استفاده از فناوری به‌جای زندان
پابندهای الکترونیکی با بهره‌گیری از فناوری‌های جی‌پی‌اس و شارژ طولانی مدت، زندانیان را به آغوش خانواده بازمی‌گرداند
پابند الکترونیکی از ابزارهای فناورانه‌ای است که هم باعث حفظ حقوق زندانیان می‌شود و هم آسیبی به امنیت جامعه نمی‌زند. پابندهای الکترونیکی از فناوری‌های متنوعی بهره می‌برند که مهم‌ترین آن به‌کارگیری جی‌پی‌اس‌های مگنتی است. اگرچه از چند سال پیش موضوع استفاده از پابندهای الکترونیکی در قوه قضاییه و سازمان زندان‌ها مطرح بوده، اما از زمانی که سند تحول قضایی که محور آن فناوری است، ابلاغ شد، این موضوع بیش از گذشته در مرکز توجه دستگاه قضا قرارگرفته است. به گزارش همشهری در این میان، استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی و شرکت‌های دانش بنیان که پیش از این مغفول مانده بود، در دوره جدید عدلیه در دستور کار قرار گرفت. پابندهای الکترونیکی از فناوری‌های جی‌پی‌اس، باتری‌های پرقدرت، اثر انگشت دیجیتال و ضد‌آب بودن بهره می‌برند.
ردیابی دقیق
مهم‌ترین ویژگی یک پابند الکترونیکی، قابل ردیابی بودن آن است. به‌عبارت دیگر، این ویژگی به زندانی اجازه می‌دهد که در محدوده مشخصی تردد کند و در عین حال قابل رهگیری و نظارت باشد. زمانی که زندانی از محدوده تعیین شده خارج شود، نخستین هشدار از خود ردیاب با تولید یک صدای مشخص به زندانی داده می‌شود. در عین حال، متصدیان مونیتورینگ پابندها مطلع می‌شوند و می‌توانند به نزدیک‌ترین مأموران به منطقه، موضوع را اطلاع دهند.
باز شدن با اثر انگشت
پابندهای الکترونیکی، عموما به شکلی طراحی شده‌اند که باز شدن آن مستلزم استفاده از یکی از ویژگی‌های بیومتریک مانند اثر انگشت است. به‌عبارت دیگر، اثر انگشت یک مأمور نظارت بر زندانیان برای پابند الکترونیکی تعریف شده و صرفا همان مأمور می‌تواند پابند الکترونیکی را اصطلاحا آنلاک کند.
علت باز نشدن پابند
خیلی بعید است که به راحتی بتوان پابندهای الکترونیکی را باز کرد. اگرچه پابند از طریق یک نوار لاستیکی به مچ پا متصل شده است، اما این بند به‌گونه‌ای مچ پا را محصور کرده که جایی برای استفاده از ابزار بُرنده نمی‌گذارد. علاوه بر این، جنس خاص پابندها به‌گونه‌ای است که به راحتی بریده نمی‌شوند. اما مهم‌ترین علت باز نشدن پابندها این است که هرگونه ضربه محدود به آنها، سیگنالی تولید می‌کند که مأمور نظارت از آن مطلع می‌شود.
شارژ طولانی مدت
پابندهای الکترونیکی از نوعی باتری بهره می‌برند که شارژ طولانی مدت را در خود نگه می‌دارند. گاهی با یک‌بار شارژ، یک پابند می‌تواند تا چند‌ماه روشن باشد. زندانیان موظفند در تاریخ‌هایی که مقرر شده، برای شارژ پابند به مرکز مربوطه مراجعه کنند.
بُرد پابند الکترونیکی
پابندهای الکترونیکی می‌توانند در محدوده مشخصی وضعیت مجاز را حفظ کنند. این پابندها بردهای مختلف دارند و براساس تشخیص و صلاحدید قاضی تعیین می‌شوند. گاهی ممکن است یک زندانی تا شعاع 100متر یا بیشتر و کمتر تردد کند.
ضد‌آب بودن پابند
یکی از ویژگی‌های پابندهای الکترونیکی، ضد‌آب بودن آنهاست. این ویژگی به زندانی اجازه می‌دهد که بدون نگرانی استحمام کند، بدون آنکه اختلالی در سیستم پابند الکترونیکی ایجاد شود. به‌عبارت دیگر، جی‌پی‌اس و باتری پابندهای الکترونیکی با قرار گرفتن در معرض آب، آسیب نمی‌بینند.
چه کسانی استفاده می‌کنند؟
استفاده از ردیاب برای زندانیان نیاز به مجوزهای مربوطه از سوی دادگاه دارد. در واقع طبق ماده۶۲ قانون مجازات اسلامی، زندانیان آزادی مشروط و افرادی که در مجازات‌شان تخفیف می‌گیرند، با صلاحدید قاضی پرونده می‌توانند از پابند الکترونیکی استفاده کنند.
30هزار نفر
در ایام نوروز1402 غلامعلی محمدی، رئیس سازمان زندان‌ها در یک برنامه تلویزیونی از به کارگیری 9هزار پابند الکترونیکی برای زندانیان واجد شرایط خبر داد. همچنین یکی از مسئولان هم از تلاش سازمان زندان‌ها برای به‌کارگیری 30هزار پابند الکترونیکی در محکومان واجد شرایط خبر داده بود.
23هزار دستگاه پابند الکترونیک در سال 1401 از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان کشور تولید شده است
