رهبر جهادگر
مستند «غیررسمی 5» که جمعه پخش میشود به دیدار رهبر معظم انقلاب با گروههای جهادی اختصاص دارد
یکی از برنامههای مستمر رهبر انقلاب در طول سالیان گذشته، برگزاری جلسات متعدد و متنوع با طیفهای مختلف علمی، اجتماعی، فرهنگی و هنری بوده است؛ جلساتی که در فضایی صمیمانه برگزار شده و رهبر انقلاب پای نظرات و درددلهای حاضران مینشینند. بخشی از این جلسات از سال1395 در قالب جلسات «پنجشنبهشبها» برگزار شده است که مجموعه مستند «غیررسمی» به روایت آنچه در این جلسات بیان شده پرداخته است. تاکنون 4مستند «غیررسمی» ساخته علی صدرینیا از تلویزیون به نمایش درآمده و قرار است جمعه این هفته نیز مستند «غیررسمی5» با موضوع دیدار مقام معظم رهبری با گروههای جهادی به روی آنتن برود. عصر دوشنبه، مراسم اکران این مستند که ویژه رسانهها بود در دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای با حضور ایمان عطارزاده، رئیس حوزه ریاست دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای و سیدمحمدعلی صدرینیا، کارگردان این مجموعه برگزار شد که در ادامه، گزارش این جلسه آمده است.
شناخت رهبری از زاویهای جدید
فضایی که در جلسات دیدار گروههای مختلف با مقام معظم رهبری وجود دارد، فضایی صمیمی است که به حاضران فرصت میدهد درددلهای خود را به طور مستقیم با رهبری در میان بگذارند. در این نشستها از گزارشهای رسمی و اداری خبری نیست و حاضران به زبان خودشان مشکلات را با رهبری مطرح میکنند و ایشان نیز با ارائه راهکارها و توصیههای راهگشا شیوه حل مشکلات را به آنها نشان میدهند. «غیررسمی1» به دیدار مقام معظم رهبری با راویان هشت سال دفاعمقدس اختصاص داشت؛ «غیررسمی2» روایت دیدار ایشان با تعدادی از فعالان فرهنگی و هنری بود؛ قسمت سوم این مجموعه روایتی از دیدارهای پنجشنبهای فعالان حوزه علم و فناوری با حضرت آیتالله خامنهای بود؛ در «غیررسمی4» شاهد دیدار مقام معظم رهبری با طنزپردازان بودیم. از میان این 4مستند، قسمت دوم که به دیدار با فعالان فرهنگی و هنری ازجمله سینماگران اختصاص داشت، بازتاب بیشتری در رسانهها و فضای مجازی یافت و در واقع از همانجا بود که بِرَند «غیررسمی» جلب توجه کرد. پایگاه خبری «مشرقنیوز» فروردین امسال در یادداشتی به تحلیل چهار قسمت منتشرشده این مجموعه پرداخت که در بخشی از آن دلیل اهمیت این مجموعه چنین توضیح داده شده است: «یکی از دلایل اقبال عمومی نسبت به این مجموعه، شاخصههای حاکم بر لحن روایتگرایانه این مجموعه کاملا فرهنگی است. با توجه به جایگاه سیاسی رهبر انقلاب انتظار میرفت که محتوای مستند غیررسمی از حیث گفتمانی، رویکردی سیاسی داشته باشد اما در ۴قسمت منتشرشده، مسئله و دغدغه فرهنگ اولیتر از گفتمانهای سیاسی بوده و شاید یکی از دلایل استقبال از این مجموعه، گفتمانسازی و به تعبیر رهبر انقلاب، تأکید بر جهاد تبیین است.»
این یادداشت در ادامه، ضرورت ساخت چنین مجموعهای را چنین توضیح میدهد: «صدرینیا، کارگردان این مجموعه قبل از انتشار قسمت اول متنی را در صفحه اینستاگرامش منتشر کرده که در بخشی از آن آمده است: «وقت آن رسیده بود که با زاویهای دیگر از رهبری آقا آشنا شوم؛ اینکه ایشان در مقام رهبری، چگونه مدیریت میکند و چگونه حلقههای مختلف را به هم وصل میکند... . جمعی از فعالان عرصههای مختلف میآیند و بعضا بالاترین انتقادها را مطرح میکنند و آقا سخن آنها را صمیمانه میشنود، برایشان با استدلال پاسخ میگوید و... . شاید دیدار راویان دفاعمقدس با آقا، تازه رسمیترین جلسه از میان همه این جلسات باشد و این تازه اول راه است...».
برای گسترش این رویکرد در این مجموعه مستند، به ابعاد هنرمندانه، توجهی خاص شده است. سازنده به تجمیع تصاویر و سخنان مطرحشده در این جلسات، بسنده نمیکند و از کلیشههای تلویزیونی رایج سالهای اخیر فاصله میگیرد و ضمن تصویرسازی موجز و بسیار هدفمند، با حاضران در جلسات مختلف، اقدام به ضبط گفتوگوهای مجزا میکند و نوعی همپوشانی روایی جلسات غیررسمی را با روایت تکنفره افراد تطبیق میدهد. در واقع کارگردان هرگونه قضاوتی را عملا به مخاطب واگذار کرده اما برای این قضاوت از تجمیع تصاویر گزارشی و روایتهای تکنفره، شیوه قضاوت را به مخاطب وامیگذارد.»
تصاویری منتشرنشده در«غیررسمی5»
خبر پخش قسمت پنجم «غیررسمی» از تلویزیون با متنی که علی صدرینیا در صفحه شخصیاش منتشر کرد رسمیت یافت. او نوشت: «در طول ساخت مجموعه مستند غیررسمی تلاش کردهایم که در هر قسمت سراغ یک وجه ناگفته یا کمتردیدهشده از کار و فعالیت رهبر انقلاب برویم؛ از نوع ارتباط ایشان با فعالان حوزههای مختلف، بخشهایی از فعالیت و پیگیری موضوعات مرتبط با نخبگان توسط ایشان، نوع نگاهشان نسبت به مسائل فرهنگی و هنری و تفاوت این نگاه با برخی دیدگاهها و سلیقههای دیگر، سابقه تاریخی بعضی از موضوعات و پیگیریها و ارتباطها و ناگفتههایی درباره ابعادی از زندگی شخصی ایشان. تلاشمان در قسمت پنجم غیررسمی این بوده که دوباره سراغ روایتی تازه برویم؛ از یک روحیه خاص از دهههای گذشته تاکنون و از اعتقاد به نوعی از کار و فعالیت در تمام این سالها... . این قسمت از غیررسمی تصاویری منتشرنشده دارد که برای خودمان بهعنوان سازندگان اثر هم جذاب و دوستداشتنی بود. تصور میکنم پخش این تصاویر بعد از گذشت سالها ارزش دیگری دارد. همچنین این قسمت بهنظر من حرفهای مهمی دارد برای فکرکردن و بهکاربستن...». بهگفته صدرینیا، این مستند پس از اکرانهای میدانی و استانی، جمعه این هفته، روی آنتن میرود.
طراز حرکتهای جهادی
در نشست اکران قسمت پنجم «غیررسمی» برای رسانهها، ایمان عطارزاده، رئیس حوزه ریاست دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای، گفت: حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری یکی از وظایف و مأموریتهای اصلی این دفتر است و تلاش میکنیم در قالبهای مختلف فرهنگی، هنری، پژوهشی و... اندیشه و سیره حضرت آقا را به گوش مخاطبان و علاقهمندان به گفتمان رهبری برسانیم. رساندن پیام و اندیشه رهبری به مخاطبان، چه در داخل و چه در خارج از کشور، به حرکتی انقلابی نیاز دارد و بخش زیادی از فعالیتهای ما در سایت و شبکههای اجتماعی صرف همین موضوع میشود. مستند غیررسمی در ادامه حرکتی است که از گذشته در دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری جریان داشته است. از سال1382 که سایت khamenei.ir راه افتاد و از سال1386 که در شبکههای اجتماعی حضور پیدا کردیم، تولید مستندهای متفاوتی درباره رهبر انقلاب را دنبال کردهایم. برای مثال، مستند «دیوارهای یخی» روایتی از بازدید حضرت آقا از موزه عبرت است یا مستند «حواریون» به حضور رهبر انقلاب در منزل خانواده شهید آشوری میپردازد. همچنین تولید مستندهایی درباره رژیم پهلوی در دفتر حفظ و نشر انجام شد. علاوه بر این، مستند «عمامه خاکی» را داشتیم که تصاویری از حضور آیتالله خامنهای در کرمانشاه را به تصویر میکشید. در سالهای اخیر نیز چندین مستند با محوریت رهبر معظم انقلاب تولید شده است که از آن جمله میتوان به مستند «روایت رهبری» اشاره کرد که روایت انتخاب حضرت آقا به رهبری را نشان میداد. همچنین مستند «در لباس سربازی» ماجرای حضور ایشان در جبههها را به تصویر میکشید. مستند «لشکر زینبی» تولید دیگری بود که به دیدار خانواده شهدای مدافع حرم با رهبر انقلاب میپرداخت. در کنار اینها، ساخت مجموعه مستند «غیررسمی» را هم دنبال کردیم. مبنای تولید این مستند، بیان دیدارهای صمیمانهای است که رهبر انقلاب با گروهها و اقشار مختلف ازجمله اهالی فرهنگ و هنر، نخبگان علم و فناوری و... داشتهاند.
وی در بخش دیگری از سخنانش بیان کرد: در بخش مهمی از غیررسمی5، رویکرد حضرت آقا در حرکتهای جهادی را بررسی کردهایم. باید اشاره کنم که حضرت آقا فراتر از جایگاه رهبری و مرجعتقلیدبودنشان، یکی از پیشتازان حرکت جهادی در کشور هستند. برای مثال در شهریورماه سال1347، زمانی که ایشان یک طلبه 29ساله بودهاند، زلزلهای در شهر فردوس میآید و افراد زیادی جانشان را از دست میدهند. در همان زمان، ایشان جمعی از خیرین و بازاریان را دعوت میکنند که به فردوس بیایند و به زلزلهزدگان امداد بدهند. حاصل حضور دوماهه آقای خامنهای بهعنوان طلبه، راهاندازی پایگاه امداد در این منطقه و بازسازی شهر فردوس است. همچنین در زلزله دیگری در اسفراین، ایشان به کمک مردم میروند. در سال1355 در قوچان سیل جاری میشود و باز هم شاهد حضور آقای خامنهای در این منطقه برای کمکرسانی به سیلزدگان هستیم. علاوه بر این، در سال1357، یعنی زمانی که ایشان در تبعید بودند، پایگاهی را برای امداد به سیلزدگان ایرانشهر درست میکنند. در حقیقت، حتی در شرایطی که در تبعید هستند نیز به مردم امدادرسانی میکنند. این روحیه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در رهبر انقلاب باقی میماند و ایشان بهعنوان رئیسجمهور مشوق تشکیل جهاد سازندگی میشوند. ایشان در دوران رهبری خود همواره با تشویق جوانان، نیروهای جهادی را پای کار آورده و از ظرفیتهای مردمی برای کاستن درد و آلام مردم استفاده میکنند. بنابراین با شخصیتی روبهرو هستیم که همواره کنار مردم بوده است. مستند غیررسمی5، تصویر فرد و الگویی است که طراز حرکتهای جهادی به شمار میرود. جالب است که این روحیه فقط مختص به ایران نیست و دیدید که ایشان در سیل پاکستان هم پیام همدردی خود را در نمازجمعه به گوش جهانیان رساندند.
بازدید سرزده رهبری از بم
همچنین علی صدرینیا، کارگردان این مجموعه، در این جلسه گفت: بیان مسیری که برای تولید مجموعه مستند غیررسمی آمدهایم، خالی از لطف نیست. ما میتوانستیم برای روایت این جلسات تنها بهخود جلسه اکتفا کنیم اما تصمیم گرفتیم حرفهای بزرگتری را در قالب همین دیدارها بیان کنیم. برای مثال، در غیررسمی2 نوع ارتباط حضرت آقا با فعالان حوزههای مختلف را دیدیم. همچنین در قسمت سوم، سراغ ارتباط رهبری با نخبگان و پیگیریهای مستمر ایشان برای بهبود فعالیت و اوضاع آنان رفتیم. در قسمت چهارم که مربوط به دیدار طنزپردازان بود، وجوهی از نگاه فرهنگی حضرت آقا را بیان کردیم. در قسمت پنجم نیز سراغ جنبه تازهای از رهبر انقلاب رفتهایم و روحیه جهادی حضرت آقا را به تصویر کشیدهایم. در مستند میبینید که ایشان پیش از انقلاب چگونه بهعنوان یک نیروی جهادی فعالیت میکردهاند و این روحیه بعد از پیروزی انقلاب نیز استمرار پیدا کرد. حتی در مواردی خودشان مستقیما ورود کردهاند که نمونه آن زلزله بم است. جالب است بدانید که در آن بازدید سرزده خیلی از مردم نمیدانستند که با چهکسی حرف میزنند و فکر میکردند فرماندار آمده است. حضرت آقا نیز دوست دارند که جنبه سرزدهبودن این بازدید، حفظ شود. صدرینیا تأکید کرد: یکی از بخشهای مهم مستند غیررسمی5 که دیده نشده نیز همان دیداری است که بعد از بازدید سرزده از مناطق زلزلهزده با مسئولین شهری برگزار میکنند. در حقیقت، زمانی که مشکلات را در گزارشها دیده و از نزدیک نیز ملاحظه کردهاند، مواردی را از مسئولان امر، مطالبه میکنند.