اربعین، جهانی دیگر

اربعین در دنیای کنونی یک راهپیمایی و آیین دینی است که می‌توان با تسامح آن را یکی از مصادیق مناسک دانست؛ منسکی که مجموعه‌ای از رفتار‌های مذهبی را دربردارد و توسط عموم مردم در بستری کاملاً عرفی، یعنی برآمده از عرف عام، در مقابل سیره متشرعه در فقه یا نخبگان در جامعه‌شناسی شکل می‌گیرد. در شکل‌گیری این آیین و منسک دینی هیچ‌گونه نهاد یا سازمان دولتی یا مدیریت انسانی دخالت نداشته و آن را به‌وجود نیاورده و کاملاً خودجوش است. از قضا، در بستر راهپیمایی اربعین کنش‌هایی رخ می‌دهد که یک نظام اجتماعی منحصربه‌فرد را در بازه زمانی ایام اربعین در جامعه به‌وجود می‌آورد. اربعین نماد قدسی‌سازی عرف و عقلانیت ابزاری (حسابگری و منفعت‌طلبی و دنیاگرایی حداکثری) است که کتاب «اربعین، جهانی دیگر» درصدد توضیح آن برآمده. این اثر جمع‌آوری مطالبی است از نشست‌های تخصصی، گفتارهایی از صاحب‌نظرانی چون محسن اراکی، حسن رحیم‌پور‌ازغدی، اصغر طاهرزاده، حسین کچویان، سیدمهدی میرباقری، علیرضا پناهیان، محروم حائری‌شیرازی و... و مقالاتی از پژوهشگران در همایش ملی ظرفیت‌های فرهنگی-تمدنی اهل‌بیت که به همت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی و با همکاری پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، دانشگاه امام صادق، دانشگاه باقرالعلوم و مؤسسه علمی- فرهنگی آفاق حکمت برگزار شده است.
اثر مذکور توسط مسعود معینی‌پور گردآوری شده و انتشارات سوره‌مهر آن را منتشر ساخته است.