کارت قرمز برای آقای داور!

در فهرست تازه داوران بین‌المللی فوتبال ایران، نامی از علیرضا فغانی دیده نمی‌شود. فدراسیون فوتبال در فهرست جدید داوران بین‌المللی، 7اسم قرار داده و علیرضا فغانی را از لیست کنار گذاشته است. در این فهرست، موعود بنیادی‌فر نفر اول به شمار می‌رود و داورانی مثل بیژن حیدری، پیام حیدری، امیر عرب براقی، حسن اکرمی، وحید کاظمی و مرتضی منصوریان 7داور بین‌المللی فوتبال ایران به‌شمار می‌روند. کناررفتن علیرضا فغانی از این فهرست، حواشی خاص خودش را داشته است. او بدون تردید موفق‌ترین داور این سال‌های فوتبال ایران و یکی از بهترین داوران تاریخ آسیا به‌حساب می‌آید. داوری که در جام‌جهانی 2014 حضور داشت و تا روز پایانی جام‌جهانی 2018 نیز در روسیه بود و دیدار رده‌بندی را بین انگلیس و بلژیک سوت زد. فغانی در سال‌هایی به این موفقیت‌های بزرگ رسید که فوتبال ایران نتوانسته بود خودش را به بام فوتبال آسیا برگرداند و حالا این تصمیم درباره او، واکنش‌های زیادی را در جامعه داوری به همراه داشته است. جالب اینکه علیرضا فغانی در همین فصل نیز قضاوت چند مسابقه لیگ برتری را بر عهده داشته و هربار نیز از سوی مربیان 2تیم مورد ستایش قرار گرفته است. باید پذیرفت که بین این داور و چهره‌های فعلی داوری فوتبال ایران، تفاوت سطح وجود دارد و این تفاوت سطح به‌خصوص در قضاوت نبردهای حساس بیشتر به چشم می‌آید.
خداداد افشاریان 2دلیل مهم را برای کنارگذاشتن فغانی از فهرست داوران بین‌المللی فوتبال ایران عنوان کرده است. نخستین دلیل از نگاه افشاریان مسئله «محدودیت سنی» بوده است. فغانی 44سال و 6ماه سن دارد و در آستانه 45سالگی است. جالب اینکه برخی رسانه‌ها نیز در تأیید این تصمیم از رسیدن فغانی به پایان سن قانونی قضاوت بین‌المللی نوشته‌اند اما براساس قوانین صریح فیفا مسئله محدودیت سنی داوری از «8سال» قبل تا امروز برداشته شده و داورها به صرف داشتن آمادگی در هر سنی می‌توانند به قضاوت در دیدارهای بین‌المللی بپردازند. آیا خداداد افشاریان به‌عنوان مسئول کمیته داوران فوتبال ایران از چنین قانونی باخبر نبوده است؟
دلیل دوم افشاریان برای کنار گذاشتن فغانی، زندگی این داور در استرالیا بوده است. سؤال بزرگ اما اینجاست که چرا فغانی سال گذشته از فهرست داوران بین‌المللی فوتبال ایران خارج نشد؟ مگر همین داور سال گذشته هم در استرالیا زندگی نمی‌کرد و بخشی از سال را در این کشور نمی‌گذراند؟ به‌نظر می‌رسد کمیته داوران به‌دنبال کنارگذاشتن فغانی بوده اما تا جام‌جهانی صبر کرده که مبادا این سهمیه برای فوتبال ایران از دست برود. درست بلافاصله بعد از پایان جام‌جهانی، فغانی دیگر در فهرست داوران بین‌المللی فوتبال ایران دیده نخواهد شد.
کمیته داوران فغانی را از فهرست بین‌المللی حذف کرده تا فضا برای داوران دیگر کمی بازتر شود. آنها باور دارند که حضور ستاره‌ای مثل فغانی، جلوی پیشرفت و دیده‌شدن داوران دیگر را گرفته است. گذر زمان اما نشان خواهد داد که این تصمیم چه تأثیری روی فوتبال ایران و پیشرفت داوران ایرانی می‌گذارد. بعید به‌نظر می‌رسد هواداران فوتبال ایران بهانه‌ای مثل جوانگرایی را دلیلی قانع‌کننده برای این تصمیم بدانند. فغانی در یک مصاحبه کوتاه به این تصمیم احترام گذاشته و واکنشی جنجالی نداشته است. قضاوت در جام‌جهانی 2022 احتمالا آخرین پیوند جدی این داور با فوتبال ایران است. ادامه حضور او در لیگ بیست‌ودوم بعد از این تصمیم بحث‌برانگیز، کاملا دور از ذهن به‌نظر می‌رسد. در حقیقت کمیته داوران با این تصمیم، بهترین داورش را به‌صورت غیرمستقیم از لیگ برتر نیز کنار گذاشته است.