آرامش بازار برنج را به‌هم نزنید

قانون ممنوعیت واردات برنج با تصمیم وزارت جهادکشاورزی امسال برخلاف سال گذشته برقرار خواهد بود و بر این اساس از ابتدای مردادماه، همزمان با فصل برداشت برنج در شمال کشور، ورود برنج خارجی به کشور ممنوع می‌شود. این قانون سال گذشته با توجه به التهاب شدیدی که بازار برنج در سال 1400تجربه کرد استثنائا اجرا نشد و واردات برنج تداوم یافت تا در کنار تولید مناسب سال 1401، زمینه کاهش قیمت برنج را تا به امروز فراهم کند. اما امسال قانون ممنوعیت واردات نه‌تنها اجرا می‌شود بلکه به‌نظر می‌رسد این ممنوعیت قرار است مدت طولانی‌تری برقرار باشد.
به گزارش همشهری، معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزیر جهادکشاورزی هفته گذشته در یک برنامه تلویزیونی واردات برنج به کشور را با توجه به پتانسیل و ذخایر استراتژیک کشور و حفظ سرانه مصرف «تا اطلاع ثانوی» ممنوع اعلام کرد. شاهپور علایی‌مقدم تأکید کرد: تا زمانی‌که قیمت برنج داخلی به تعادل نرسد که منافع تولیدکننده از لحاظ اقتصادی حفظ شود، اجازه واردات را نمی‌دهیم. معاون وزیر جهاد در شرایطی از متعادل شدن قیمت برنج داخلی سخن می‌گوید که قیمت برنج درجه یک ایرانی در بازار کشور هنوز از محدوده 100هزار تومان پایین نیامده و کمترین قیمت برنج پرمحصول در خرده‌فروشی‌های تهران کیلویی 55هزار تومان است؛ قیمتی که هنوز با نرخ‌های 2سال پیش و قبل از انفجار قیمت‌ برنج فاصله بیش از 100درصدی دارد و بسیار بالاتر از قدرت خرید بخش زیادی از مردم است. این نکته را نباید فراموش کرد که حتی قبل از سال 1400، از زمانی که قیمت برنج ایرانی از کیلویی 20هزار تومان بالاتر رفت، بخش زیادی از مصرف برنج کشور به سمت برنج‌های وارداتی رفته بود که آن زمان قیمتی زیر 10هزار تومان داشت.
بازار برنج سال گذشته را با توجه به کاهش محسوس تقاضا در رکود نسبی گذراند به‌طوری‌که گفته می‌شود بخش زیادی از این تولیدات کماکان در انبارها موجود است. طی 3‌ماه گذشته بازار برنج افتی 40درصدی را در قیمت تجربه کرد که انتظار می‌رفت با آغاز فصل برداشت روند این کاهش ادامه‌دار باشد اما ممنوعیت طولانی‌مدت واردات به‌طور قطع وضعیت بازار برنج کشور را در موقعیتی کاملا مشابه با تابستان سال 1400قرار می‌دهد و به رشد دوباره قیمت‌ها منجر خواهد شد.
از ابتدای امسال تاکنون 300هزار تن برنج وارد کشور شده و بخشی از برنج سال گذشته نیز روی دست واسطه‌ها مانده است. هنوز برآوردی از میزان احتمالی برداشت امسال ارائه نشده اما در شرایطی مشابه سال قبل میزان تولید چیزی در حدود 2.4میلیون تن خواهد بود. مصرف سالانه برنج کشور بالغ بر 3میلیون تن است و افت سرانه مصرف مورد اشاره معاون وزیر جهادکشاورزی دلیلی جز رشد قیمت نداشته است. نکته‌ای که بهتر است مسئولان وزارت جهادکشاورزی و تصمیم‌گیران این حوزه مدنظر قرار دهند این است که حمایت از تولید نباید به فشار بیشتر به مصرف‌کننده منجر شود چراکه هیچ‌کس حاضر نیست برنج خوش‌عطر و بوی ایرانی را با برنج خارجی عوض کند مگر اینکه مجبور باشد.