رسیدگی به 1189پله برقی در 7خط

«یکی آستر است و آن دیگری رویه» این ضرب‌المثل را می‌توان مصداق عینی پله‌های برقی و آسانسورهای ایستگاه‌ها برای استفاده از مترو دانست. چون نبود پله‌های برقی گاه‌ تردد را برای افراد سخت و به‌ویژه برای سالمندان و معلولان غیر‌ممکن می‌کند. این مشکل اوایل سال گذشته در برخی از ایستگاه پیش آمد و شهروندان از خاموشی برخی پله‌های برقی گله داشتند، اما پس از آن تیم مدیریت حمل‌ونقلی ریلی پایتخت دست به‌کار و عملیات بررسی تمام ایستگاه‌ها شروع شد که نتیجه‌اش فعال بودن تمام پله‌های برقی است.

2سال بدون روغن‌کاری
براساس آمارها در ایستگاه‌های مترو، هزارو189رشته پله‌برقی وجود دارد که در خطوط 7‌گانه توزیع شده‌اند. همچنین تعداد آسانسورها هم به 155دستگاه می‌رسد. از این تعداد اکنون تمام پله‌ها سالم و فعال‌ هستند و فقط 3دستگاه آسانسور خراب در شبکه حمل‌ونقل ریلی شهری وجود دارد. اما خرابی پله‌های برقی چرا اتفاق می‌افتد. به‌گفته مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه در برخی مواقع لباس یا وسایل مسافران به پله‌برقی‌گیر می‌کند و موقتاً پله‌برقی متوقف و دوباره توسط کارکنان امور ایستگاهی فعال می‌شود. همچنین پله‌های برقی بعد از مدتی فعالیت نیاز به تعویض روغن دارند؛ درحالی‌که از تعویض روغن این مسیرهای‌ تردد ۲سال می‌گذشت. اما این روغن‌کاری برای تمام پله‌ها تا اوایل اردیبهشت امسال صورت گرفت تا پله‌ای خاموش نماند. مسعود درستی، مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران در این‌باره می‌گوید: گرچه تمام پله‌ها احیا شده‌اند، اما باید قبول کرد که پله‌برقی یک وسیله مکانیکی است و احتمال دارد که با تمام رسیدگی‌ها خراب شود.

100میلیارد اعتبار
هر وسیله‌ای در گذر زمان با استفاده زیاد خراب می‌شود و این موضوع پله‌های برقی را هم دربرمی‌گیرد؛ به‌ویژه آنکه از عمر پله‌های برقی برخی ایستگاه‌ها بیش از 20سال می‌گذرد؛ گرچه همچنان در حال سرویس‌دهی هستند، اما برای ادامه روند کار باید نوسازی شوند؛ به همین دلیل از سال گذشته عملیات بازسازی کلی شروع شد و 100میلیارد تومان بودجه هم برای تأمین قطعات پله‌‌های برقی اختصاص یافت که تا ابتدای امسال بخشی از قطعات خریداری و وارد انبار شد. خوشبختانه در جریان خرید قطعات هم شرکت مترو با مشکل مواجه نشد؛ چون در زمینه پله‌برقی مشکلی به اسم تحریم‌ مانع نیست و فقط گاهی اوقات در پله‌های قدیمی یک قطعه که از دست می‌رود، کارشناسان سخت می‌توانند جایگزین آن را پیدا کنند و طبیعی است که به‌دلیل قدیمی بودن، تجهیزاتشان در بازار نباشد. از طرفی برای بخش خصوصی و تولید هم انگیزه‌ و توجیه اقتصادی ندارد که به‌خاطر نیاز به چند قطعه، بخواهد خط تولید آنها را راه‌اندازی کند.

هر خاموشی، خرابی نیست
درهرحال گاهی پله‌های برقی برخی از ایستگاه‌ها بنا به تدابیری خاموش می‌شوند؛ درواقع‌گاه در برخی ایستگاه‌ها که پله‌های 2خط به‌صورت موازی خدمت‌رسانی می‌کنند، در ساعات غیرپیک یکی از پله‌‌های برقی‌ خاموش می‌شود. این کار هم برای صرفه‌جویی در مصرف برق است و به معنای خرابی پله‌برقی نیست. همچنین اگر خاموشی پله‌‌های برقی‌ کمتر از 24ساعت باشد، جزو آمار خرابی محسوب نمی‌شود و تنها در شرایطی که پله‌ای 24ساعت از مدار خارج شود، جزو آمار خرابی‌ها قرار می‌گیرد.

راه‌اندازی آسانسورهای جدید
به جز پله‌ها، آسانسورها هم برای بسیاری از مسافران به‌ویژه افراد دارای معلولیت و کهنسالان اهمیت دارند. در تهران هم 155دستگاه آسانسور در برخی از ایستگاه‌ها وجود دارد که به‌گفته مسئولان مترو، تنها 3مورد آنها خراب است. البته در ایستگاه‌هایی برخی از آسانسورها از مدار خارج شده‌اند که گفته می‌شود خراب نیستند، بلکه مشکل استاندارد دارند؛ چون کارشناسان سازمان ملی استاندارد براساس یک چک‌لیست نسبت به کنترل کیفیت آسانسورها اقدام می‌کنند که در آن حداکثر مسافتی که یک آسانسور باید توقف کند را 11ونیم‌متر دانسته است؛ یعنی هر آسانسور به‌ازای 11ونیم‌متر طی مسافت باید توقف کند و درهایش باز شود، اما این موضوع برای مترویی که حداقل در عمق ۳۵متری زمین قرار دارد، امکان‌پذیر نیست؛ چراکه عمق برخی ایستگاه‌های مترو زیاد است و امکان‌پذیر نیست که هر 11ونیم‌متر یک خروجی برای آسانسورها ایجاد شود. از طرفی برخی ایستگاه‌ها در گذشته ساخته شدند و در زمان طراحی ایستگاه‌ها نیز توجهی به استانداردها نشده یا هماهنگی با سازمان استاندارد نکرده بودند. تعداد این نوع از آسانسورها به 87دستگاه می‌رسد.