از کودکی عاشق این تبارم

حسن حسن‌زاده

از کودکی وجودش با عشق امام‌حسین(ع) آمیخته شد. حاج‌احمد چینی در خانواده‌ای به دنیا آمد که از قدیمی‌ترین بانیان برگزاری مجالس مذهبی در خیابان ری بودند. از همان مجالس روضه‌های خانگی بود که شد روضه‌خوان اباعبدالله(ع). فن مداحی و روضه‌خوانی را از حاج‌حسین حسینی قزوینی یاد گرفت و در مکتب اخلاق هم از جلسات بزرگانی چون آیت‌الله آقامجتبی تهرانی، آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حق‌شناس، آیت‌الله مجتهدی تهرانی و آیت‌الله خوشوقت بهر‌ه ‌برد. با او درباره برکات بیش از نیم‌قرن مداحی، روضه‌خوانی و سبک زندگی حسینی گفت‌وگو کرده‌ایم.

روایتی از خانه پدری
از همان روزهایی که خانه‌ پدری‌اش در خیابان ری محل برگزاری جلسات روضه بود، عشق به امام حسین‌(ع) در وجودش ریشه دواند. پدرش از معتمدان بازار تهران و خیابان ری و یکی از خیران بنام بازار بود که اهتمام خاصی به برگزاری مجالس مذهبی داشت. خودش می‌گوید:«پدر و مادرم توجه ویژه‌ای به روضه‌های خانگی داشتند. تا جایی که صبح اول هر ماه، یک روضه‌خوان معمم که از خانواده سادات بود به خانه ما می‌‌آمد و در حضور اهالی خانه مجلس روضه را برگزار می‌کرد. همان ایام با وجود اینکه گاهی در امور بازار به پدرم کمک می‌‌کردم، اما همیشه در حال زمزمه اشعاری بودم که از روضه‌خوان‌ها و مداحان می‌شنیدم.»

وقتی تمام جمعیت اشک ریختند
نخستین آزمون جدی و مداحی رسمی‌ حاج‌احمد در ۱۴ سالگی اتفاق افتاد. او از خاطره آن روز می‌گوید:«ایام فاطمیه بود که در هیئت «جمعیت حسینی» تهران که علما و بزرگان زیادی حضور داشتند، شعری در رثای حضرت فاطمه(س)خواندم. همان لحظه وقتی حاج شیخ محمود نجفی که از روحانیون بنام آن زمان بود، من را تشویق و چندبار پشت سر هم تکرار کرد: بلند شو و باز هم بخوان، چند باری سرخ و سفید شدم اما لحظه‌ای نگذشته بود که شروع کردم به خواندن این اشعار:
دیگر به باغ ناله و آوا نمی‌کنم
اندر مدینه منزل و مأوا ‌نمی‌کنم
من از فراق روی پیمبر در آتشم
جز سیل اشک چاره آن را نمی‌کنم...
 جمعیت هم با دیدن مداح نوجوانی که با سوز خاصی در رثای امامش می‌خواند، اشک می‌ریختند.»

در محضر بزرگان
حاج احمد نوجوان بود که به توصیه پدرش برای طلبگی نزد مرحوم آیت‌الله مجتهدی رفت. همان روزها فرصتی پیش آمد تا در مجالس کوچک در حضور علمای بزرگ حوزه علمیه مداحی و روضه‌خوانی کند. می‌گوید:«نخستین مداحی‌ها و روضه‌خوانی‌هایم را در محضر عالم بزرگی چون آیت‌الله مجتهدی تهرانی انجام دادم و نکات بسیاری درباره مدح و منقبت اهل‌بیت(ع) و به‌ویژه مقتل‌خوانی یاد گرفتم. پس از ایشان، خدمت آیت‌الله شیخ‌عبدالکریم حق‌شناس رسیدم و در مسجد امین‌الدوله به خواست او در مجالس عزاداری روضه می‌خواندم و مداحی می‌کردم. همه اینها برای من مهر تأییدی بود بر اینکه می‌توانم در راه غلامی اهل‌بیت‌(ع) قدم بگذارم.»

مهربان با جوان‌ها
حاج احمد معتقد است مداح نباید فقط مداح باشد. بلکه هر جلسه روضه و مداحی، یک کلاس درس اخلاق است. او خاطره‌ای برایمان تعریف می‌کند:« من در مدت آشنایی با استادان بزرگی چون آیت‌الله حق‌شناس، درس‌های بسیاری آموختم.به یاد دارم وقتی آیت‌الله عبدالکریم حق‌شناس بعد از نماز از مسجد بیرون می‌آمد، سر هرچهارراهی که می‌رسید و چند جوان را که چندان ظاهر مناسبی نداشتند می‌دید جلو می‌رفت و با آنها گرم می‌گرفت. محبت این استاد اخلاق بود که آرام آرام آن جوان‌ها را به مسجد جذب می‌کرد. من از همان روزها سعی می‌کردم وقتی به مجلسی می‌روم در آن مجلس فقط مداح نباشم. اگر جوانی را بیرون مجلس ببینم با محبت و مهربانی سعی می‌کنم او را به مجلس بیاورم.»

توصیه رهبر معظم انقلاب به حاج احمد

حاج احمد چینی متولد 1326ازجمله مداحان و ذاکران اهل‌بیت(ع) است که بارها در جلسات عمومی و جلسات روضه‌خوانی خصوصی رهبر معظم انقلاب روضه‌خوانی کرده است. او در این‌باره می‌گوید:«به یاد دارم در یکی از این مجالس بود که من شعری را در رثای اهل‌بیت(ع)خواندم، پس از پایان مراسم وقتی با ایشان همکلام شدم، نخستین سؤالی که از من پرسیدند نام شاعر آن شعر بود از آن شعر تعریف کردند و چند دقیقه‌ای با من صحبت کردند. ایشان جلسات روضه‌خوانی خصوصی هم دارند که با جمعیت بسیار کمی برگزار می‌شود. من در آن جلسات هم روضه خوانده‌ام. در آن جلسات خصوصی، ایشان پس از پایان منبر و روضه‌خوانی، تذکرات بیشتری درباره محتوای سخنرانی روحانی آن جلسه و روضه‌هایی که خوانده می‌شود ارائه می‌کنند. بیشترین توصیه ایشان، در جلساتی که برایشان روضه خوانده‌ام، توجه به معرفت افزا بودن اشعار برای مستمعان بود.»