تبدیل منزل به کتابخانه

با اینکه حضرت امام‌‌خمینی(ره) چندین سال درگیر مبارزه و سختی و تبعید و دوری از وطن بودند  اما اینها مانع از فعالیت و توجه ایشان به کتاب و کتابخانه نمی‌شد. عشق و علاقه حضرت به کتاب و کتابخانه تنها در دوره مرجعیت نبوده؛ ایشان از دوران کودکی و نوجوانی و جوانی سر و کارشان با کتاب و کتابخانه بود. حتی در سفرهای تفریحی با دوستان و هم‌سن و سالان خود نیز کتاب همراه داشت و به بازدید از کتابخانه‌ها نیز می‌رفت.

  آتش در گلستان
در جلد 16کتاب «امام در آیینه اسناد ساواک» از موضوعی در این زمینه یادشده که مرور آن خالی از لطف نیست. در آن منبع آمده: حضرت امام پیش از تبعید، منزلی را که مقابل مدرسه حجتیه قم (درمانگاه قرآن و عترت فعلی) به‌عنوان وجوهات شرعی به ایشان واگذار شده بود، به کتابخانه ولیعصر(عج) و محل درس و بحث طلاب تبدیل کرد که استقبال خوبی از آن شد. با تبعید حضرت نیز این مرکز به فعالیت خود ادامه می‌داد. تا اینکه ساواک از فعالیت این مکان احساس خطر کرد و آبان‌ماه سال ۱۳۴۶ همزمان به منزل و این کتابخانه یورش برد و همه کتاب‌ها و نشریات و جزوات موجود که نزدیک به 10هزار جلد می‌شد، به همراه دیگر اوراق و اسناد تاریخی را مصادره کرد. در کتاب «صحیفه امام» هم در این‌باره به موضوع قابل توجهی اشاره شده: « حضرت امام در تبعیدگاه نگران کتابخانه بود و در نخستین فرصت از آن پرسید: «احمد عزیزم ! از کتابخانه چیزی ننوشته‌اید. نمی‌دانم به چه حال است. هر چه زودتر تحویل اهل علم دهید و این جانب را مطلع کنید.»

  نشانه ترقی
حتی 10سال بعد در ۱۵ دی‌ماه سال ۱۳۵۶ـ نیز قضیه یورش به کتابخانه را فراموش نکرده و باز در وصیت‌نامه خود نوشتند: «کتب و اثاثی را که از کتابخانه این جانب و منزل، دولت ایران به غارت برده است اگر برگرداندند، آنچه اهدایی آقای نجفی مرعشی بوده به کتابخانه ایشان برگردانند و بقیه به همین کتابخانه یا سایر کتابخانه‌ها واگذار شود و کتبی که از خود این جانب غارت شده است، اگر برگشت، و کتبی که در نجف دارم در اختیار وصی است؛ هر چه مورد احتیاج اوست یا مورد احتیاج نورچشمی حسین پسر مرحوم مصطفی، بردارند و باقی را به یک کتابخانه واگذار کنند. ایشان نشانه تمدن و پیشرفت را وجود فرهنگ کتابخوانی و کتابخانه در جامعه می‌دانستند و ‌فرمودند: این تمدن است که سرتاسر یک مملکتی این‌قدر مرکز فساد داشته باشد؟! کتابخانه نداشته باشد، مرکز فساد داشته باشد؟ [اسلام و روحانیت] با این مخالف است؛ نه با ترقی.»
منبع: (صحیفه امام)