مقایسه خسارت اروپا و ایران در زمستان سخت

بهتر است مقایسه‌ای بین بحران گازی اروپا و کمبود گاز موردی در ایران داشته باشیم. طبق گزارش بلومبرگ فقط خسارت اروپا در حمایت از قبوض گاز مصرف‌کنندگان اروپایی بیش از هزار‌میلیارد دلار است. این هزینه، فارغ از خسارت وارده به صنایع اروپا و هزینه هنگفت واردات سوخت از سایر کشورها بوده است، اما در ایران جنس هزینه‌ها از جنس عدم‌النفع است؛ نه خسارت. طبق محاسبات، بیشترین آسیب ایران از کمبود گاز (و نه کمبود انرژی) مربوط به مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌هاست که چیزی حدود 8میلیارد دلار است. همچنین عدم‌النفع استفاده از سوخت مایع در صنایع عمده و محدودیت گاز پتروشیمی‌ها در برخی از روزها نیز به 2میلیارد دلار نمی‌رسد و در مجموع می‌توان تمامی عدم‌النفع ایران از زمستان را معادل 10میلیارد دلار درنظر گرفت. پس برای مقایسه خسارت اروپا و ایران از کمبود گاز، خسارت اروپا را صرفا به هزینه هزار‌میلیارد دلاری حمایت از مصرف‌کنندگان محدود می‌کنیم و عدم‌النفع ایران را به‌صورت حداکثری معادل 10میلیارد دلار درنظر می‌گیریم. با تقسیم این دو عدد بر جمعیت اروپا و ایران، سرانه تنها یکی از خسارت‌های اروپا از زمستان سخت، 1666دلار محاسبه می‌شود؛ درحالی‌که این رقم برای کل عدم‌النفع‌های ایران تنها 117دلار است.

تشویق به دورکاری و تعطیلی ادارات در فرانسه
دولت فرانسه نیز در مواجهه با بحران گازی، طرح سختگیرانه «هوشیاری انرژی» را در دستور کار قرار داد. هدف این طرح، کاهش 10درصدی مصرف انرژی در 2سال آینده نسبت به سال2019 است. طرح «هوشیاری انرژی» با هدف مصرف کمتر انرژی و بهبود بهره‌وری انرژی در خانوارها، مشاغل، ساختمان‌ها، حمل‌ونقل و مردم انجام می‌شود.
از جمله دستورالعمل‌های این طرح عبارتند از:
از خانواده‌ها خواسته می‌شود در فصول سرد سال دما را در اتاق‌های اصلی به ۱۹درجه سانتی‌گراد برسانند و در اتاق‌های خواب تا ۱۷درجه کاهش دهند و اگر بیش از 3روز در خانه نیستند، دمای خانه را به 8درجه سانتی‌گراد برسانند. همچنین دمای مناسب برای آبگرمکن‌ها 55درجه باشد.
درصورت امکان، شروع استفاده از وسایل گرمایشی در ابتدای فصل سرد را 15روز به تعویق بیندازند و همچنین پایان استفاده از وسایل گرمایشی در انتهای فصل سرد را 15روز زودتر عملی کنند.
مدیران اجازه دارند در ادارات استفاده از آب گرم به‌جز موارد ضروری را ممنوع کنند و دمای 19درجه برای ادارات نیز باید اعمال شود.
ادارات و مؤسسات برای کاهش مصرف سوخت و انرژی به دورکاری تشویق شدند.
مصرف برق مربوط به روشنایی عمومی کاهش یابد؛ چراکه به‌طور متوسط 30درصد از هزینه برق یک جامعه مربوط به همین مورد است که با خاموش کردن چراغ‌های عمومی در زمان‌های خاص، کاهش شدت نور و تغییر نورپردازی به لامپ‌های LED با کنترل خودکار منجر به صرفه‌جویی انرژی 40 تا 80درصدی با بازگشت سرمایه 4 تا 6ساله می‌شود.
خاموش کردن روشنایی داخلی ساختمان‌های اداری به محض خالی ماندن، کاهش روشنایی بیرون ساختمان به‌ویژه تبلیغات و خاموش کردن آن حداکثر تا ساعت‌یک بامداد، کنترل گرمایش، تهویه و حتی کاهش سفرهای گروهی و حذف موارد غیرضروری باید انجام شود.
باشگاه‌های ورزشی ازجمله فوتبال باید متعهد شوند برای مسابقاتی که در روز برگزار می‌شوند، زمان روشنایی قبل و بعد از مسابقه را 50درصد و برای مسابقاتی که در عصر برگزار می‌شوند این زمان را 30درصد کاهش دهند.
اگر دقت کنید، اتفاقات موردی که در ایران در چند روز اخیر رخ داده است، به‌عنوان یک پروتکل، چندین‌ماه است که در فرانسه در حال اجراست؛ مثلا تشویق مردم به دورکاری و تعطیلی موردی ادارات در ایران، به‌عنوان یک اصل پذیرفته شده در طرح «هوشیاری انرژی» فرانسه آورده شده است. نکته جالب اینکه برخی رسانه‌های داخلی، دورکاری و تعطیلی ادارات فرانسه در هوای معتدل را نشانه تدبیر دولت این کشور برای مقابله با بحران گازی تعریف می‌کنند، اما اگر این اتفاق به‌صورت موردی و صرفا برای چند روز در پیک سرمای ایران رخ دهد، نشانه زمستان سخت ایران است!

مصرف مازوت در اروپا با وجود ملاحظه زیست‌محیطی
یکی از موضوعاتی که اخیرا در رسانه‌های داخلی طرفدار غرب مطرح شده، افزایش مصرف مازوت در نیروگاه‌های ایران است، اما نکته جالب توجه اینکه مصرف مازوت در اتحادیه اروپا با وجود همه پروتکل‌های زیست‌محیطی به‌عنوان یک امر مرسوم در حال وقوع است. براساس به‌روزترین آمار یورواستیت، سالانه ۱۰میلیون‌و۶۵۰هزار تن مازوت معادل ۱۲میلیارد لیتر در اروپا مصرف می‌شود. ۵۳درصد از مازوت مصرفی اروپا در نیروگاه‌ها، ۳۲درصد برای مصرف صنایع و ۱۵درصد دیگر در حمل‌ونقل استفاده می‌شود. به‌منظور مقایسه مصرف مازوت در ایران و ۵کشور اروپایی، بررسی شاخص «سرانه مصرف سالانه مازوت» در دستور کار قرار گرفته است. این شاخص از تقسیم مصرف سالانه مازوت بر جمعیت کشورها به‌دست آمده و بر مبنای اطلاعات اداره آمار کمیسیون اروپا برای ۵کشور عضو اتحادیه اروپا محاسبه شده است. بر مبنای این محاسبه سرانه مصرف سالانه مازوت در هلند، سوئد، ایتالیا، آلمان و فرانسه به‌ترتیب ۵۷۶.۹، ۴۲۰.۵، ۱۰۲.۶، ۸۳.۷ و ۷۳ لیتر به ازای هر نفر است. این در حالی است که شاخص مذکور در ایران براساس آمار مصرف مازوت در صنایع و نیروگاه به عدد ۹۲.۹ لیتر به ازای هر نفر در سال می‌رسد. در شرایطی کشوری مانند هلند ۶.۲ برابر ایران در هر سال مازوت مصرف می‌کند که این سوخت تنها سوخت آلاینده مورد استفاده در کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیست و مصرف گسترده زغال‌سنگ با آلایندگی بیشتر نسبت به مازوت در اروپا شدت گرفته است.