ترمیم کابینه به نفع مردم

ترمیم و معرفی چهره‌های جدید کابینه دولت سیزدهم در نیمه راه فعالیت دولت سیدابراهیم رئیسی امیدها نسبت به رفع نواقص و سرعت گرفتن شعار این دولت مبنی بر «ایران قوی» را تقویت کرد. این تغییرات از آنجا اهمیت دارند که در نیمه راه فعالیت دولت و بهترین زمان جابه‌جایی‌ها اخذ شدند. به‌طور معمول برخی تغییرات دیرهنگام در آخرین ماه‌های فعالیت دولت‌های پیشین عملا تأثیری در افزایش کارآمدی دولت‌ها نمی‌گذاشت. تاکنون 4وزیر کابینه و 2نفر از معاونان رئیس دولت سیزدهم استعفا داده‌اند یا جابه‌جا شده‌اند.
ترمیم کابینه دولت سیزدهم از خردادماه سال گذشته و با کنار رفتن حجت‌الله عبدالملکی وزیر کار سابق از مسئولیت خود شروع شد و آذرماه سال گذشته با فوت رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی این وزارتخانه پرحرف‌وحدیث نیز دستخوش تغییرات شد. دولت رئیسی در سومین سال فعالیت خود نیز تصمیم به ترمیم بخش‌های دیگری از کابینه گرفت.بیشترین احتمالات تغییر کابینه اگرچه به بخش‌های اقتصادی هیأت دولت داده می‌شد، اما یک اتفاق منجر به برکناری یوسف نوری وزیر آموزش و پرورش دولت رئیسی شد. ماجرای معوقات حقوق معلمان در نوروز1402یک اتفاق غیرمترقبه برای دولت رئیسی و وزارتخانه آموزش و پرورش شد و حسب دستور رئیس‌جمهور مبنی بر برخورد با خاطیان این پرونده، یوسف نوری مجبور به کناره‌گیری از این وزارتخانه در ابتدای امسال شد. تغییر وزیر آموزش و پرورش شاید در انتهای فهرست گمانه‌زنی تغییرات هم قرار نمی‌گرفت چراکه یوسف نوری سومین گزینه پیشنهادی رئیسی به مجلس در سال1400بود و مجلس 2وزیر پیشنهادی رئیسی را در تابستان و پاییز1401رد کرده بود.تغییرات اقتصادی کابینه هم  اما به قوت خود باقی ماندند. یوسف نوری از یک‌سو و مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه از‌هیأت دولت خارج شدند و در سوی دیگر جواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهادکشاورزی نیز پس از ماه‌ها کش‌وقوس با مخالفان و منتقدان درنهایت صندلی این وزارتخانه را واگذار کرد.

جابه‌جایی‌ بدون مماشات
رئیس دولت سیزدهم در تغییرات کابینه خود را پایبندیش را  به شعارهای تشکیل دولت نشان داده است. او مردادماه1400هنگام دفاع از وزرای پیشنهادی در مجلس گفته بود :«وزرای پیشنهادی را معرفی کردم، اما تأکید می‌کنم شرطی که مقام معظم رهبری در تنفیذشان با بنده فرمودند، ما هم نانوشته و ناگفته با همه وزرای‌مان خواهیم داشت. تا زمانی که روحیه انقلابی، فسادستیزی، کارآمدی، مردم‌داری در بین عزیزان باشد، در خدمت آنها خواهیم بود.»
بررسی وزارتخانه‌های دستخوش تغییر حکایت از جابه‌جایی‌ها و معرفی چهره‌های جدید برای وزارتخانه‌هایی دارند که طی 2سال و نیم فعالیت دولت سیزدهم نمره بالایی از مردم و کارشناسان نمی‌گرفتند. رئیسی از همان ابتدا صراحتا اعلام کرده بود که نه‌تنها بر عملکرد مجموعه وزرا بلکه تیم کاری آنها و حواشی عملکرد وزرا نیز نظارت می‌کند. او شهریورماه1400در دفاعیه پایانی وزرای پیشنهادی گفته بود: «در کنار وزیر، تیمی که می‌خواهد وزارتخانه را اداره کند برای ما بسیار مهم است یعنی بنده علاوه بر وزیر نسبت به تیم وزارتخانه هم حتما نظر خواهم داشت که وزرا، معاونینی کارآمد داشته باشند اگر معاونان، کارآمد نباشد اگر استانداران کارآمد نباشد، اگر سفرا کارآمد نباشند وزیران ما هر چند وزیر خوبی باشند اتفاقی نمی‌افتد.»

تفسیر سخنگو از تغییرات
علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت گفته میرکاظمی از اواسط سال گذشته سال ۱۴۰۱ به‌دلیل عارضه قلبی چندبار از رئیس‌جمهور تقاضا کرده بود که مسئولیت را به دیگری منتقل کند. او درباره تغییر وزیر جهادکشاورزی نیز گفت: مدیریت آقای ساداتی‌نژاد در تامین مواد غذایی در سال گذشته باعث شد ما با مشکلات جدی مواجه نباشیم، اما با وجود تورم‌های ناشی از رکود زمان کرونا و موارد دیگر رئیس‌‌جمهور تصمیم گرفتند در این بخش جابه‌جایی مدیریتی داشته باشیم. بر این اساس سیدمحمد آقامیری،  رئیس سازمان دامپزشکی به‌عنوان سرپرست جهادکشاورزی منصوب شد.پیش از این غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه و احمد توکلی، رئیس دیده‌بان شفافیت و عدالت گزارش‌های انتقادی زیادی مبنی بر نحوه تخصیص ارز واردات نهاده‌های دامی، شائبات حول شرکت‌های تازه‌تاسیس برای واردات و تأخیرهای طولانی در واردات نهاده‌ها مطرح کرده بودند و همین مسئله گمانه‌ها درباره جابه‌جایی ساداتی‌نژاد را تقویت می‌کرد. همچنان که گفته می‌شود در ماجرای معوقات حقوق معلمان نیز سازمان برنامه و بودجه نیز در معرض تغییرات مدیریتی قرار گرفت. خردادماه سال قبل نیز بروز اعتراضات در شرکت‌ها و مجموعه مدیریت‌های وزارت کار و نحوه عملکرد حجت‌الله عبدالملکی درنهایت تأیید خبر جابه‌جایی او را به همراه داشت و رئیسی نیز با استعفای او موافقت کرد.

دولت به کسی چک سفید امضا نداده
رئیس‌جمهور در پیام نوروزی امسال بر این نکته تأکید کرد که هیچ‌کدام از مدیران چک سفید امضا برای حضور مستمر در دولت دریافت نکردند؛ در این ارتباط علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت شامگاه ۲۱ فروردین از جابه‌جایی‌های مدیریتی در دولت خبر داد و اعلام کرد: برای استفاده بهتر از ظرفیت مدیران اجرایی، جابه‌جایی‌های مدیریتی در دستور کار دولت است. پیش از این یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش به‌دنبال ایجاد مشکل در پرداخت حقوق اسفندماه فرهنگیان از سمت خود استعفا داده بود که رئیس‌جمهور با آن موافقت کرد.