پرواز با کاپیتان روبات

زهرا خلجی-روزنامه‌نگار

استفاده از  هوش مصنوعی در صنعت هوایی اتفاق جدیدی  به نظر نمی‌رسد . حالت اتوپایلوت یا خلبان اتوماتیک در هواپیماها یک ویژگی قدیمی است که با هوش مصنوعی عمل می‌کند. اما توسعه این فناوری تازگی‌ها به طراحی یک روبات برای جانشینی کامل یک خلبان انجامیده است. حافظه این روبات به قدری است که می‌تواند تمام نمودارهای ناوبری را به‌خاطر بسپارد؛ کاری که برای خلبانان انسانی غیرممکن است. با این روبات نیازی به تغییر هواپیماها نیست و این جایگزین انسانی می‌تواند روی همان صندلی خلبان‌های قدیمی بنشیند.

روبات‌ها در آسمان
هم هوش مصنوعی و هم فناوری روباتیک در سال‌های اخیر پیشرفت‌ها‌ی چشمگیری داشته‌‌اند، به این معنی که بسیاری از مشاغل انسانی احتمالا به‌زودی تحت‌الشعاع این فناوری در زمین و حتی در آسمان قرار خواهد گرفت. اخیرا تیمی از مهندسان و محققان مؤسسه علوم و فناوری پیشرفته کره در حال توسعه یک روبات انسان نما هستند که می‌تواند بدون نیاز به تغییر کابین خلبان؛ هواپیما را پرواز دهد. دیوید شیم، دانشیار مهندسی برق در KAIST گفت: این روبات به نام Pibot یک روبات انسان ‌نما است که می‌تواند با دستکاری تمام کنترل‌های کابین خلبان که برای انسان‌‌ها طراحی شده است، یک هواپیما را درست مانند یک خلبان انسان هدایت کند. این روبات می‌تواند با استفاده از فناوری کنترل با دقت بالا، بازوها و انگشتان خود را کنترل کند تا ابزار پرواز را به طرز ماهرانه‌ای به‌کار بگیرد، حتی در هنگام  لرزش شدید در هواپیما.

پرواز انواع هواپیما با یک کلیک
انسان‌ها می‌توانند هواپیماهای زیادی را پرواز دهند، اما توانایی پرواز با هواپیماهای مختلف برای یک نفر نیاز به گذراندن دوره و گرفتن مدرک مخصوص پرواز مدل خاصی از هواپیما دارد. با روبات خلبان، اگر پیکربندی هواپیما به‌صورت فردی آموزش داده شود، به سادگی و با کلیک کردن هر نوعی از هواپیما، می‌تواند آن را به پرواز درآورد.« پیبات» به لطف پیشرفت‌‌های اخیر در مدل‌‌های زبان بزرگ، کتابچه‌های راهنما که در اصل برای انسان نوشته شده بود را می‌‌فهمد و به‌خاطر می‌‌سپارد و در زمان لازم استفاده می‌کند. همچنین می‌تواند یک مسیر ایمن را در زمان واقعی براساس وضعیت هواپیمای هوابرد محاسبه کند. این روبات در حال حاضر از ChatGPT استفاده می‌کند، اما تیم تحقیقاتی آن در حال توسعه و آزمایش مدل زبان طبیعی منحصر به این روبات است تا Pibot بتواند بدون اتکا به اتصال اینترنت، درخواست‌‌ها را انجام دهد. این مدل زبان اختصاصی، اطلاعات منحصراً به خلبانی را کنترل می‌کند که در یک کامپیوتر کوچک قابل حمل در هواپیما ذخیره می‌شود.

فراتر از حوزه هوانوردی
پیبات همچنین می‌تواند به هواپیما متصل شود تا مستقیما با کابین در ارتباط باشد. در حال حاضر این روبات به‌گونه‌ای طراحی شده است که در موقعیت‌های خطرناکی که دخالت انسان ممکن است مفید نباشد، به‌کار گرفته شود. به این ترتیب با کنترل ‌کننده‌های ترافیک هوایی و انسان‌های داخل کابین با استفاده از سنتز صدا ارتباط برقرار کند تا به‌عنوان خلبان یا افسر اول عمل کند. در یک جمله، سازگاری این خلبان فراتر از حوزه هوانوردی است. طراحی روبات انسان نمای Pibot با ارتفاع 160سانتیمتر و وزن 65کیلوگرم به آن اجازه می‌دهد تا به‌طور یکپارچه جایگزین انسان در هر نقشی ازجمله رانندگی اتومبیل، کار با تانک‌ها یا حتی فرماندهی کشتی‌ها در دریا شود. شیم می‌گوید این روبات می‌تواند در هر مکانی که انسان در حال حاضر نشسته و کار می‌کند استفاده شود: انسان ممکن است در هر کاری به‌طور فوق‌العاده کارآمد نباشد، اما ما به‌طور خاص پیبات را طراحی کردیم تا یک شکل انسان‌نما باشد. ما نمی‌توانیم 8بازو و 4چشم داشته باشیم، اما با این حال در بسیاری امور مطلوب عمل می‌کنیم. اما این روبات با تمام این ویژگی‌ها به کمک انسان می‌آید. این روبات هنوز در حال توسعه است و انتظار می‌رود تا سال 2026 تکمیل شود.