گزارش
پایان موج چهارم توفان سیستان
بخش شمالی سیستان و بلوچستان در روزهای گذشته به‌دلیل گرد و خاک و پدیده ریزگرد، شرایطی بحرانی را پشت سر گذاشت
محمود مولایی- روزنامه‌نگار
آخر هفته گذشته بخش شمالی سیستان و بلوچستان را توفان درنوردید تا علاوه بر تعطیلی اداره‌ها و توزیع ماسک، هزاران نفر راهی بیمارستان شوند. این چهارمین وزش باد شدید در تیرماه بود که 5شهرستان هامون، زهک، هیرمند، زابل و نیمروز در منطقه سیستان را با ریزگرد مواجه کرد. ریزگردها البته پدیده جدیدی در سیستان و بلوچستان محسوب نمی‌شوند و به واسطه 3دهه خشکسالی بلای جان مردم شده‌اند. به‌گفته مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان، در یکی، دو سال اخیر به‌دلیل شدت خشکسالی پدیده ریزگردها دردسر بیشتری برای اهالی بخش شمالی این استان فراهم کرده‌اند. مجید محبی به همشهری گفت: «سال اولی نیست که پدیده ریزگردها را داریم و به‌دلیل اقلیم این منطقه مردم آشنایی کامل با گرد و خاک دارند؛ یعنی می‌دانند نباید تردد غیرضروری داشته باشند.» او ادامه داد: «در یکی، دو سال اخیر به‌دلیل افزایش خشکسالی پدیده ریزگردها هم بیشتر شده است. ما در دهه سوم خشکسالی در سیستان و بلوچستان هستیم. ریزگردها هم به همان نسبت بیشتر شده است. کانون‌های ریزگرد فقط به داخل کشور برنمی‌گردد و بخشی از آن به خارج از مرزها مربوط است.»
مسئله حقابه
یکی از معضلاتی که در هنگام وزش باد پدیده ریزگردها را افزایش می‌دهد، شدت خشکسالی در سیستان است. به‌گفته محبی، ریزگردها از گذشته در این منطقه وجود داشتند، اما به‌دلیل بهره‌برداری از بند کمال‌خان در آن سوی مرز آبی به تالاب هامون وارد نمی‌شوند. مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان تأکید کرد: «برای اینکه از این بحران خارج شویم، باید وضعیت تالاب هامون و حقابه ایران از افغانستان مشخص شود.» او اضافه کرد: «درواقع مدیریت جامعی باید صورت بگیرد و بحث حقابه باید به‌صورت ویژه پیگیری شود. اصلاح بند کمال‌خان باید در دستور کار قرار بگیرد؛ زیرا چه در دولت طالبان و چه در دولت قبلی ما سهم خود را از حقابه نگرفته‌ایم. بخشی از مشکلات خشکسالی و پدیده ریزگردها ناشی از این مسئله است.»
مکث
4 روز التهاب
وزش باد شدید از سه‌شنبه (27تیر) شروع شد و عصر جمعه (30تیر) کاهش یافت. روز چهارشنبه (28تیر) ادارات با تأخیر چند ساعته فعالیت خود را شروع کردند. روز پنجشنبه (29تیر) نیز ادارات تعطیل شدند. به‌گفته مجید محبی، به‌نظر می‌رسد موج چهارم وزش باد به پایان رسیده و از امروز شرایط به حالت عادی بازمی‌گردد. در تیرماه کمترین تعداد روزهای گرد و خاک در سیستان 2روز بوده و 4موج در این‌ماه به ثبت رسیده است.