فرهنگ
علی نصیریان: فرهنگ و هنر میتواند فشار بر ملت را کم کند
هنرمندان در مهمانی افطار رئیسجمهور بخشی از دغدغههای خود را بیان کردند
شامگاه نهم خردادماه و همزمان با شب ولادت امام حسن مجتبی(ع) با وجود برخی حاشیهها که برای برپایی مهمانی افطار ریاستجمهوری با هنرمندان و اهالی فرهنگ بهوجود آمده بود، هنرمندان بسیاری به این مراسم در سالن اجلاس سران رفتند. تعدادی از آنها بهعنوان نمایندگان صنوف خود در مراسم از دغدغههایشان گفتند. در ابتدای این مراسم علی نصیریان بهعنوان یکی از هنرمندان این مجلس یادی کرد از ناصر ملک مطیعی: «از درگذشت ملک مطیعی بسیار متاثریم و دلگیر؛ چراکه بزرگترین نقش او آشناکردن مردم با سینما بود.»
به گزارش ایسنا، وی با بیان اینکه اهل تحقیق و بررسی در اینباره نبوده و بهعنوان کسی که در دوران کاری ناصر ملکمطیعی حاضر بوده، اینگونه از نقش او صحبت میکند، «مردم او را دوست داشتند و دارند و او هم مردم را دوست داشت. البته او با توجه به شرایط آن دوره تلاش خود را کرد. اما نکته مهم در کار نمایش حضور مردم است و اگر آن طرف مردم نباشند نمایشی اتفاق نمیافتد. نمایش یک اتفاق است؛ یعنی انسان در مقابل انسان و ایشان به بهترین نحو این کار را انجام میداد چراکه ارتباط زنده و واقعی و در دل مردم بودن نکته مهمی در این کار است.» این بازیگر سینما و تئاتر به ارحام صدر هم اشاره و اظهار کرد: «او یک کمدین اصفهانی بسیار معروف بود بهطوری که تئاتر ارحام صدر در اصفهان یکی از دیدنیها شده بود و این دستاورد کمی برای یک آرتیست نیست که ساده هم بهدست نمیآید.»
نصیریان ادامه داد: «آقای ملکمطیعی سالها در آسمان هنر ایران درخشید ولی در 36 سال اخیر خاموش نگه داشته شد که این باعث تأسف و دلگیری ماست و کاری هم از دست ما برنمیآمد.»
وی در بخشی دیگر از صحبتها با اشاره به دعوت منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما از او برای صحبت در این مراسم گفت: «وقتی این پیشنهاد مطرح شد گفتم نمیدانم چه بگویم چون همه حرفها گفته شده و هیچ حرفی زیر این آسمان نیلگون دیگر تازه نیست. همهچیز را همه میدانند و میدانیم. با وجود این تأکید میکنم فرهنگ رکن مهم و سند هویت ملی ماست و استمرار حیات ما در گرو فرهنگ غنی و پرباری است که از گذشته داشتهایم. فرهنگ و هنر عواملی در تداوم ملت ایران هستند و امروز در این آشفتهبازار دنیا میتوانند فشاری را که بر ملت ایران تحمیل میشود، کم کنند و نیز میتوانند امید را در دل ملت زنده نگه دارند.»
نصیریان با قرائت این مصرع که «دریغ است ایران که ویران شود» گفت: «این ملت لیاقت زندگی بهتر از این را دارد و باید با دنیا ارتباط داشته باشد و اینطور نباشد که با تنشها و جنگهای روانی شب را به صبح برساند. انسانها در هر عصر و زمانهای با موانع کار کرده و با هنر خلق شده است. کسانی که جرأت بیشتری داشتند جنگیدند و هزینه آن را هم پرداخت کردند.»
ستاره اسکندری: خسته شاید اما ناامید نمیشویم
پس از علی نصیریان، ستاره اسکندری از طرف جامعه تئاتر پشت تریبون قرار گرفت. او با انتقاد از پاسخگو نبودن برخی مدیران منتصب ریاستجمهوری خطاب به حجتالاسلام حسن روحانی گفت: «ما خسته شاید اما ناامید نمیشویم. درهایی به روی ما بسته است که کلیدش بهدست شماست. چاره کنید قبل از آنکه اتفاقی بیفتد.»
اسکندری در متن خود آورده بود: «من ستاره اسکندری عضو کوچکی از جامعه صبور تئاتر هستم. مسئولیت آنچه را میگویم شخصا میپذیرم چرا که برای رأی خود جنگیده و پای آن ایستادهام. دور از احساسات دنیای مجازی، بدونوابستگی به هیچ امکان دولتی در عین استقلال کامل با تعقل به تاریخ و سرنوشت تئاتر میاندیشم و این دیدار را فرصتی میدانم برای از تئاتر گفتن.
آقای رئیسجمهور! شما تئاتر نمیبینید. چرا؟ در چند سال گذشته تئاتر بیشتر زمزمه شده، شما و ما به هم اعتماد کردیم و با حمایت دولت شما چراغ تماشاخانههای خصوصی پرفروغتر شده است و در شهر ایران تئاتر از نو به دنیا آمد. ما همه به هم پیوستیم تا یادمان باشد که عزم کردهایم به عقب رانده نشویم. در کنارتان بودیم تا باب گفتوگو باز بماند بین شما و ما و اینک در اندکزمان نه گفتوگو که تنها گزارشی شاید شما را با واقعیت ما آشناتر کند.
سالهاست که بر این در میکوبیم اما به در کوفتن پاسخی نمیآید و عقب میرویم؛ نمونهاش کسر اعتبار حوزه تئاتر در سالجاری و عدمحمایت از هنرمندان تئاتر، عدمتخصیص امکانات و تسهیلات و همچنین بیمه مناسب برای بیماران این حوزه. ما به عقب میرویم. طلب هنرمندان این حرفه کهماه پشتماه عقب میافتد. سال به سال جوانانی را در این تخصص در دانشگاهها میپذیریم بیآنکه برایشان برنامه داشته باشیم. ما به عقب میرویم. سالن ساخته نمیشود، خانه فرهنگ گم شده، اقتصاد بر اندیشه سوار شده، به سطح میرویم.
قانع شدهایم به سوت و کف. کشتی فرهنگ ناخدایش را پیدا نمیکند. ما گاه شنیده نمیشویم، دیده نمیشویم. به هم میپیوندیم، یک به یک، دهها نفر، صدها نفر از جای جای زمین و باز هم شنیده نمیشویم. با ما از پاسخگویی نظام اداری گفتید و برخی مدیران منتصبتان چرایمان را پاسخ نگفتند. با ما از توسعه گفتید و گاه مواجه شدیم با مدیریتی که حد را از حد محدودتر میکند و تحدید را اصل ماجرا. تئاتر شاخصه فرهنگی یک کشور است. نخواهید که حضور امنیتی و سلیقهای فرهنگمان را از ادب و اندیشه به بازار سوق دهد. نگذارید اندیشه را بیجان کنند.
آقای رئیسجمهور! من از حصر بر اندیشه میترسم. من از تجسم بیگانگی این همه دست میترسم. از تیشهای که به ریشه زده میشود، میترسم. من از صورتهای پشت نقاب میترسم. من از قهرمانان کوچک میترسم. من از جایگزینی آمار به جای آمال میترسم. شما باب گفتوگو را باز کردید که ما میتوانیم بیآنکه بهراسیم انتقاد کنیم. اما درهایی به روی ما بسته است. کلیدش بهدست شماست. چاره کنید. چارهمان کنید قبل از آنکه اتفاقی بیفتد. ما خسته شاید، اما ناامید نمیشویم. ما در کنار شما خواهیم ماند اما مردمیم. ما را بشنوید. ما را از سالنهای تئاتر، از مدرسه کودکانمان، از نانی که گران میشود، ما را از معلمان و کارگران بشنوید. تندباد حادثه این خانه را بر سر همهمان خراب خواهد کرد. شما چرا تئاتر نمیبینید؟»
شادی پیروزی: چرا باید خودمان را تحریم کنیم
شادی پیروزی، مدیر نشر ایلیا از استان گیلان در این مراسم و به نمایندگی از اهالی کتاب و نشر سخنران بعدی مراسم بود؛ «برای چنین فرصتی فهرستی از خواستههای اهل کتاب و نشر وجود دارد اما میخواهم خرق عادت کنم چون گفتن از بیعدالتیها و کمبودها مثنوی مکرر است.»
او با اشاره به چرخه معیوب پخش، بیمه نداشتن اهل قلم، آسیبپذیری امنیت شغلی اهالی این حوزه ازجمله کتابفروشان و ناشران و مدیریت سلیقهای بهعنوان بخشی از مشکلات این حوزه، گفت: «ملت ما از تحریم و انزوا خسته شده پس چرا خودمان باید خودمان را تحریم کنیم. ما باید بتوانیم با هم حرف بزنیم چون با قهر کردن با جهان رستگار نشدهایم به همین دلیل همین که امروز عدهای تحریم میکنند بیآنکه نگران عقوبتی باشند، دستاورد کمی نیست.»
فاطمه معتمدآریا: هیچ مطالبهای نداریم، اما مانعتراش هم نمیخواهیم
دیگر هنرمندی که در این مراسم صحبت کرد، فاطمه معتمد آریا بود که با تأکید بر اینکه از طرف جامعه صنفی سینماگران ایران صحبت میکند، گفت: «ما هیچ مطالبهای از کسی نداریم. ما سیاستمدار نیستیم. ما هنرمندان مستقل و توانمندی هستیم که برای فعالیت، نیاز به حمایت نداریم، اما انتظار مانعتراشی هم نداریم، رسالت ما ترویج دوستی، وحدت، صلح و همدلی است؛ فقط خواهان آن هستیم که به ما اعتماد شود تا بتوانیم کارمان را انجام دهیم. من شاید بیش از هر کسی مورد بیاحترامی، بازخواست و بازجویی قرار گرفتهام اما رسالت من دوستی، وحدت و همدلی است. من با این جهانی که تمامش مبارزه است و نژادپرستی را اشاعه میدهد در اینجا چه دعوایی دارم آن هم با این همه اقوام نیکاندیش و نیکسیرت و با این دعوت که به دور از صرفا مذهب است که اگر اینطور بود آقای لوریس چکناواریان سر سفره افطار ما نبود.»
این بازیگر سینما و تئاتر خاطرنشان کرد: «ما نه دولتی را حمایت و نه تکذیب میکنیم. سهم ما هنرمندان از سیاست همین افطاری است وای کاش ما را وادار نکنند با اندیشه سیاسی فیلم بسازیم. پیام تمام سینماگران در تمام جهان صلح، دوستی و آرامش است. میتوانید به ما اعتماد کنید که صلح و دوستی را به این مملکت بیاوریم.»
در این مراسم علاوه بر جمع زیادی از مدیران فرهنگی و هنری دولت ازجمله 3وزیر فرهنگ دولتهای روحانی (سیدعباس صالحی، سیدرضا صالحی امیری و علی جنتی)، محمدمهدی حیدریان (رئیس سازمان سینمایی)، علیرضا تابش (مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی)، منوچهر شاهسواری (مدیرعامل خانه سینما)، سیدمجتبی حسینی (معاون هنری)، شهرام کرمی (مدیرکل هنرهای نمایشی) و هنرمندان و مدیران دیگری هم مانند جمشید مشایخی، قطبالدین صادقی، فرشته طائرپور، احمد امینی، لادن طاهری، هادی حیدری، احمد مسجدجامعی، سیدمحمد بهشتی، مهدی شفیعی (مدیرکل سابق هنرهای نمایشی)، پیمان شریعتی، سعید روستایی، سیدجمال ساداتیان، مجید قناد، شهرام لاسمی، علیرضا رضاداد، محمود دولتآبادی، مریم معترف، رسول صدر عاملی، محمدحسین مهدویان، محسن خانجهانی، بهروز شعیبی، غلامرضا موسوی، بابک چمنآرا، حامد همایون، محمد اطبایی، همایون اسعدیان، حسین انتظامی (مشاور ارشد وزیر فرهنگ)، سعید سهیلی، اصغر همت، لوریس چکناواریان و امینالله رشیدی حضور داشتند.