کارنامه عملیات بزرگ فتح‌المبین

علی‌الله سلیمی _  روزنامه‌نگار

کتاب «تقویم تاریخ دفاع‌مقدس(فتح بزرگ)»، جلد بیستم (حوادث فروردین1361) یکی از موضوعات طرح تدوین تاریخ انقلاب اسلامی است که در مرکز پژوهش‌‌های دفاع‌مقدس به قلم نبی‌کریمی و سعید پورداراب تهیه و در حجم نسبتاً وسیع 1358صفحه در مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است. در این کتاب حوادث و رویدادهای دفاع‌مقدس و رشادت‌های رزمندگان غیور اسلام در فروردین سال 1361به‌صورت روزشمار به تصویر کشیده شده است. این کتاب شامل عناوینی چون، آغاز عملیات بزرگ فتح‌المبین(مرحله یکم)، اجرای مرحله دوم عملیات بزرگ فتح‌المبین، انجام مرحله سوم عملیات بزرگ فتح‌المبین و شکست سنگین دشمن، ادامه عملیات فتح‌المبین و اجرای مرحله چهارم عملیات، پایان موفقیت‌آمیز عملیات بزرگ فتح‌المبین، آغاز بررسی، شناسایی و طر‌ح‌ریزی عملیات بیت‌المقدس، صدور دستور آگهی حرکت یگان‌های عمده به منطقه دارخوین، خلاصه‌ای از اقدامات و بررسی‌ها و پیش‌بینی‌ها برای طرح‌ریزی عملیات بیت‌المقدس، صدور دستورالعمل تشکیل قرارگاه عملیاتی کربلا در جنوب و صدور دستور جزء‌به‌جزء شماره 7لشکر 21برای جابه‌جایی به منطقه عملیاتی است.

خیال خام تصرف خوزستان
در مقدمه کتاب می‌خوانیم: «مطالعه‌ تاریخ جنگ تحمیلی و آگاهی از ایثار رزمندگان در جبهه‌های جنگ، بهترین راه تذکر اهداف والای انقلاب اسلامی است. انقلابی که در اواخر قرن بیستم با نام خدا شکل گرفت و همواره در پی براندازی طرحی نوین و تربیت انسان و اداره جامعه با آموزه‌های اسلام ناب است. متجاوزان بعثی که ابتدا در خیال خام تصرف خوزستان و پس از آن تمام وطن اسلامی بودند، خیلی زود با مقاومت نیروهای نظامی و مردمی زمینگیر شدند و با حملات آفندی رزمندگان اسلام، شکست‌خورده عقب نشستند. اوج شکست مفتضحانه دشمن در بهار 1361است که در نهایت به آزادسازی خونین‌شهر منجر شد و جهانیان باحیرت تمام، نیروی ایمان و توان رزمی رزمندگان اسلام را به تماشا نشستند. این دفتر، مجموعه حوادث فروردین 1361را در برمی‌گیرد. گردآورندگان ضمن تمرکز بر حوادث جنگ، حتی‌الامکان درگیری‌های داخلی را نیز منعکس کرده‌اند.» بدون شک سال 1361در طول 8 سال دفاع‌مقدس، سال پیروزی‌های بزرگ رزمندگان اسلام و اجرای عملیات‌های بزرگ و گسترده است و در شروع آن آغاز فصل بهار، عملیات فتح‌المبین همچون ستاره‌ای بر تارک رفیع سال‌های دفاع‌مقدس برای همیشه خواهد درخشید.

فتح‌المبین؛ پیروزی با کمترین تلفات 
کتاب«تقویم تاریخ دفاع‌مقدس(فتح بزرگ)» شامل کلیه حوادث در مراحل عملیاتی فتح‌المبین از آغاز (2/1/1361) تا پایان(9/1/1361) و همچنین سایر رویدادها در مناطق جنوب، غرب، شمال غرب و حوادث مختلف کشور است. برای تهیه‌ این اثر به یادماندنی، گزارش‌های نوبه‌ای عملیاتی و اطلاعاتی، اسناد و مدارک، پرونده‌های موجود و کتب منتشر شده و مطالب مندرج در رسانه‌ها ملاک بررسی و تحقیق مؤلفان قرار گرفته و سعی بسیار شده تا مجموعه‌ای تهیه شود که مستند و منطبق با واقعیات و براساس مدارک موجود باشد. پیروزی در عملیات غرورآفرین فتح‌المبین، حاصل ایمان و فداکاری و ایثار همه رزمندگان و تلاش گسترده‌ نیروهای مستقر در منطقه غرب کرخه در توسعه سرپل‌ها و شناسایی دقیق از دشمن در ماه‌های قبل از اجرای عملیات و طرح‌ریزی دقیق و هدایت و نظارت فرماندهان و به‌کارگیری اصول شناخته شده‌ جنگ و توانایی‌های موجود بود و دستاوردهای نظامی و سیاسی بسیاری بر این نبرد عظیم متصور است. اجرای این عملیات ضمن آزادسازی غرب کرخه، موجب تضعیف نیروهای دشمن و زمینه‌ساز اجرای سریع عملیات بزرگ بیت‌المقدس شد. از ویژگی‌های بارز این عملیات تلفات و ضایعات سنگین دشمن و تلفات و ضایعات اندک نیروهای خودی و حضور گسترده‌ نیروهای مردمی است که همچون سیلی خروشان به‌سوی جبهه‌ها سرازیر شده بودند. ویژگی دیگر این عملیات سرعت در رسیدن به اهداف مورد نظر است که در مدت 8 روز ضمن انهدام حداقل 2 لشکر دشمن این پیروزی بزرگ نصیب رزمندگان اسلام شد.

نوروز به یاد ماندنی سال 1361
 در عنوان، حوادث و رویدادهای یکم فروردین ماه 1361، می‌خوانیم: «روز یکم فروردین ماه 1361، روزی به یادماندنی و فراموش نشدنی است، روزی است که بخش عظیمی از نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اعم از ارتش، سپاه، بسیج، جهادسازندگی و یگان‌های پشتیبانی‌کننده با امید به حمایت پروردگار، تلاش گسترده‌ای  کردند تا خود را برای عملیاتی سرنوشت‌ساز و بزرگ آماده کنند و زمینه این عملیات بزرگ نیز با اقدامات قبلی به‌خصوص در مورد توسعه سرپل‌ها در غرب کرخه فراهم شده بود.همه نیروها، در مکان‌های تعیین شده مستقر شده بودند و برای شروع حمله، لحظه‌شماری می‌کردند و به آزمایش ابزار و تجهیزات خود و رفع کمبودها مشغول بودند و از طرفی با راز و نیاز با خدای خود، از او استمداد می‌طلبیدند که آنان را پیروز گرداند. امروز در سرتاسر میهن اسلامی در کوچه و بازار نیز سخن از عملیات بزرگی بود که باید انجام می‌شد. پیروزی در نبردهای اخیر، قول‌هایی که مسئولان نظام در سخنرانی‌هایشان می‌دادند و تقاضای آنها از مردم جهت اعزام به جبهه، همه و همه حکایت از آن داشت که نیروهای مسلح ایران عملیات بزرگی در پیش‌رو دارند و مردم بی‌صبرانه، چشم انتظار شنیدن خبر خوشی بودند تا روزهای پایانی سال پرمشقت 1360را با فتح و پیروزی به پایان برسانند. اما در این سو، فرماندهان جنگ، هر روز با مانع جدیدی برخورد می‌کردند که باعث به تأخیر افتادن عملیات می‌گردید و این تأخیرها، آن‌قدر طول کشید که سرانجام دشمن دریافت که ماجرا از چه قرار است!» همچنین در بخش حوادث و رویدادهای دوم فروردین ماه 1391، آمده است: منطقه‌ جنوب: برابر اعلام شهربانی، امروز شهر آبادان زیر آتش سلاح سنگین دشمن قرار داشت و بر اثر آن، یک نفر به شهادت رسید و 12 نفر مجروح شدند.