گزارش
زنگ اشتغال در کتابخانه‌ها
کتابخانه‌های عمومی به کمک کسبوکارهای کوچک می‌آیند
علی‌الله سلیمی-روزنامه‌نگار
کتابخانه‌های عمومی به‌عنوان مراکز فرهنگی غنی که منابع علمی بسیاری را در اختیار دارند و از سوی دیگر، محلی برای مراجعه جویندگان دانش در عرصه‌های گوناگون هستند، می‌توانند پل ارتباطی مناسبی بین فعالان بازار کار به‌ویژه کسبوکارهای کوچک و منابع علمی موجود در کتابخانه‌های عمومی باشند. در راستای این ظرفیت و امکان بالقوه، همایش بین‌المللی «کتابخانه‌های عمومی و کسبوکارهای کوچک» با هدف شناسایی راهکارها، ایده‌ها، تجربه‌ها، ضعف‌ها، چالش‌ها و چشم‌اندازها برای استفاده از ظرفیت کتابخانه‌های عمومی به‌منظور مشارکت فعال در فضای کسبوکار کشور و فراهم‌آوردن بستری برای توجه به نقش و جایگاه کتابخانه‌های عمومی در رونق‌بخشی اقتصادی با حمایت از اقدامات کارآفرینانه و کسبوکارهای کوچک، با مشارکت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و انجمن علمی ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران در 25 مهرماه سال جاری به میزبانی شهر مشهد برگزار خواهد شد.
جلوه‌های ارتباط کتابخانه با کسبوکار
1 کتابخانه‌های عمومی مهم‌ترین مراکز فرهنگی و آموزشی برای جوامع محلی هستند و می‌توانند به‌عنوان محیط رشد کسبوکارهای کوچک و نوپا عمل کنند.
2 با توجه به شرایط اقتصادی، عامل بیشترین مراجعات به کتابخانه‌های عمومی می‌تواند دریافت اطلاعات مکتوبِ مرتبط با مشاغل و کسبوکارهای کوچک باشد.
3 کتابخانه‌های عمومی می‌توانند به‌عنوان «فضا»ی عمومی برای ایجاد فضای کسبوکارهای کوچک مورد استفاده قرار گیرند. برخی کتابخانه‌ها اتاق‌های کاری را برای دفترهای اجاره‌ای و شرکت‌های نوپا ارائه می‌دهند. این فضاهای نوآورانه، امکاناتی را ارائه می‌دهند که به علاقه‌مندان کسبوکار کمک می‌کند تا بهترین کارایی را از خود نشان دهند.
4کتابخانه‌ها می‌توانند «کارگاه‌های مفید آموزشی» براساس نیاز بالقوه منطقه در کتابخانه برگزار کنند.
5 کتابخانه‌ها به مؤسسات کسبوکار کمک می‌کنند تا الگوهای مستند خود را پیدا کنند؛ مثلا برخی کتابخانه‌ها کتاب‌ها و منابع مفیدی ارائه می‌کنند که در تحقیقات مرتبط با کسبوکار مفید هستند.
6 مؤسسات کسبوکار می‌توانند با مرتبط شدن به کتابخانه‌ها و راهنمایی کتابداران، در بازاریابی محصولات خود بهتر عمل کنند.
7 کتابخانه‌ها تلاش می‌کنند با محلی‌شدن کسبوکارها و فروشگاه‌های حرفه‌ای، به کمک افراد متقاضی کسبوکار و نوآور بیایند.
تغییر نگاه سنتی به کتابخانه‌ها
امروزه نگاه سنتی به کتابخانه‌ها در ایران و دنیا تغییر کرده و کتابخانه فقط سالن مطالعه و مخزن نیست؛ یکی از کارکردهای کتابخانه‌ها این است که برای مطالعه کتاب استفاده شود و علاوه بر این دارای بخش کودک و نوجوان، کارگاهی و کاربازی، دیداری و شنیداری، گالری، سالن مطالعه اختصاصی و گروهی و کلاس‌های آموزشی باشد.
راه‌های حمایت کتابخانه‌های عمومی از کسبوکارهای کوچک
کتابخانه‌های عمومی علاوه بر منابع گزینش شده و مهمی که در این مراکز درباره کسبوکارهای کوچک دارند و می‌توانند آنها را در اختیار کارآفرینان قرار بدهند، نقش مهمی هم در توانمند‌سازی کارآفرینان ایفا می‌کنند. کتابخانه‌های عمومی می‌توانند حلقه واسط و ارتباطی خوبی برای افرادی باشند که می‌خواهند وارد یک کسبوکار کوچک شوند؛ علاوه بر این، کتابخانه‌های عمومی می‌توانند افراد دارای کسبوکارهای کوچک را با مشاوران خبره پیوند دهند یا از نظر پشتوانه حمایتی و مالی، آنها را به اسپانسرهایی که در این زمینه مایل به سرمایه‌گذاری هستند، مرتبط کنند. کتابخانه عمومی پشتوانه مالی برای حمایت از این نوع کسبوکارها را ارائه نمی‌دهد و اساسا حمایت مالی از این نوع کسب‌و کارها جزو وظایف کتابخانه‌های عمومی نیست، اما این مراکز می‌توانند تسهیل‌کننده ارتباط‌دهنده و پیوند‌دهنده اجزای مختلف کسبوکارهای کوچک با یکدیگر باشند. افرادی که در جست‌و‌جوی کسبوکارهای کوچک هستند، افرادی که در فرایند کسبوکارهای کوچک حضور دارند و افرادی که می‌خواهند در ادامه مسیر این کسبوکارها رشد کنند، می‌توانند کتابخانه‌های عمومی را محل مناسبی برای رشد خود در این زمینه بدانند؛ همچنین کتابخانه‌های عمومی می‌توانند منابع، فضای تعامل و گفت‌و‌گو و مشاوره‌های اطلاعاتی دقیقی را از طریق کتابداران در اختیار کارآفرینان قرار دهند و پل ارتباطی میان کارآفرینان و جامعه اطلاعاتی مشابه باشند. آموزش کارآفرینان، ارتباط آنها با سازمان‌های مربوطه و در اختیار گذاشتن منابع و فضای مناسب برای کسبوکار نیز خدمت دیگری است که کتابخانه‌های عمومی می‌توانند به کارآفرینان ارائه کنند.
تقسیم‌بندی کسبوکارها
3دسته در تقسیم‌بندی کسبوکارها تعریف شده که عبارتند از: کسب‌و کارهای بزرگ، متوسط و کوچک و خرد.
کسب‌و کارهایی که زیر 50نفر در آن حوزه فعالیت می‌کنند به‌عنوان کسبوکار کوچک شناخته می‌شوند.
مشاغلی که کمتر از 10نفر در آنها فعالیت می‌کنند، جزو کسبوکارهای خرد هستند. (کسبوکارهای خانگی زیرمجموعه کسب‌و کارهای کوچک هستند.)
فضا و تجهیزات کتابخانه‌های عمومی در خدمت تولید
با تغییرات جوامع، توجه به توسعه اقتصادی، به‌ویژه کسبوکارهای کوچک، بسیار حائز اهمیت است. کتابخانه‌های عمومی با گستره فعالیت محلی می‌توانند نقش پررنگی در توسعه کسبوکارهای محلی و کوچک داشته باشند؛ چراکه هیچ مرکزی به اندازه کتابخانه‌های عمومی نمی‌تواند شناخت خوبی از وضعیت محیط و منطقه خود داشته باشد.
رتبه اول ایران در منطقه از نظر تعداد کتابخانه
در منطقه از نظر تعداد کتابخانه‌ها، کشورمان نخستین است و در رتبه بعدی کشور ترکیه با 1800کتابخانه قرار دارد و همچنین بزرگ‌ترین کتابخانه‌های عمومی جهان اسلام، متعلق به ایران است .
