اختیارات پلیس افزایش یابد
گفتوگو با رئیس فراکسیون خانواده و جمعیت مجلس درباره روند بررسی لایحه عفاف و حجاب در خانه ملت
فاطمه عسگرینیا-روزنامهنگار
صبح روز یکشنبه قرار بود لایحه عفاف و حجاب در صحن علنی بررسی شود با این حال با تقاضای عدهای از نمایندگان پیشنهاد شد این لایحه بر اساس اصل85 قانون اساسی در 2 کمیسیون حقوقی، قضایی و فرهنگی مورد بررسی قرار بگیرد. از وقتی که بررسی لایحه عفاف و حجاب بهعنوان یکی از خواستهای بحق مردم در مجلس شورای اسلامی مطرح شد، مجلس هم رسالت بزرگی بر عهدهاش قرار گرفت. با اینکه برخی تحلیلها این تصمیمگیری مجلس را به عنوان پایانی تلخ برای این لایحه قلمداد کردند اما فاطمه محمدبیگی، نماینده مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی و دبیر فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس شورای اسلامی که بعد از پایان جلسه بررسی لایحه حجاب و عفاف در مجلس شورای اسلامی در روز یکشنبه مهمان روزنامه همشهری بود، درباره این تصمیم گفت: «بررسی لایحه عفاف و حجاب در کمیسیون مشترک این فرصت را میدهد که تمام ایرادات لایحه با مطالعه بیشتر و بهرهگیری از نظر نخبگان کشور رفع شود.» او در ادامه میگوید: «بررسی لایحه عفاف و حجاب براساس اصل85 همچنین این امکان را فراهم میکند که تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به نمایندگی از سایر نمایندگان نسبت به تصمیمگیری درباره لایحه عفاف و حجاب اقدام کنند.»
بهگفته محمدبیگی، با توجه به اینکه روند آغاز بررسی لایحه عفاف و حجاب در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس از قبل انجام شده بود، فعلا این موضوع به کمیسیون حقوقی و قضایی بهعنوان کمیسیون اصلی سپرده شده و کمیسیون فرهنگی بهعنوان کمیسیون فرعی در این زمینه مشغول است.
دغدغه نمایندگان مجلس برای اصلاح لایحه
دبیر فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس شورای اسلامی در ادامه صحبتهای خود از دغدغه نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای اصلاح لایحه عفاف و حجاب میگوید: «ما در روند تصویب و به سرانجام رساندن این لایحه بهنظر تمامی نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیاز داریم. در کنار این مسئله حضور 16نماینده زن در مجلس شورای اسلامی بهرهمندی از نظر این نمایندگان را در بررسی و تصویب لایحه عفاف و حجاب ضروری میکند.» بهگفته این نماینده، قاعده اصل عفاف و حجاب برای حمایت از بنیانهای خانواده و حفظ این بنیان است: «انتظار داریم در مجلس نمایندگان زن منتخب مردم بتوانند دوشادوش برادران خود در مجلس در حوزه بررسی لایحه نقش جدی ایفا کنند.» محمدبیگی در ادامه تأکید میکند: «ما امروز مشغول تصمیمگیری و تعیین تکلیف اساسی برای زنان بهعنوان نیمی از جمعیت کشور هستیم و نمیتوان در این برهه از زمان نقش زنان در مجلس را دستکم گرفت؛ بلکه بر عکس باید نقش فراکسیون زنان و فراکسیون جمعیت و خانواده در بررسی این لایحه بسیار قوی باشد و در کنار اعضای این فراکسیونها حتی باید از نظر کارشناسی حقوقدانها و افراد صاحبنظر هم استفاده کرد. ما حرفهای زیادی برای گفتن داریم که امیدواریم با اخذ حق رأی در کمیسیون بتوانیم حضوری جدی در این زمینه داشته باشیم.»
بررسی لایحه در کمیسیون مشترک
با اینکه عدهای معتقدند بررسی لایحه عفاف و حجاب در کمیسیون مشترک باعث میشود تا این موضوع متولی مشخصی نداشته باشد و نتیجه دلخواه حاصل نشود، دبیر فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس شورای اسلامی معتقد است پیشنهاد کمیسیون مشترک عقلانی است: «لایحه عفاف و حجاب یک لایحه پرماده است که حدود 70ماده دارد و رسیدگی به تمامی این مواد در مجلس و در صحن علنی وقت زیادی را میگیرد. با توجه به اینکه ما در حال حاضر و با توجه به شرایط اقتصادی پیشروی مردم جامعه مسائل ویژهتری را وظیفه داریم در مجلس اولویت قرار دهیم، برنامههایی مثل برنامه هفتم، مسکن خانواده، مسائل اقتصادی و... اینها موضوعاتی است که در حال حاضر در صحن علنی مجلس در حال بررسی است. بنابراین بررسی لایحه عفاف و حجاب در یک کمیسیون مشترک یک تصمیمگیری عاقلانه برای عفاف و حجاب است.» بهگفته او، این کار چند فایده دارد که ازجمله آنها میتوان به بررسی تکتک مواد لایحه با کمک متخصصان و نخبگان اشاره کرد: «در این شرایط ما فرصت بیشتری برای رفع اشکالات لایحه داریم ازجمله این اشکالات میتوان به سطح اختیارات نمایندگان اشاره کرد. در این لایحه باید سطح اختیار پلیس و بسیج و نهادهای مردمی اصلاح شود یا از دیگر اصلاحاتی که باید انجام شود میتوان به موضوع تضعیف آمرین به معروف و نهی از منکر که هنوز در لایحه رنگوبوی آن دیده میشود، اشاره کرد.»
بهگفته محمدبیگی، در لایحه عفاف و حجابی که امروز آماده بررسی و تصویب است، مفاد آموزشی دیده نشده و باید به این موضوع هم توجه شود: «ما تجربه خوبی در بررسی قانون جوانی جمعیت براساس اصل85 داشتیم و همین تجربه خوب باعث شد تا لایحه عفاف و حجاب را هم براساس این اصل مورد بررسی قرار دهیم، البته ممکن است بدیهایی هم داشته باشد یا اعمال سلایقی هم صورت بگیرد که باید سعی کنیم با مدیریت و درایت عالی از چنین مشکلاتی جلوگیری کنیم.»
از تعجیل و شتابزدگی خودداری شود
دبیر فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس شورای اسلامی در ادامه صحبتهای خود میگوید آنچه امروز در بررسی لایحه مهم عفاف و حجاب نیاز داریم، پرهیز از هرگونه شابزدگی و تعجیل است: «هرگونه شتابزدگی در بررسی لایحه میتواند منجر به تصویب مفادی شود که علیه ارزشهای شرعی و اسلامی و انقلابی عمل کند و برعکس ممکن است قوانینی تصویب شود که سختگیری بیش از حد داشته باشد و باعث بروز مشکلات جدیدی شوند. برخی ممکن است بگویند چون جامعه مطالبه دارد باید سریعا تعیین تکلیف شود، اما درست نیست.»
محمدبیگی در ادامه با اشاره به تعدد و تکثر قوانین مصوب در حوزه عفاف و حجاب از سال60 تاکنون میگوید: «16 قانون مصوب مجلس شورای اسلامی درخصوص عفاف و حجاب را داریم؛ از قوانینی که در سال60 پیرامون این موضوع مصوب شده تا قانون حمایت از آمرین به معروف در سال94؛ قوانینی که اگر درست اجرا میشدند، دیگر امروز نیازی به لایحه حجاب نداشتیم. به عقیده من، اجرای قوانین فعلی میتواند ما را از بنبست رهایی دهد.»
حکمرانی زنان و خانواده براساس آیات قرآنی هنوز در قوانین ما پیاده نشده
دبیر فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه حکمرانی زنان و خانواده براساس آیات قرآنی هنوز در قوانین ما پیاده نشده است، میگوید: «در قوانین اخیر اشکالات عمده و اساسی این است که به نقض قوانین قبلی میپردازند.» او در ادامه به آیات قرآن در باب حجاب اشارهای کرده و اظهار میدارد: «در قوانین منبعث از قرآن بیشترین خطاب قرآن در باب حجاب به آقایان است و در نظامسازی قرآنی مراتب عفاف و حجاب، با طبقهبندی تقسیم شده که اول مسئولان جامعه، بعد آحاد جامعه حجاب را رعایت کنند. به عقیده محمدبیگی، تابهحال در پرداخت جنسیتی هم به موضوع عفاف و حجاب خوب عمل نشده و موضوع صرفا زنانه دیده شده است: «در مورد پرداخت تربیت دینی پسران و دختران و غیرتورزی و زیست عفیفانه هم نتوانستهایم موفق عمل کنیم.»
به اعتقاد او، هرچه لایحه با مردم ارتباط بیشتری بگیرد، موفقتر است: «هنوز لایههای مردمی نقش خود را در این لایحه پیدا نکردهاند و این از ابهامات لایحه است.»