جدال بر سر اجرای پروژه گردشگری احداث تلهکابین در جنگل هیرکانی ثبت جهانی شده ناهارخوران ادامه دارد
تلهکابین پرحاشیه در جنگل هیرکانی گرگان
زهرا رفیعی-روزنامهنگار
محاسبات ظرفیت برد اکولوژیکی نشان میدهد که پارک جنگلی ناهارخوران هماکنون دوبرابر ظرفیت خود گردشگر میپذیرد و چند سالی است که شهرداری گرگان بهدنبال اضافه کردن تلهکابین به این پارک است؛ موضوعی که به دلایل زیستمحیطی مخالفان متخصص بسیار دارد. این در حالی است که شهرداری گرگان، مجری این طرح، معتقد است در این پروژه کمترین آسیب به درختان جنگلهای هیرکانی وارد میشود.زمزمههای احداث «تلهکابین گرگان» از سال 1370آغاز شد و متولیان این پروژه در سال 1399موفق شدند موافقت کمیته فنی اداره کل منابع طبیعی استان گلستان، موافقت و تصویب پروژه در شورای عالی جنگل، مجوز اداره کل محیط زیست استان گلستان، تصویب پروژه در شورای برنامهریزی و توسعه استان و تصویب پروژه در شورای عالی معماری و شهرسازی را دریافت کنند.این پروژه گردشگری اما در آستانه آغاز عملیات اجرایی متوقف شد چون مشخص شد این طرح بیش از 5 هکتار از اراضی جنگلی را تخریب میکند و به همین دلیل مشمول تهیه گزارش ارزیابی زیستمحیطی میشود.حالا اما متولیان پروژه احداث تلهکابین ناهارخوران اعلام کردهاند که گزارش ارزیابی به سازمان حفاظت محیطزیست تحویل داده شده و در مقابل، جمعی از استادان محیطزیست کشور بهدنبال نامهای که به ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری برای توقف این پروژه ارسال کردند، از معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست هم خواستند دسترسی به گزارش ارزیابی تلهکابین ناهارخوران، برای استادان دانشگاه فراهم شود.
گزارش ارزیابی را بدهید ما هم ارزیابی کنیم
در بخشی از نامه استادان دانشگاه حوزه محیطزیست کشور به ایرج حشمتی آمده است: «از آنجا که پروژه تلهکابین جنگل ناهارخوران گرگان دارای اثرات منفی تردیدناپذیر بر محیطزیست است و از نظر نخبگان استان، مبتنی بر نامهها و مستندات پیوست مورد تأیید نیست، وظیفه و حق خود میدانیم و تمایل داریم که از محتوای گزارش ارزیابی زیستمحیطی فراهم شده، مطلع شویم و در روند بررسی، رد، تأیید و اصلاح آن قرار گیریم تا بتوانیم به سازمان حفاظت محیطزیست و دیگر نهادهای مسئول، کمک فکری برسانیم.»
نامه به رئیسجمهور
رئیس هیأت مدیره انجمن علمی جنگلبانی ایران نیز با ارسال یک نامه درباره تلهکابین گرگان خطاب به سیدابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری از او خواست نسبت به بازنگری در تصویب و ابلاغ مصوبه این پروژه اقدام کند. در این نامه از رئیسجمهوری درخواست شد با درنظر گرفتن موارد قانونی پرشمار ازجمله اصل 50قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، بند 3 سیاستهای کلی محیطزیست مصوب مقام معظم رهبری، ماده 9قانون حفاظت و بهسازی محیطزیست، ماده 688قانون مجازات اسلامی، بخشنامه قوه قضاییه درباره حفظ حقوق بیتالمال و منابع طبیعی و محیطزیست کشور، ماده 38قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، ضوابط و معیارهای استقرار صنایع، سند آمایش سرزمین استان گلستان و دیگر موارد همانند و نیز واکنش منفی مکرر کارشناسان و متخصصان منابع طبیعی و محیطزیست، مصوبه احداث «تلهکابین ناهارخوران» گرگان لغو شود.
ناهارخوران 15سال در اختیار شهرداری است
سیدمحمدرضا سیدالنگی، شهردار گرگان سال گذشته اعلام کرده بود با همکاری اداره کل منابع طبیعی گلستان، پارکهای جنگلی النگدره و ناهارخوران با وسعت بیش از 500هکتار به شهرداری گرگان بهمدت 15سال واگذار شد. پارک جنگلی النگدره و پارک ناهارخوران کتابچه طرح جامع دارند که به تأیید سازمان جنگلها نیز رسیده و ایجاد فضایی برای تفریحگاه و گردشگری در آنها دیده شده. پیشبینی میشود این پروژه در بازه زمانی ۱۵ ساله اجرا شود. نصب تلهکابین منع قانونی ندارد و در سفر رئیسجمهور به استان در سال گذشته نیز مطرح شد که طرح احداث تلهکابین ناهارخوران ارزیابی زیستمحیطی نیاز ندارد.
قطع درختان هیرکانی برای احداث تلهکابین
مسعود امیرزاده، عضو شبکه تشکلهای محیطزیست و منابع طبیعی: مجریان مدعیاند که یک درخت هم قطع نخواهند کرد. با یک مطالعه تطبیقی در کشور میتوان متوجه شد که چند درخت در پروژههای ساخت تلهکابین قطع میشود. تلهکابین سامانهای است که به همراه خود سازههای جانبی خواهد داشت که در نهایت میتوان میزان تخریب و تأثیر آنها را در ناهارخوران سنجید. جنگلهای هیرکانی به دلایل مختلف مثل حمله آفات، تغییر کاربریها، چرای بیرویه دام و ... وضعیت مساعدی ندارد. هرگونه بارگذاری اضافه بر این جنگلها میتواند منجر به تشدید وضعیت بحرانی آن شود. ضمن اینکه در سیاستهای کلی نظام بر حفظ جنگلهای هیرکانی تأکید شده است.