حاصل خلاقیت یک زندانی!

محمد مهدی رنجبر ، کارشناس سرگرمی

عمر معروف‌ترین سرگرمی مطبوعاتی ایران یعنی همان «جدول کلمات متقاطع» که اکثر روزنامه‌ها دارند، به حدود  ۱۴۵ سال پیش می‌رسد. نقل شده است که اولین جدول کلمات متقاطع توسط شخصی غیرمطبوعاتی و اهل آفریقای جنوبی به نام  ویکتور آبریل متولد ۱۸۵۲ میلادی طرح شده است. او که پس از یک تصادف منجر به فوت مصدوم، به ۱۰سال زندان محکوم شده بود، با مشاهده تابش نور به میله‌های زندان، به فکر فرو می‌رود! این سایه‌ها در ذهن خلاق او، شکلی شبیه به جدول کلمات متقاطع امروزی را تداعی می‌کند و او به این فکر می‌رسد که می‌تواند حروف کلماتی را در خانه‌های ایجاد شده بنویسد. فراغت زمان حضور در زندان باعث شد که وی اولین جدول را طراحی کند و از حدود سال۱۸۷۰ بتواند جدول‌های طراحی شده‌اش را برای یک مجله محلی هم بفرستد. اتفاقا ً جدول‌ها در این هفته‌نامه مورد استقبال مخاطبان قرار گرفتند و پس از مدت کوتاهی، بقیه نشریات آفریقای جنوبی هم از انتشار جدول کلمات استقبال کردند. به دلیل این‌که آفریقای جنوبی مستعمره انگلستان بود، پای جدول کلمات متقاطع کم‌کم به انگلستان هم باز شد و سرفصلی برای آشنایی اروپاییان با این سرگرمی جذاب ایجاد شد. تقریبا ً در سال‌های پایانی قرن نوزدهم، جدول کلمات متقاطع به عنوان یک سرگرمی در نشریه مخصوص پرورشگاه‌های انگلستان هم چاپ شد. این جدول‌ها اگرچه به لحاظ فن طراحی، بسیار کم‌مایه و ابتدایی بودند، اما در انگلستان پرطرفدار شده بودند. در اوایل قرن بیستم، با استقبال نشریات آمریکایی، جدول کلمات متقاطع به آمریکا نیز ورود کرد.