زندگی گرم در دمای منفی 50 درجه
جواد نصرتی
سرما این روزها ساکنان بسیاری از کشورهای آسیای میانه را به زحمت انداخته اما آنچه را که ما آن را سرمای بی‌سابقه و ویرانگر می‌دانیم، برای حدود یک میلیون نفر ساکن یک شهر یخ‌زده در سیبری، دمای معتدل به‌شمار می‌رود.
شهر یاکوتسک در منطقه سیبری‌شرقی در روسیه که گفته می‌شود یکی از سردترین نقاط زمین است، زمستانی را تجربه می‌کند که تصورش از ذهن گرمادوست ما خارج است؛ دمای هوا در این شهر، به منفی50 درجه رسیده است و حتی در استانداردهای روسیه و دیگر مناطق شهری در سیبری، این شهر زمستان سردی را تجربه می‌کند. معمولا ژانویه سردترین ماه در یاکوتسک است و مردم، بیشتر مراقب خود هستند. امسال اما شرایط در این شهر که 5 هزار کیلومتر با مسکو فاصله دارد کمی سخت‌‌تر بوده و افت دما هوای، برای آنها هم آزاردهنده شده است؛ با این حال، زندگی مردم ادامه دارد و به گفته خودشان، مجبورند تا آنجا که می‌توانند خودشان را با شرایط تطبیق بدهند. آناستانزیا گروزدوا، یک شهروند در این باره به رویترز گفته است: «نمی‌توانیم با آب و هوا بجنگیم. یا باید خودمان را تطبیق بدهیم و متناسب با هوا لباس بپوشیم یا این که یخ بزنیم.»
روش تطبیقی مردم هم، پوشیدن لباس گرم، تا جای ممکن است. خانم گروزدوا علاوه بر چند ژاکت و شلوار و کاپشن گرم، دو روسری پشمی، چند جفت دستکش و چند کلاه و شال‌گردن به‌تن کرده است تا بتواند در این هوا بیرون بیاید و خرید کند. مساله البته فقط لباس گرم نیست. همانطور که تصور ذهنی ما از این هوا می‌تواند باعث یخ زدن مان باشد، آمادگی ذهنی ساکنان این شهر هم می‌تواند باعث گرم شدن آنها شود. آنها با پوشیدن لباس‌های گرم، نه تنها بدنشان‌که ذهنشان را گرم می‌کنند و با این ذهنیت بیرون می‌روند که برای کار و زندگی روزمره در این هوا آماده‌اند و همین باعث می‌شود که حس کنند بدنشان گرم است.
این هوا برای برخی کسب و کارها البته مناسب است؛ درست مثل ماهی‌فروشی خانم نورگوسون استاروستینا که در یک بازار روباز محلی قرار دارد. او در بیشتر سال، اصلا نمی‌داند هزینه برق چقدر می‌شود چون اصلا نیازی به یخچال برای نگهداری ماهی‌هایش ندارد. پیشنهاد او برای گرم شدن هم، مثل دیگر ساکنان شهر است: «تا می‌شود باید لباس پوشید. چندین و چند لایه، درست مثل کلم.»
این شهر که دمای زیر صفر نزدیک به منفی 40 درجه در آن عادی به شمار می‌رود، در سال‌های اخیر شرایط اقلیمی متفاوتی را تجربه کرده و در سال 2018 دمای هوا چنان در آن افت کرد که مردم می‌گفتند مژه‌هایشان منجمد می‌شود. در تابستان‌های اخیر هم آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌های اطراف آن، باعث نگرانی کارشناسان اقلیمی شده است.
