقامت می‌کنند. عراقی‌ها نمی‌پسندند که خانم‌ها در جاهایی اسکان داشته باشند که در معرض رفت‌وآمد است و یا در خیابان اتراق کنند. در این زمینه باید به فرهنگ حاکم بر عراق احترام گذاشت.» رئیس کمیته فرهنگی آموزشی اربعین به تفاوت آداب و رسوم سرو و صرف غذا میان ایرانی‌ها و عراقی‌ها اشاره می‌کند.

با فرهنگ یکدیگر آشنا شویم
او به لزوم آشنایی زائران ایرانی و موکب‌داران عراقی از آداب و اصول فرهنگی 2ملت اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «مسئله‌ای که در ایران زیاد مطرح می‌شود این است که زائران عراقی به موکب‌های ایرانی‌ نمی‌آیند؛ این امر به این دلیل اتفاق می‌افتد که مردم عراق خود را میزبان می‌دانند و ما را میهمان و به همین دلیل به موکب‌های ایرانی نمی‌آیند. مردم عراق معتقدند نباید صاحبخانه در موکب میهمان بخوابد.» او برپایی موکب‌های مشترک را لازم می‌داند و توضیح می‌دهد: «اگر ما می‌خواهیم همه زائران ازجمله عراقی‌ها به موکب‌های ایرانی بیایند، باید به سمت برپایی موکب‌های مشترک برویم.»

کادوهای محبوب عراقی‌ها
زهرا کثیری، کارشناس زبان عراقی  نیز برای کاهش سوءتفاهم‌های فرهنگی میان زائران و میزبانان پیاده روی اربعین توصیه‌های خاصی دارد. او از محبوبیت سوغاتی‌های خاص شهر مشهد نزد مردم عراق می‌گوید و توضیح می‌دهد: «مردم عراقی از دریافت هدایای متبرک مشهدالرضا(ع) خیلی خوشحال می‌شوند و بهتر است زائران ایرانی هدایایی مانند زرشک، زعفران، تسبیح و... را همراه داشته باشند تا زمانی که میهمان خانه عراقی‌ها هستند، با اهدای این وسایل از میهمان‌نوازی آنها قدردانی کنند.»

کمی تعارف کنید
این کارشناس زبان عراقی تعارفات کلامی مرسوم نزد ایرانیان را از گفتار رایج و محبوب عراقی‌ها ذکر می‌کند و می‌گوید: «اگر زائران از موکب‌داران عراقی تقاضایی دارند، بهتر است آن را بی‌مقدمه بازگو نکنند و سر حرف را با کلماتی که نشان‌دهنده تواضع میهمان است باز کنند. مثلا اگر می‌خواهند آدرس و نشانی از آنها بپرسند، پیش از سؤال خود الفاظ دعایی رایجی مانند« سلام علیکم»، «الله یحفظکم»، «رحم‌الله والدیکم» و یا «جزاک‌الله خیراً» را به‌کار ببرند و لفظ «بلازحمه» را پیش از بیان خواسته‌های خود استفاده می‌کنند.