کتاب ارزان شد

خشایار گرامی-خبرنگار

به استناد آمار و ارقام موسسه خانه‌کتاب و ادبیات ایران، در آذر‌ماه1401 حدود 7هزار‌و820 عنوان کتاب به ویترین کتابفروشی‌ها راه یافته است، کتاب‌های کودک و نوجوان در این آمار با یک‌هزار‌و669 عنوان نسبت به دیگر حوزه‌ها پیشی گرفته‌اند. در ادامه نگاهی آماری داریم به انتشار کتاب در آخرین ماه پاییز امسال.

1 نگاهی به آمار نشر کتاب در آذر‌ماه1401 نشان‌دهنده تقویت و رشد چاپ کتاب در برخی بخش‌ها ازجمله کودک‌و‌نوجوان و ادبیات در این صنعت است. در آخرین ماه فصل پاییز در سال1401، 7‌هزار‌و820 عنوان کتاب منتشر شده که 5‌هزار‌و732 عنوان کتاب تالیفی و 2‌هزار‌و88 عنوان ترجمه شده است. طبق آمار موسسه خانه‌کتاب و ادبیات ایران و بر اساس گزارش (ایبنا)سهم کتاب‌های کودک‌و‌نوجوان در این ماه یک‌هزار‌و669 عنوان کتاب در شمارگان 3‌میلیون‌و642 هزار‌و680 نسخه است که یک‌هزار‌و100نسخه آن تالیفی و 569 عنوان آن تجدید‌چاپ است. 740عنوان از این کتاب‌ها چاپ نخست هستند، همچنین میانگین قیمت کتاب در این حوزه حدود 402‌هزار‌و‌889ریال است. بسیاری از کارشناسان حوزه نشر، به‌ویژه فعالان بخش کودک‌و‌نوجوان بر این باورند که به‌دنبال حضوری شدن مدارس از ابتدای فصل پاییز، استقبال دانش‌آموزان و خانواده‌ها از کتاب‌های حوزه کودک رشد زیادی داشته است و این مسئله به رونق فعالیت ناشران کودک و نوجوان کمک کرده است.

2 ادبیات بعد از کتاب‌های کودک‌و‌نوجوان، با یک هزار‌و‌377 عنوان کتاب در رتبه دوم موضوعات قرار دارد که 963عنوان آن تالیفی و 414عنوان آن ترجمه است، 938عنوان از این کتاب‌ها، چاپ نخست و 439عنوان ترجمه هستند، همچنین میانگین قیمت کتاب در این موضوع 866‌هزار‌و284‌ریال است.

3 رتبه سوم فراوانی کتاب به موضوع علوم اجتماعی با 969عنوان در شمارگان 796‌هزار‌و100‌نسخه اختصاص دارد، ۷۶۳عنوان از این کتاب‌ها تالیفی و 206عنوان اثر ترجمه شده هستند.

4 یکی از نکات قابل‌توجه آمار نشر کتاب در آخرین ماه پاییز1401، کاهش میانگین قیمت کتاب در آذر‌ماه امسال حدود 82‌هزار‌و500‌تومان است که نسبت به 2ماه دیگر فصل پاییز پایین‌ترین میزان را دارد؛ این درحالی است که میانگین قیمت کتاب در مهر‌ماه، 93هزار تومان و در آبان‌ماه 105هزار تومان بوده است. این کاهش قیمت دلایل مختلفی دارد که توزیع کاغذ دولتی و ثبات بهای کاغذ و مواد اولیه حوزه چاپ و نشر برخی از آنها به شمار می‌آیند.

5 اگرچه نوسانات نرخ ارز طی 2هفته اخیر تعادل قیمت را بر هم زده است، اما به‌نظر می‌رسد با توجه به اینکه طی ماه‌های اخیر قیمت کاغذ و مقوا و سایر ملزومات حوزه چاپ و نشر با کمترین تغییر همراه بوده، این موضوع تاثیر مستقیم بر قیمت کتاب گذاشته است. به‌نظر می‌رسد توزیع کاغذ دولتی و داخلی نیز بر این موضوع اثرگذار بوده است. نگاهی به آمار منتشر شده فهرست تخصیص کاغذ به ناشران از مرداد تا مهر‌ماه 1401 نیز بیانگر توزیع وسیع و گسترده کاغذ به همه ناشران دولتی و خصوصی است. این در حالی است که خودکفایی در حوزه کاغذ برای دولت سیزدهم یک مسئله راهبردی است و این دولت به دنبال راهکارهایی برای افزایش توان تولید کاغذ تحریر در کشور با هدف پاسخ به نیاز ناشران است.

6 قیمت کتاب در کشور اغلب تابع بهای کاغذ به‌عنوان کالای استراتژیک در صنعت نشر است و معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با آگاهی از این گزینه تاثیرگذار، با ایجاد ظرفیت‌های مختلف در کشور تلاش می‌کند، کاغذ باکیفیت را با قیمت مناسب در اختیار اهالی نشر قرار دهد.