استخراج متان از پسماند به‌صرفه نیست

آمارهای جهانی در سال۲۰۲۱ نشان داد که ایران رتبه۱۷ تولید زباله را در جهان داشته است. تولید گاز متان از مراکز دفن زباله به‌عنوان یک منبع درآمد در کشورهای توسعه‌ یافته است و به نسبت سایر منابع سوختی آلایندگی کمتری تولید می‌کند.
قدمت مراکز دفن زباله در کشور به ۶۰ تا ۷۰سال پیش برمی‌گردد؛ ازاین‌رو امکان استخراج گاز متان از آنها وجود ندارد. سازمان محیط‌زیست دستورالعمل ایجاد مراکز جدید را تهیه و ابلاغ کرده که یکی از آنها لوله‌گذاری برای استخراج گاز متان است تجربه و تحقیقات نشان داده مزایای استفاده از زباله برای تولید گاز متان بسیار بیشتر از دفن آن است.
پیام جوهرچی، معاون دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره تولید متان از زباله در کشور به ایرنا می‌گوید: با برنامه‌ریزی می‌توان از زباله درآمد کسب کرد که یکی از آن تولید گاز متان است. به راحتی می‌توان آن را به مصارف شهری رساند اما مسئله این است که چون قیمت حامل‌های انرژی در کشور پایین است، سرمایه‌گذاری در این زمینه مقرون‌به‌صرفه نیست و نهاد یا شرکتی به‌دنبال این کار نمی‌رود. اکنون فقط یک مرکز در حلقه دره کرج داوطلب شده تا گاز متان را از پسماند این مرکز استخراج کند. لوله‌گذاری کرده اما هنوز استخراج انجام نشده است چون بازار فروش ندارد؛ بنابراین رونق این بخش نیاز به حمایت دارد چون علاوه بر اینکه انرژی هدر می‌رود موجب آلودگی محیط‌زیست هم می‌شود.
جوهرچی گفت: تا 4 سال گذشته حدود ۶۹۰مرکز دفن زباله در کشور وجود داشت که اکنون به حدود ۳۰۰مرکز کاهش یافته است. سیاست ما به سمت کاهش مراکز دفن است چون در تلاش هستیم نقاط آلوده را کاهش دهیم؛ در واقع تا پیش از این هر شهر کوچکی برای خود یک مرکز دفن زباله داشت اما اکنون در حال تجمیع این مراکز هستیم تا تعداد آنها کاهش یابد.
وی درباره گزارشی از انتشار متان در حوالی تهران گفت: هنوز مکان دقیق آن مشخص نشده است. در حال بررسی هستیم اما این حجمی که اعلام کرده شاید مرکز دفن آرادکوه باشد اما این هم جای شک دارد چون به‌نظر نمی‌رسد این حجم متان از آرادکوه متصاعد شود اما یک هفته تا ۱۰روز دیگر نتایج بررسی‌ها مشخص خواهد شد. برای آرادکوه چند برنامه تعریف کردیم. دستور انتقال آرادکوه به منطقه‌ای دیگر را هم از رئیس‌جمهوری گرفتیم اما درحقیقت مکان‌یابی مرکز دفن زباله در تهران کار دشواری است چون شهر به سمت آرادکوه رفته؛ آرادکوه که به سمت شهر حرکت نکرده است. حدود ۶۰سال است که زباله‌ها در آن مکان انبار می‌شود؛ در واقع تا چند سال پیش مکان مناسبی برای دفن بود چون خاک رس آن منطقه به‌گونه‌ای است که شیرابه‌ها را در خود حل می‌کرد و خارج از آبخوان شهر تهران بود اما دیگر ظرفیت آن به پایان رسیده است.