جمهوریخواهان در آستانه فتح کنگره
نظرسنجیها نشان میدهد در انتخابات فردا، جمهوریخواهان بار دیگر کنترل مجلس نمایندگان و سنا را بهدست خواهند گرفت
رأیدهندگان آمریکایی سهشنبه (فردا) برای انتخابات نمایندگان کنگره پای صندوقهای رأی میروند؛ انتخاباتی که گرچه قرار نیست نامی از جو بایدن، رئیسجمهوری این کشور در آن برده شود، اما عملا به مثابه رفراندومی درباره کارنامه ریاستجمهوری 2ساله اوست.
این انتخابات در شرایطی برگزار میشود که از یکسو دمکراتهای نگران از نتایج نظرسنجیها با اشاره به چشمانداز بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در انتخابات ریاستجمهوری2024، نسبت به «از دست رفتن دمکراسی آمریکایی» هشدار میدهند و از سوی دیگر، در جبهه مقابل، شماری از کاندیداهای جمهوریخواه حامی ترامپ، ادعای پیروزی او در انتخابات ریاستجمهوری گذشته را تکرار میکنند. همزمان، چپها امیدوارند که قانون لغو ممنوعیت سقط جنین بتواند اقبال رأیدهندگان را بهسوی آنان بازگرداند؛ آن هم در شرایطی که جمهوریخواهان برای پیروزی خود روی خشم افکار عمومی از تورم بالا و افزایش چشمگیر عدممحبوبیت جو بایدن حساب کردهاند. این انتخابات که تأثیر عمیقی بر مسیر سیاست داخلی و خارجی آمریکا در 2سال آینده خواهد داشت، از آن جهت میاندورهای نام میگیرد که در میانه دوره 4ساله ریاستجمهوری برگزار میشود. درصورتی که جمهوریخواهان مطابق نظرسنجیها موفق شوند اکثریت کنگره (مجلس نمایندگان و مجلس سنا) را بهدست بگیرند میتوانند با مسدود کردن روند قانونگذاری تا سال2024 اغلب طرحها و برنامههای دولت بایدن و حزب دمکرات را عملا متوقف کنند.
طبق قانون، در انتخابات پیشرو تمام 435کرسی مجلس نمایندگان و یکسوم کرسیهای مجلس سنا (34کرسی) به رأی گذاشته خواهد شد. هر ایالت آمریکا 2نماینده در مجلس سنا دارد (مجموعا 100نماینده) و دوره نمایندگی سناتورها 6ساله است. علاوه بر این، 36ایالت همزمان با انتخابات میاندورهای کنگره، انتخابات محلی برای تعیین فرماندار جدید را نیز برگزار میکنند.
نظرسنجیها چه میگویند؟
به نوشته دیلیتلگراف، محتملترین سناریو این است که جمهوریخواهان کنترل مجلس نمایندگان را بهدست میگیرند. وبسایت FiveThiryEight گزارش داده، شانس جمهوریخواهان در مجلس سنا نیز در حال افزایش است و اگر همهچیز طبق پیشبینیها پیش رود، «کوین مک کارتی» رهبر نمایندگان جمهوریخواه، جای «نانسی پلوسی» رهبر نمایندگان دمکرات را در مجلس نمایندگان خواهد گرفت. پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان است. میزان محبوبیت بایدن نیز در آستانه برگزاری انتخابات کمی بالاتر از 40درصد است؛ این در حالی است که بیش از 50درصد از شرکتکنندگان در این نظرسنجی عملکرد دولت او را تأیید نکردهاند. یورونیوز نوشته نظرسنجیها از ظهور دوباره موج قرمز (رنگ نمادین جمهوریخواهان) در کنگره حکایت دارد که احتمالا منجر به از دست رفتن اکثریت ضعیف دمکراتها در مجلس نمایندگان و احتمال بازپسگیری سنا توسط جمهوریخواهان خواهد شد.
گرانترین انتخابات میاندورهای تاریخ آمریکا
انتخابات سهشنبه را میتوان گرانترین انتخابات میاندورهای تاریخ آمریکا خواند. گفته شده، میلیاردرهای آمریکایی 881میلیون دلار برای این انتخابات سرنوشتساز هزینه کردهاند که در تاریخ آمریکا بیسابقه بوده است. بیشتر این مبلغ وارد کارزارهای انتخاباتی حزب جمهوریخواه شده است. گفته شده، بیش از 59درصد از این مبالغ وارد کارزارهای انتخاباتی جمهوریخواهان شده و حدود 39درصد آن به کارزارهای حزب دمکرات رسیده است.
هفتهنامه آمریکایی رپابلیک نوشته: «مبلغ شگفتانگیزی که میلیاردرهای آمریکایی برای انتخابات میاندورهای امسال هزینه کردهاند 44درصد بیشتر از سال2018 است و احتمالا تا روز برگزاری انتخابات به یکمیلیارد دلار هم خواهد رسید. این حجم از پول، انتخابات هشتم نوامبر2022 را به گرانترین انتخابات میاندورهای تاریخ آمریکا تبدیل میکند.» فعالان مدنی با اشاره به اینکه ثروتمندان بخش بسیار کوچکی از جمعیت آمریکا هستند، هشدار میدهند که سرازیر شدن چنین مبالغ هنگفتی به کارزارهای انتخاباتی از سوی آنان میتواند صدای مردم معمولی آمریکا را خفه کند. این هشدارها اما زمانی جدیتر شد که روزنامه گاردین هفته گذشته گزارش داد کمیته روابطعمومی آمریکا و اسرائیل (آیپک) میلیونها دلار برای پیروزی کاندیداهای حزب جمهوریخواه هزینه کرده است. آیپک علاوه بر حمایت از جمهوریخواهان، کارزارهای گستردهای را برای کنار زدن نمایندگان مترقی حزب دمکرات به راه انداخته است. آیپک بهعنوان لابی رژیم صهیونیستی در واشنگتن شناخته میشود.
گروه «اپن سکرت» نیز ارزیابی کرده که هزینههای انتخابات میاندورهای در سطح فدرال و ایالتی از 16.7میلیارد دلار فراتر رود. این بیشترین مبلغی است که تاکنون در هر دو سطح ایالتی و فدرال برای انتخابات میاندورهای آمریکا هزینه شده است.
3رئیسجمهور در پنسیلوانیا
ترکیب نمایندگان حزب دمکرات و جمهوریخواه در مجلس سنا هماکنون 50-50 است. با این حال با احتساب رأی کامالا هریس، معاون رئیسجمهور آمریکا، حزب دمکرات اکثریت این مجلس را در اختیار دارد. (51رأی) چنین اکثریت شکنندهای بدان معناست که حتی از دست دادن یک کرسی نیز باعث تسلط جمهوریخواهان بر سنا خواهد شد. بر همین اساس، نزدیکترین رقابت در انتخابات2022 بر سر کرسیهای مجلس سنا در ایالتهای پنسیلوانیا، جورجیا، نوادا، نیوهمپشایر، اوهایو، آریزونا، کارولینای شمالی، فلوریدا و کلرادو است. این رقابت نزدیک باعث شد تا جو بایدن و باراک اوباما از حزب دمکرات و دونالد ترامپ از حزب جمهوریخواه در آخرین ساعات رقابتهای انتخاباتی به پنسیلوانیا بروند. روزنامه پولیتیکو با اشاره به کارزارهای گسترده 2حزب در پنسیلوانیا نوشته: «پنسیلوانیا در 2سال آینده قرار است نقطه کانونی سیاستهای ریاستجمهوری باشد؛ بهویژه اگر قرار باشد که بایدن و ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری2024 با یکدیگر روبهرو شوند.»
کنگره آینده و سیاست خارجی
درصورتی که پیشبینیها محقق شود و جمهوریخواهان کنترل کنگره را بهدست بگیرند، چه تغییری در سیاست خارجی این کشور ایجاد خواهد شد؟ آیا حمایت واشنگتن از کییف افزایش خواهد یافت؟ آیا بایدن تحت فشار جمهوریخواهان رویکرد سختگیرانهتری را در قبال چین در پیش خواهد گرفت؟ اینها سؤالاتی است که این روزها در فضای سیاسی آمریکا بسیار شنیده میشود.
مجله فارن پالسی نوشته، احتمالا یکی از اولویتهای جمهوریخواهان در سیاست خارجی افغانستان خواهد بود. گزارشهای اولیه کمیته روابط خارجی جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان نیز نشان میدهد این حزب قصد دارد تحقیقات دامنهداری را در اینباره انجام دهد؛ بهویژه اینکه دولت جو بایدن تاکنون از پرداختن به تبعات سیاست خود در افغانستان طفره رفته و هیچگاه توضیح نداده که چه اشتباهی مرتکب شده که دولت افغانستان همزمان با خروج نیروهای آمریکایی از این کشور به سرعت سقوط کرده است.
با روی کار آمدن کنگره جمهوریخواه بهنظر میرسد که در روند حمایت آمریکا از اوکراین نیز شاهد تغییراتی باشیم. جمهوریخواهان گرچه بر ادامه حمایتها از اوکراین تأکید کردهاند، اما در اغلب موارد با اشاره به سابقه طولانی فساد در اوکراین بر لزوم نظارت بیشتر بر روند این حمایتها تأکید کردهاند؛ بهعنوان مثال، «مایک مککال» سناتور جمهوریخواه تگزاس و «جیم ریش» از اوهایو تأکید کردهاند که کمکهای واشنگتن به کییف بدون نظارت دقیق و مکانیسمهای پاسخگویی، نه مؤثر خواهد بود و نه پایدار.
از آنجایی که روابط چین و آمریکا هماکنون بسیار متشنج است، تغییر آرایش سیاسی کنگره هم تغییر چندانی در رویکرد فعلی دولت آمریکا در برابر پکن ایجاد نخواهد کرد؛ گرچه این احتمال وجود دارد که جمهوریخواهان برای ارسال تسلیحات به تایوان دولت آمریکا را تحت فشار بگذارند؛ اقدامی که چین آن را ناقض اصل «چین واحد» خوانده و بهشدت مخالف آن است.
انتخابات میاندورهای و ترامپ
در میانه شلوغیهای یکی از جنجالیترین انتخاباتهای آمریکا، دونالد ترامپ اواخر هفته گذشته در جریان یک گردهمایی در آیووا آشکارا اعلام کرد که قصد دارد بهزودی برای انتخابات ریاستجمهوری سال۲۰۲۴ اعلام نامزدی کند. گفته شده، ترامپ مشتاق بود تا پیش از انتخابات هشتم نوامبر و با استفاده از موج حمایت رأیدهندگان از کاندیداهای حزب جمهوریخواه نامزدی خود را برای انتخابات بهطور رسمی اعلام کند، اما مشاورانش او را متقاعد کردهاند که با توجه به رقابت بسیار نزدیک در برخی ایالتها، این اقدام را به پس از انتخابات موکول کند.