قبض نجومی‌گاز، فقط برای 2درصد

رضا کربلایی- روزنامه‌نگار

ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری، دستور داد تا قبوض گاز مشترکان تا پایان امسال با 70درصد تخفیف محاسبه شود. این تصمیم اگرچه یک عقب‌گرد در مصوبه آذرماه هیأت وزیران به‌حساب می‌آید اما به‌نظر می‌رسد فرمول محاسباتی شرکت ملی گاز که مبنای تصمیم‌گیری قرار گرفته بود دچار خطا بوده زیرا در این تعرفه نه‌تنها تعرفه هر پلکان افزایش یافته بلکه دامنه مصرف پلکان هم تغییر کرده بود. به گزارش همشهری، آنچه باعث شده رئیس‌جمهوری حکم به تخفیف 70درصدی بدهد، این است که شرکت ملی گاز اذعان می‌کند: با افزایش تعرفه‌ها فقط 1.6درصد مشترکان وارد پلکان یازدهم و دوازدهم شدند، اما با توجه به اینکه قبض‌های با رقم بالا به برخی مشترکان در روستاها و شهرهای کوچک اصابت کرده، دستور تخفیف صادر شده است.

دلیل تخفیف
مسلم رحمانی، سرپرست مدیریت هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران با اشاره به همزمانی اعمال تعرفه‌های جدید گاز برای مشترکان پر مصرف با کاهش دمای هوا در اغلب مناطق کشور، گفت: به‌منظور کمک به معیشت مردم و با دستور رئیس‌جمهوری، تخفیف ۷۰درصدی در افزایش تعرفه قبوض گاز تا پایان سال ۱۴۰۱ اعمال خواهد شد. این در حالی است که براساس قانون بودجه امسال، وزارت نفت تکلیف داشت تا الگوی مصرف گاز را اصلاح کند.
به‌گفته مدیران شرکت ملی گاز با اجرای مصوبه آذرماه، گازبهای ۳پله اول مصرف که متعارف هستند، بدون تغییر تعرفه بودند و پله‌های چهارم تا ششم ۳۰درصد افزایش تعرفه نسبت به سال گذشته داشتند و پله‌های هفتم تا دهم ۵۰درصد افزایش تعرفه را داشتند. به‌گفته مسلم رحمانی، دلیل تجدیدنظر در تعرفه گازبها و اعمال تخفیف 70درصد، افت محسوس و بی‌سابقه دمای هوا بوده به‌گونه‌ای که ۲۶مرکز استان به‌صورت همزمان دمای زیر صفر را تجربه کرده‌اند.
او تأکید کرد: براساس قبض‌های توزیعی ۶۰ درصد مردم در ۳ پله اول هستند و فقط ۱.۶ مشترکان در پله‌های یازدهم و دوازدهم قراردارند که قبض‌های میلیونی دریافت کرده‌اند.

تعرفه‌ جدید به قوت خود باقی ا‌ست
این مقام مسئول در شرکت ملی گاز تأکید کرد: افزایش تعرفه گاز بها که در آذرماه گرفته شده همچنان به قوت خود باقی است و از ابتدای سال ۱۴۰۲ تعرفه‌ها تغییر نمی‌کند، اما در این ۳‌ماه سرد سال این تخفیف اعمال می‌شود و از هفته آینده تعدیل قبوض اجرایی می‌شود و قبوض جدید براساس تخفیف ۷۰درصدی اعمال خواهد شد و اگر مشترکی قبض گاز خود را بدون اعمال این تخفیف‌ها پرداخت کرده باشد، در قبوض بعدی گاز بستانکار خواهد شد.

نحوه محاسبه تعرفه‌های جدید
همشهری 19آذرماه سال‌جاری از جزئیات تغییر تعرفه گاز بهای خانگی در فصل سرما رونمایی کرده و گزارش داده بود: تصمیم دولت درباره تغییرات جدید در تعرفه گاز بهای مشترکان خانگی با رویکرد کاهش دامنه مصرف در پله‌های 12گانه در 5اقلیم آب و هوایی به شرکت ملی گاز ایران صورت گرفته و از 16آبان امسال تا 31فروردین سال آینده، تعرفه گاز بهای خانگی در پله‌های اول تا سوم بدون تغییر، از پله چهارم تا ششم با 30درصد افزایش نسبت به تعرفه سال گذشته و پله‌های هفتم تا دهم هم با 50درصد افزایش و پله‌های یازدهم تا دوازدهم هم به‌صورت ثابت به ازای هر مترمکعب  5و 6هزار تومان محاسبه می‌شود.

لزوم بازنگری در تعرفه‌ها
افزایش مصرف گاز در روزهای سرد یک‌ماه اخیر و شکسته شدن رکورد آن باعث شد تا شهروندان در روزهای نخست بهمن‌ماه با قبوضی مواجه شوند که شاید تصور آن را هم نمی‌کردند. اما قبل از شروع انتقادها در نتیجه غافلگیری مشترکان گاز از قبوض جدید، رئیس‌جمهوری دستور داد برای حمایت از مصرف‌کنندگان، تخفیف ویژه 70درصدی درنظر گرفته شود.
گزارش شرکت ملی گاز از تغییرات در گازبهای مشترکان نشان می‌دهد از 16میلیون و 700هزار قبض گازی که در این چند روز صادر شده، 60درصد قبض‌ها در همان 3پلکان اول قرار گرفتند و افزایش تعرفه‌ای نداشتند و فقط 1.6درصد مشترکین وارد پلکان یازدهم و دوازدهم شدند، اما با توجه به اینکه در همین 1.6درصد، برخی مشترکان در روستاها و شهرهای کوچک بودند، رئیس‌جمهوری دستور تخفیف را صادر کرده است. با این گزارش به‌نظر می‌رسد بازنگری در تعرفه گازی و تقسیم اقلیم‌ها یک ضرورت جدی است چرا که این احتمال وجود دارد بازهم در سال آینده 1.6درصد مشترکان با قبوض بالا مواجه شوند.
همشهری در گزارش 19آذرماه به نکته مهمی اشاره کرده و گزارش داده بود که در مقایسه با تعرفه مصوب دولت در سال گذشته، دامنه مصرف در هر پلکان دست‌کم 25مترمکعب کاهش یافته است. حالا مشخص شده با این تغییر برخی مشترکان با فشار هزینه گازبها مواجه شده‌اند و همین علت باعث تجدیدنظر دولت شده است.

مصرف در اوج
هرچند دولت تصمیم گرفته تا فشار هزینه گاز مصرفی را در این روزهای سرد سال کم کند اما آمارها نشان از حفظ روند صعودی مصرف دارد و براساس اعلام مدیر امور گازرسانی شرکت ملی گاز به 661میلیون مترمکعب در روز رسید که رقم بسیار بالایی است و هم‌اکنون 80درصد از گاز تولیدی کشور در بخش خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد که این موضوع به صنایع کشور آسیب می‌زند. رحمانی در این حال هشدار می‌دهد: عدم‌همراهی مردم کلانشهرها می‌تواند تامین گرمایش شهرستان‌های انتهای شبکه گاز در استان‌های شمال و شمال شرق را به مخاطره بیندازد و همراهی مردم نقش مؤثری در تامین پایدار شبکه گاز خواهد داشت.