گره اسقاط خودروهای فرسوده باز می‌شود؟

نمایندگان مجلس شورای اسلامی با دوفوریت لایحه دولت برای اصلاح قانون ساماندهی صنعت خودرو مصوب1401 موافقت کردند، به این امید که یکی از گره‌های ایجاد شده در فرایند اسقاط خودروهای فرسوده باز شود. هم‌اکنون جایگزینی خودروها و وسایل نقلیه موتوری فرسوده به‌گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت، به‌دلیل یک خلأ قانونی به مشکل برخورده و دولت تصمیم دارد تا نسبت به رفع این چالش اقدام کند.
به‌گزارش همشهری، رضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت که برای دفاع از دوفوریت لایحه پیشنهادی دولت به مجلس رفته بود، اعلام کرد: در شرایط امروز باید خودرو، موتورسیکلت و یا 4کامیون اسقاط شود تا یک کامیون قابل شماره‌گذاری باشد که اصل این موضوع درست و صحیح است و ما باید یک سازوکاری ایجاد کنیم تا خودروهای فرسوده، موتورهای فرسوده و یا خودروهای سنگین فرسوده از رده خارج شوند، اما این قانون یک خلأ اساسی دارد که برای ما مشکل‌ساز شده است. او افزود: نکته اینجاست که وقتی یک موتورسیکلت فرسوده می‌خواهد اسقاط شود، چند شرط باید فراهم شود، اول باید از تردد موتورسیکلت فرسوده ممانعت شود، اما الان این اتفاق نمی‌افتد، لذا ما باید تسهیلاتی در اختیار صاحبان موتورسیکلت، وسایل نقلیه و کامیون فرسوده قرار دهیم که این اتفاق رخ دهد، لذا ما برای اینکه بتوانیم انگیزه کافی برای اسقاط وسایل نقلیه ایجاد کنیم، شرایط را ایجاد نکرده‌ایم، لذا گواهی اسقاط به میزان کافی وجود ندارد؛ بنابراین شماره‌گذاری نیز متوقف می‌شود، لذا ما تولید را به اسقاط گره زده‌ایم و نتیجه می‌شود شرایط موجود و کارخانجات موتورسازی توقف تولید داشته‌اند و کارخانه‌ها پر از موتورسیکلت شده‌اند اما امکان عرضه ندارند.
وزیر صمت تأکید کرد: ما باید شرایط را به‌گونه‌ای پیش‌بینی کنیم که اگر به هر دلیلی موتورسیکلت و کامیون فرسوده وجود نداشت، شماره‌گذاری متوقف نشود، اما ما معادل مبلغی که باید بابت گواهی اسقاط پرداخت شود را از موتورسیکلت‌ساز و خودروساز دریافت کنیم و آن را بابت تسهیلات موتورسیکلت‌های فرسوده اختصاص دهیم. او درباره جزئیات لایحه پیشنهادی دولت اعلام کرد: با تصویب این لایحه اگر شرایطی پیش آمد که به اندازه کافی گواهی اسقاط خودروی فرسوده وجود نداشت، تولید خودرو متوقف نشود و یک درصد از قیمت خودروی تولیدی به صندوق محیط‌زیست واریز شده و شماره‌گذاری انجام شود و یک درصد هم برای تسهیلات از رده خارج کردن خودروها و موتورسیکلت‌ها استفاده شود. فاطمی امین با اشاره به پیشنهاد دولت برای ساماندهی قانون موجود گفت: با این پیشنهاد 2مشکل اساسی حل می‌شود؛ ابتدا توقف تولید از بین می‌رود و پس از آن منابعی فراهم می‌شود تا به مالکان و صاحبان خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده کمک می‌شود تا وسایل خود را از رده خارج کنند. او تأکید کرد: امروز گفته می‌شود 50هزار گواهی اسقاط بیشتر در بازار وجود ندارد و این رقم تنها برای تولید یک ماه موتورسیکلت و خودرو است و پس از آن ما دوباره دچار توقف تولید می‌شویم و شاهد بازار سیاه گواهی اسقاط خواهیم بود و امروز نیز شاهدیم گواهی اسقاط که در اسفند ماه 4میلیون تومان قیمت داشت، در تیرماه به مبلغ 22میلیون تومان رسید، البته با ارائه لایحه دولت به 16میلیون‌تومان رسید که شاهد بازار سیاه و ملتهب گواهی اسقاط هستیم.

خودروهای مرگ‌آفرین
در جریان بررسی لایحه دو فوریتی دولت؛ حسن لطفی در مخالفت با این لایحه گفت: سالانه 17هزار نفر در جاده‌ها کشته می‌شوند و همچنین 64هزار معلول و آسیب دیده ذهنی و جسمی تحویل بهزیستی می‌دهیم، مقصر و علت اصلی این موضوع چیست؟ آیا وزیر صمت و صنعت خودرو پاسخی برای این معضل دارد. او با بیان اینکه بی‌کیفیت‌ترین خودروها در شرکت‌های ایران خودرو و سایپا با گران‌ترین قیمت و طولانی‌ترین زمان، تحویل مردم داده می‌شود، افزود: تا کی مردم باید تاوان ارابه‌های مرگ و مافیای خودرو را بدهند و چرا آنها باید یک سال در صف انتظار تحویل خودروهایشان باشند. سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس اعلام کرد: متأسفانه خودروهای فرسوده هزاران میلیارد تومان سوخت را هدر می‌دهند و باعث مرگ‌ومیر مردم می‌شوند، چه‌کسی باید در این رابطه نظارت و کنترل داشته باشد. ما دچار ابهام هستیم و نمی‌توانیم میزان فرسودگی وسایل نقلیه را تشخیص دهیم و در قانون هم ابهام وجود دارد اما این دوفوریت اولویت کشور نیست.
علی بابایی از دیگر نمایندگان مخالف لایحه دولت، خطاب به وزیر صمت گفت: شما که می‌گویید برای عملی شدن قانون می‌خواهید بحث خودرو را در رابطه با کمیت و کیفیت مدیریت کنید، در این حوزه قانون واضح و روشن بوده و باید پاسخگو باشیم که چه اقداماتی را برای تحقق آن انجام دادید؛ چرا که مجلس مصوب کرده در سال‌جاری بحث واردات خودرو را عملیاتی کنید، آیا این موضوع عملی شده است؟ 

موافقان چه گفتند؟
شهباز حسن پور بیگلری با دفاع از لایحه پیشنهادی دولت، تأکید کرد: به‌رغم مصوبه مجلس درخصوص واردات خودرو پس از گذشت 6ماه از سال در این خصوص هیچ اقدامی عملیاتی نشده است. اصل موضوع لایحه مذکور بهبود کیفیت و برقی کردن خودرو است. یکی از مهم‌ترین معضلات کشور هم‌اکنون وضعیت حمل‌ونقل است. او با اشاره به اینکه خودروهای زیادی وارد گمرک شده، اما امکان ترخیص ندارد، افزود: امروز به‌خودروهای باکیفیت نیاز داریم و این موضوع باید به‌صورت فوری انجام شود. او تأکید کرد: خودرو به بلیت بخت آزمایی تبدیل شده است، به واسطه ضعف در وضعیت صنعت حمل‌ونقل کالا، مقدار زیادی کالا در داخل کشور و انبارها دپو شده است.
فاطمه محمدبیگی، دیگر نماینده موافق لایحه دولت با اشاره به اینکه گره زدن تولید خودرو به‌وجود خودروهای اسقاطی یک اشتباه بزرگ است و ما را در صنعت حمل‌ونقل به‌شدت عقب می‌اندازد، درحالی‌که سودآوری و اهمیت زیادی دارد، تأکید کرد: انباشت کالا در بنادر و انبارها، هزینه تولید را افزایش داده و انباشت موتورسیکلت و خودروهای فرسوده نیز آزاردهنده است. هم‌اکنون متأسفانه درجه آلایندگی محیط‌زیست شهرها در حال افزایش است و بیماری‌های ریوی نیز روند نگران کننده‌ای دارند. او دلیل دوفوریت لایحه را جلوگیری از افزایش آلایندگی‌ها به واسطه خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده اعلام و تأکید کرد: حوادث و سوانح ترافیکی ناشی از خودروهای فرسوده نیز جان انسان‌ها را به خطر می‌اندازد و باید پاسخگو باشیم.