زین پس، پلاستیک‌ها به پاکسازی کمک می‌کنند!

مهتاب خسروشاهی _ روزنامه‌نگار

چندبار با این منظره روبه‌رو شده‌اید که یک بطری آب معدنی، ظرف یک‌بار مصرف غذا، کیسه پلاستیکی حاوی زباله و... راه جوی آب را بسته‌ و آب جوی را روانه آسفالت کرده‌اند؟ چندبار از دیدن منظره کیسه‌های پلاستیکی بزرگ حاوی ظروف یک‌بار مصرف، شما را نگران محیط‌زیست کرده است؟ درست به‌دلیل همین نگرانی‌ها و منظره‌های ناخوشایند، کشور آلمان لایحه جدیدی را روز چهارشنبه دوم نوامبر2022 میلادی به تصویب رساند که براساس آن تولیدکنندگان پلاستیک در این کشور، موظف به پرداخت هزینه برای جمع‌آوری زباله‌های خود خواهند بود. براین اساس، سازندگان محصولات حاوی پلاستیک یک‌بار مصرف باید به صندوق مرکزی تحت حمایت دولت این کشور، هزینه پرداخت کنند. این قانون از سال2025 میلادی ضروری و اجرایی خواهد شد.
براساس تخمین‌های انجام شده، صندوق مرکزی براساس تولیدات پلاستیکی یک‌بار مصرف این شرکت‌ها در سال نخست اجرای این قانون، 450میلیون یورو جمع‌آوری خواهد کرد. این مبلغ صرف جمع‌آوری زباله از پارک‌ها، خیابان‌ها و دیگر فضاهای عمومی خواهد شد.
پلاستیک‌های یک‌بار مصرف یا SUP، به‌منظور یک‌بار استفاده تولید می‌شوند. انواع ظروف غذاخوری، بسته‌بندی یک‌بار مصرف، کیسه‌ها، فنجان‌های نوشیدنی‌ های مختلف و بطری‌های پلاستیکی در این گروه قرار دارند. از آنجایی که هدف از تولید این ظروف، استفاده آنها برای یک‌بار است، بنابراین امکان رها شدن آن در مکان‌های مختلف به‌ویژه فضاهای عمومی بسیار زیاد است. یکی از این مکان‌های پرخطر و آسیب‌رسان، آب‌های جاری هستند. مهاجرت مواد داخل این پلاستیک‌ها به داخل آب و ورود آنها به بدن آبزیان و سپس انسان، می‌تواند عوارض بی‌شماری را روی سلامت انسان، حیوانات و محیط‌ زیست داشته باشد.
«استفی لمکه» وزیر محیط‌زیست آلمان می‌گوید:«هزینه پاکسازی در بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا هم‌اکنون به‌عهده همه است»اروپا، سالانه حدود 60میلیون تن پلاستیک تولید می‌کند که درنهایت فقط 30میلیون تن آن بازیافت می‌شود. مدیریت زباله در کشورهای مختلف متفاوت است و آلمان با بازیافت 99.6 درصد از بسته‌بندی‌های پلاستیکی در سال2019 میلادی، پیشتاز است. قرارداد سبز اروپا، سیاست‌ها و اقداماتی را برای استفاده از پلاستیک به شیوه پایدارتر پیشنهاد می‌کند. این قرارداد شامل دستورالعمل اتحادیه اروپا برای پلاستیک‌های یک‌بار مصرف است که در سال2019 میلادی اجرای آن ضروری اعلام شده است. براین اساس به کشورهای عضو 2سال فرصت داد تا اجرای این طرح را آغاز کنند و از اوایل سال2022 میلادی، جریمه‌های مناسب برای کشورهای متخلف به اجرا درخواهد آمد.
هدف از اجرایی شدن طرح پرداخت هزینه توسط شرکت‌های تولیدکننده پلاستیک، محدود کردن تولید اقلام SUP مانند چوب‌پنبه، کارد، چنگال، لیوان، بشقاب، نی، همزن، بادکنک و چوب برای بادکنک، ظروف غذا، فنجان، ته‌سیگار، کیسه‌های پلاستیکی، بسته‌بندی‌ها و لفاف خوراکی‌ها، لوازم بهداشتی و دستمال مرطوبی است که معمولا در سواحل و دیگر مراکز تفریحی یافت می‌شوند. امید است کشورها با اجرای این طرح، کمتر از پلاستیک‌ها برای تولید ظروف یک‌بار مصرف استفاده کرده و مواد دوستدار محیط‌زیست را جایگزین پلاستیک‌ها کنند. این شرکت‌ها علاوه بر پرداخت هزینه باید استفاده از ظروف پلاستیکی یک‌بار مصرف را کاهش داده و جایگزین‌های مناسب برای آن پیدا کرده و تا سال2029 میلادی، 90درصد از بطری‌‌های یک‌بار مصرف نوشیدنی‌‌ها را جمع‌آوری کنند. درصورت استفاده از پلاستیک، باید از انواع قابل بازیافت استفاده کنند و با استفاده از برچسب هشدار روی ظروف، مصرف‌کنندگان را از خطر استفاده از ظروف یک‌بار مصرف غیرقابل بازیافت برای محیط‌زیست، آگاه کنند. با اجرایی شدن قطعی این طرح، سالانه 450میلیون یورو به پاکسازی زباله کمک خواهد شد.